Cà phê là một thức uống rộng rãi, ai cũng có thể uống nhưng không quá lạm dụng khi dùng bởi sẽ gây tổn hại cho sức khỏe - Ảnh: THANH ĐẠM
Cà phê có lợi đối với sức khỏe thế nào?
Theo TS - Lương y Phùng Tuấn Giang - chủ tịch Viện Nghiên cứu phát triển y dược cổ truyền Việt Nam, cà phê là thức uống chứa nhiều chất chống oxy hóa. Một trong những lợi ích sức khỏe hàng đầu của hạt cà phê là đặc tính chống oxy hóa mạnh mẽ, thậm chí có thể mạnh hơn ca cao hoặc một số dạng trà như trà xanh, trà đen và trà thảo dược.
Hai trong số các chất chống oxy hóa quan trọng mang lại phần lớn lợi ích cho cà phê là axit chlorogen và axit caffeic, đều có thể giúp bảo vệ tế bào chống lại tổn thương và stress oxy hóa.
Bên cạnh đó cà phê còn giúp bảo vệ sức khỏe gan. Trên thực tế, hội chứng gan do rượu đã giảm 20% khi uống một tách cà phê mỗi ngày. Nghiên cứu cũng cho thấy cà phê cũng có thể bảo vệ chống lại bệnh xơ gan, bao gồm cả xơ gan do rượu.
Cà phê cũng giúp cải thiện hiệu suất thể chất, cà phê làm tăng sự tỉnh táo và cải thiện hiệu suất tinh thần và thể chất trong thời gian ngắn.
Mặc dù caffeine không trực tiếp cải thiện lượng oxy tối đa nhưng có thể giúp tăng sức mạnh và/hoặc sức bền cho vận động viên.
Đánh giá 18 nghiên cứu được công bố trên Archives of Internal Medicine cho thấy mỗi tách cà phê tiêu thụ có liên quan đến việc giảm 7% nguy cơ phát triển bệnh tiểu đường type 2.
Cà phê chưa lọc còn giúp tăng cường sức khỏe tim mạch, có tác dụng giảm cân, đốt cháy chất béo. Tuy nhiên cần lưu ý tốt nhất khi uống cà phê nên giảm thiểu việc sử dụng thêm đường hoặc kem hoặc thay vào đó chỉ dùng cà phê không đường để giảm lượng calo", lương y Giang cho hay.
Cà phê có những tác dụng phụ gì?
Theo lương y Giang, mặc dù có rất nhiều lợi ích của việc tiêu thụ caffeine và cà phê, nhưng cũng có một số nhược điểm của cà phê và những tác động tiêu cực của caffeine cần được xem xét.
"Cà phê có thể gây nghiện, việc tiêu thụ quá nhiều caffeine có thể gây tác dụng phụ gây nghiện, dẫn đến quá liều caffeine. Mối nguy hiểm là nó có thể kích thích cơ thể quá mức, đốt cháy tuyến thượng thận của chúng ta và thực sự gây mệt mỏi", lương y Giang cảnh báo.
Bên cạnh đó, cà phê còn có thể gây ra các vấn đề về tiêu hóa như buồn nôn, nôn và tiêu chảy chỉ là một vài tác dụng phụ tiềm ẩn liên quan đến việc tiêu thụ cà phê. Ngoài ra là nguy cơ làm trầm trọng thêm các triệu chứng trào ngược dạ dày thực quản.
Cà phê cũng có thể làm thay đổi tâm trạng và tăng sự lo lắng, làm tăng cân nếu lạm dụng thêm đường, kem khi sử dụng.
Ai không nên uống cà phê?
Lương y Giang cho rằng ở mức độ vừa phải, hầu hết mọi người có thể thưởng thức cà phê một cách an toàn như một phần của chế độ ăn uống lành mạnh. Tuy nhiên, có một số người không nên tiêu thụ caffeine.
Ví dụ, trẻ em được khuyên nên tránh uống cà phê do nó có thể ảnh hưởng đến sự tăng trưởng và phát triển. Cà phê có thể gây mất ngủ, do đó những người bị khó ngủ cần hạn chế, đặc biệt không dùng cà phê vào buổi tối.
Phụ nữ mang thai cũng nên hạn chế tiêu thụ caffeine ở mức dưới 200mg mỗi ngày để ngăn ngừa những hậu quả bất lợi và dị tật bẩm sinh.
Uống cà phê như thế nào để đảm bảo sức khỏe?
Ông Giang khuyến cáo chỉ nên uống từ 1 - 2 tách cà phê mỗi ngày, điều này không liên quan đến phản ứng tiêu cực và dường như có lợi cho hầu hết mọi người.
"Không nên uống quá 500mg caffeine mỗi ngày, tức là khoảng 5 tách cà phê thông thường. Đối với phụ nữ mang thai, lượng này ít hơn, khoảng 200mg mỗi ngày hoặc ít hơn, mặc dù nhiều phụ nữ mang thai có thể kiêng hoàn toàn để giảm thiểu nguy cơ sức khỏe tiềm ẩn từ cà phê.
Hạn chế cho thêm đường, sữa đặc, kem béo vào cà phê để không làm tăng lượng calo", lương y Giang nêu.
