Liên tục thất bại xử lý rác ở Bãi Bổn, Phú Quốc
Trước đó từ năm 2017, Công ty CP năng lượng tái tạo Toàn Cầu (gọi tắt là Công ty Toàn Cầu) đầu tư xây dựng nhà máy điện rác với công suất xử lý 200 tấn rác mỗi ngày tại ấp Bãi Bổn, xã Hàm Ninh, TP Phú Quốc. Tuy nhiên khi đưa vào thử nghiệm, dự án với tổng kinh phí đầu tư khoảng 230 tỉ đồng này đã gặp trục trặc. Và khu xử lý rác Bãi Bổn nhanh chóng trở thành một "núi rác" khổng lồ.
Năm 2021, chủ nợ của Công ty Toàn Cầu là Ngân hàng VietinBank Phú Quốc đã khởi kiện để đòi khoản nợ gốc còn hơn 85 tỉ đồng và tiền lãi gần 20 tỉ đồng mà công ty này dùng tài sản thế chấp là các dây chuyền công nghệ và thiết bị chuyển hóa rác thành năng lượng điện rác, các quyền tài sản liên quan đến dự án nhà máy điện rác…
Năm 2022, Ngân hàng VietinBank Phú Quốc tiếp tục phát đi thông báo tìm tổ chức bán đấu giá khoản nợ của Công ty Toàn Cầu, khi số nợ cả gốc và lãi đã hơn 122 tỉ đồng.
Trước tình hình khó khăn của Công ty Toàn Cầu, UBND tỉnh Kiên Giang đã phải thu hồi dự án, sau đó chấp thuận chủ trương cho Công ty TNHH đầu tư xây dựng Minh Thuận Thành tiếp tục thực hiện dự án xử lý rác tại Bãi Bổn và vận hành chạy thử nghiệm.
Tuy nhiên trong quá trình chạy thử xử lý khoảng 100 tấn rác từ khoảng tháng 7 đến tháng 9-2022, nhà máy này vẫn không thể xử lý đảm bảo vấn đề môi trường, gây phát sinh mùi hôi, ảnh hưởng đến đời sống người dân xung quanh.
Ngày 22-3, Kiên Giang chính thức chấm dứt vận hành chạy thử nghiệm đối với nhà máy rác này.
Tháng 5 vừa qua, Chủ tịch UBND tỉnh Kiên Giang Lâm Minh Thành đã giao Sở Kế hoạch và Đầu tư khẩn trương thẩm định trình phê duyệt đề xuất dự án, công bố danh mục kêu gọi đầu tư dự án xây dựng nhà máy xử lý chất thải sinh hoạt tại ấp Bãi Bổn để giao Ban quản lý khu kinh tế Phú Quốc tổ chức lựa chọn nhà thầu.
Đồng thời, giao Ban quản lý khu kinh tế Phú Quốc yêu cầu nhà đầu tư cũ khẩn trương xử lý dứt điểm việc thanh lý tài sản của dự án nhà máy xử lý rác "chạy thử không thành công" trước đây.
Nhiều nhà đầu tư xin đầu tư công nghệ mới
Từ năm 2019, khi việc xử lý rác ở Bãi Bổn gặp trục trặc, rác tại TP Phú Quốc được dồn về bãi rác tạm Đồng Cây Sao (xã Cửa Dương, TP Phú Quốc) và cũng nhanh chóng hình thành "núi rác" mới.
Trong thời gian chờ lựa chọn được nhà đầu tư mới tại khu xử lý rác Bãi Bổn, vào tháng 5 vừa qua, Công ty cổ phần công nghệ và vật liệu chuyên dụng Licogi 13 đã trúng thầu xử lý bãi rác tạm này, ký hợp đồng xử lý rác có thời hạn 22 tháng với kinh phí 55 tỉ đồng.
TP Phú Quốc cũng đã đầu tư kéo đường dây điện trung thế, bàn giao mặt bằng để nhà thầu này triển khai thi công xây dựng cơ sở xử lý rác, dự kiến sẽ chạy thử nghiệm và vận hành vào cuối năm nay.
Trong khi đó, hiện một số nhà đầu tư cũng đã có văn bản gửi đến tỉnh Kiên Giang mong muốn đầu tư xử lý rác tại Phú Quốc bằng nhiều công nghệ khác nhau, như một công ty có trụ sở tại TP.HCM mong muốn đầu tư xử lý rác bằng công nghệ nhiệt hóa hơi, một công ty có trụ sở tại tỉnh Thanh Hóa xin đầu tư công nghệ làm khô rác bằng chế phẩm sinh học và tái tạo tuần hoàn rác thải…
Tuy nhiên đến nay thủ tục kêu gọi đầu tư vào xử lý rác tại Phú Quốc vẫn chưa xong. Ông Nguyễn Thanh Tùng - trưởng Ban quản lý khu kinh tế Phú Quốc - cho biết việc lựa chọn nhà đầu tư xử lý rác thải ở Phú Quốc có thời gian 50 năm, đơn vị đã trình Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Kiên Giang danh mục kêu gọi đầu tư.
"Sở sẽ còn trình UBND tỉnh để phê duyệt rồi mới lập hồ sơ kêu gọi đầu tư, mời thầu. Quá trình này cần phải có thời gian và làm đúng theo quy trình thủ tục. Địa phương đang cố gắng làm quyết liệt để sớm có nhà đầu tư đến đầu tư xử lý rác thải, đảm bảo môi trường cho Phú Quốc", ông Tùng nói.
Nhiều du khách than phiền về rác thải sinh hoạt
Trong 6 năm qua (tính từ năm 2017 đến nay), Phú Quốc vẫn còn loay hoay chuyện xử lý rác thải sinh hoạt cho đảo này. Khách du lịch thời gian qua đến chơi cũng tỏ ra khá e ngại khi thấy rác thải đã làm xấu đi bộ mặt của Phú Quốc.
Theo anh Nguyễn Văn Thanh, du khách TP Cần Thơ chạy xe dọc dài theo các tuyến đường quanh đảo này, anh thấy rác thải sinh hoạt vẫn còn nằm vương vãi khắp khơi trên đường. Qua đây, ít nhiều gì Phú Quốc cũng mất đi vẻ đẹp vốn có của mình. Chính quyền địa phương cần phải vào cuộc xử lý hết rác thải để khách đến chơi thoải mái hơn.
TTO - Mỗi ngày, TP Phú Quốc có khoảng 180 tấn chất thải rắn sinh hoạt và 17.500m3 nước thải. Và nhu cầu xử lý rác ở Phú Quốc đến năm 2025 là từ 400 - 650 tấn/ngày.