Nhiều người dùng các dịch vụ gọi xe công nghệ, đặt đồ ăn và thức uống lẫn các cá nhân, doanh nghiệp bán hàng trên các app này cũng như các sàn thương mại điện tử (TMĐT)... vô cùng bức xúc vì bị các app, sàn áp đặt nhiều loại phí "trên trời, dưới đất" hoặc các chiêu trò "bào" doanh thu.

Tăng phí cũ, thêm phí mới

Là nhân viên văn phòng tại quận 1, TP.HCM, chị Quang Trân đặt đồ ăn, thức uống hằng ngày và cẩn thận ghi lại thông tin của các dịch vụ trên. Mới đây, khi xem lại ghi chép, chị Trân mới tá hỏa phát hiện chi phí giao hàng đã tăng mạnh so với 3 năm trước, chưa kể thời gian chờ nhận hàng cũng lâu hơn.

"Tôi thường xuyên mua bánh canh từ tiệm bánh canh trên đường Điện Biên Phủ (Bình Thạnh) về công ty. Chi phí giao hàng đã tăng từ 12.000 - 15.000 đồng/đơn hàng lên 19.000 - 25.000 đồng/đơn so với cách nay 3 năm. Không chỉ phí giao hàng tăng đến 50 - 60%, thời gian chờ nhận hàng cũng lâu hơn", chị Trân cho biết.

Do điều kiện cá nhân, anh Trung Thành (TP Thủ Đức) gần như phụ thuộc hoàn toàn vào ứng dụng gọi xe công nghệ mỗi khi muốn di chuyển. Để tiện lợi, anh đã tích hợp thẻ thanh toán vào app gọi xe để khỏi mất công trả tiền mặt mỗi cuốc. 

Tuy nhiên, mới đây anh Thành cảm thấy chi phí đi lại tăng nhiều so với trước, dù tần suất và quãng đường không thay đổi nhiều.

"Tôi kiểm tra lại các hóa đơn thanh toán mới phát hiện không chỉ chi phí cho cùng một quãng đường đã tăng mà app còn áp đặt thêm một loạt phí như: phí nền tảng, phí quyền lợi chuyến đi, phụ phí ban đêm... Trong đó, phụ phí ban đêm cho dịch vụ xe máy là 10.000 đồng/cuốc, xe hơi đến 20.000 đồng/cuốc, không hề rẻ chút nào", anh Thành cho biết.

Là khách thường xuyên giao dịch mua sắm và đặt xe trên các nền tảng TMĐT, chị Đồng Bảo Trân (34 tuổi, TP.HCM) cho biết có một số nền tảng đã bắt đầu thu phí nhiều dịch vụ, thậm chí có nhiều phí rất vô lý. Khách hàng không chú ý là "mắc bẫy" tốn tiền dù không có nhu cầu sử dụng.

Chẳng hạn, có app gọi xe mặc định thu bảo hiểm từ 2.000 - 4.000 đồng/chuyến cho xe máy, ô tô nhưng không những không thông báo mà còn ẩn các thông tin liên quan đến bảo hiểm vào vị trí tác vụ mà khách hàng rất khó nhận thấy. Có ứng dụng còn kèm thêm các dịch vụ có thu phí như phí đóng góp trung hòa carbon...

"Không phủ nhận tiện dụng khi đặt dịch vụ qua app nhưng có quá nhiều loại phí vô lý đánh vào khách hàng để thu lợi. Nếu có hàng trăm, hàng nghìn chuyến xe mỗi ngày có phụ thu với lý do tương tự, số tiền hãng thu về rất nhiều. Trong khi khách hàng hoàn toàn không có nhu cầu sử dụng loại dịch vụ có phí này", chị Trân nói.

Theo phản ánh của nhiều người dùng dịch vụ gọi xe công nghệ, các app thường xuyên "lấy cớ" nhu cầu người dùng đang tăng cao để tăng phí các chuyến đi. Cứ đến giờ cao điểm hay trời mưa, với lý do "nhu cầu tăng cao", cước phí được các app đẩy lên gấp 2 - 3 lần so với bình thường. Các chương trình khuyến mãi, hạ giá cuốc xe hầu như vắng bóng dần.

Ép tài xế và đối tác bán hàng

Nhiều tài xế bức xúc với việc ứng dụng Grab thực hiện chính sách ghép hóa đơn giao hàng. Theo anh Tâm - một Grabike, với hình thức ghép hóa đơn giao hàng, tài xế phải giao hàng cho 2 - 3 khách khác nhau trên cùng một cung đường hoặc khu vực gần nhau. Tuy nhiên dù người dùng vẫn phải trả đầy đủ phí giao hàng, tài xế chỉ nhận được một phần công thêm rất nhỏ, còn lại app nhận đủ đầy.

"Khi đặt Grab mua trà sữa ủng hộ cho một người bạn, tôi phát hiện giá bán trên Grab lại cao hơn giá bán trực tiếp tại cửa hàng. Khi đặt hàng trên Grab ở dạng đơn giao hàng ghép, tôi vẫn phải trả phí giao hàng đầy đủ 29.000 đồng, trong khi tài xế chỉ được cộng thêm 3.000 đồng/đơn ghép. Còn lại app nhận đủ 26.000 đồng. Họ ăn quá dày!", chị Bạch Tiên (quận 4) cho biết.

Theo nhiều tài xế Grab, Be và Gojek, không chỉ khách hàng mà đối tác cũng chịu các loại phí, chiết khấu khá cao từ 20 - 30% tùy app, chưa kể các khoản phí phạt vô lý khác trong quá trình hoạt động... Chưa hết, nhiều đối tác bán hàng trên các sàn TMĐT, app gọi xe, đặt đồ ăn, thức uống cũng vô cùng bức xúc vì bị chèn ép đủ kiểu nhưng phải chấp nhận "ngậm bồ hòn làm ngọt" để tiếp tục được bán hàng qua mạng.

Mở cửa hàng online bán trên các sàn TMĐT lớn tại Việt Nam, chị Thiên Thủy, chủ shop chuyên hàng công nghệ - điện tử, cho biết hầu hết các sàn đều thu các loại phí như: phí sàn, phí tham gia chương trình vận chuyển (phải tham gia mới bán được, không thì phí ship sẽ rất cao và khách không mua), phí quảng cáo..., chưa kể thuế và thuế giá trị gia tăng.

"Có sàn buộc phải tung ra các chương trình khuyến mãi, mã giảm giá theo chương trình của sàn mới bán được hàng. Đến khi có doanh thu lại bị trừ lắm thứ phí như: tiếp thị liên kết, người nổi tiếng... Sàn ăn ngày càng dày nhưng khâu bảo vệ quyền lợi người bán hàng lại lỏng lẻo, hàng dễ bị shop khác nhái rồi lập shop giả bán giá thấp hoặc bom hàng để bôi xấu uy tín...", chị Thủy tiết lộ.

Chị Thanh Trúc, chủ Anna shop (TP.HCM), cho biết từng kinh doanh một sản phẩm nhập khẩu chính ngạch của Hàn Quốc với các giấy tờ xác nhận đầy đủ từ nhà phân phối độc quyền. Khi đẩy mạnh việc kinh doanh trên sàn TMĐT lại bị các cá nhân bán hàng liên tục bán phá giá, chị Trúc lại không được hỗ trợ dù cung cấp đầy đủ giấy tờ và làm theo các bước được hướng dẫn.

"Thậm chí tôi còn bị khóa mall (khu gian hàng uy tín của sàn TMĐT) một thời gian", chị Trúc kể và cho biết khi lên mall, shop phải trả tiền quảng cáo nhiều hơn cho sàn thì mới được hiển thị. Đó là chưa kể mall thu phí giao dịch đến 12%, còn người bán thông thường 7 - 8% tùy vào ngành hàng...