"Chiến tranh Israel - Hamas: Liệu Mỹ và Iran có bị kéo vào một cuộc xung đột lớn hơn?" - Đó là câu hỏi mà giáo sư Scott Lucas đến từ Viện Clinton thuộc Đại học Dublin (Ireland) đặt ra trong bài viết đăng trên trang The Conversation hôm 30-10.
21 quân nhân Mỹ bị thương, Washington cảnh báo Iran
Thời gian qua Mỹ đã gửi cảnh báo tới Lãnh tụ tối cao Ali Khamenei của Iran về những hành động chống Mỹ của Iran ở khu vực Trung Đông.
Giáo sư Scott Lucas nhận định những cảnh báo như thế này được đưa ra chỉ lác đác trong nhiều năm, nhưng từ ngày 17-10 đến 25-10 năm nay, tần suất đưa ra những cảnh báo này đã gia tăng.
Mỹ gửi cảnh báo nhiều hơn tới Iran trong bối cảnh các lực lượng được Iran hậu thuẫn ở Syria và Iraq thực hiện ít nhất 16 cuộc tấn công bằng máy bay không người lái và rocket nhằm vào các căn cứ có quân nhân Mỹ ở Trung Đông. Một nhà thầu Mỹ đã chết vì đau tim và 21 quân nhân Mỹ bị thương nhẹ.
Hôm 25-10, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã gửi thông điệp trực tiếp tới lãnh tụ tối cao Iran. Sau đó, ông Biden tóm tắt cho báo giới về thông điệp này: "Tôi đã cảnh báo ông Ali Khamenei rằng nếu họ tiếp tục có các hành động chống lại những binh sĩ (Mỹ) ở đó, chúng tôi sẽ đáp trả và họ nên chuẩn bị sẵn sàng".
Tuy nhiên, hôm 26-10, lực lượng dân quân do Iran hậu thuẫn đã bắn thêm 3 loạt đạn vào các vị trí của Mỹ. Do vậy, vào đêm hôm đó, các máy bay tiêm kích F-16 của Mỹ đã tấn công một kho vũ khí và một kho đạn ở phía đông bắc Syria, gần biên giới Iraq.
Theo Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin, đây là "cuộc tấn công tự vệ", được thực hiện theo chỉ đạo của Tổng thống Biden. Lầu Năm Góc nói rằng 2 cơ sở này được Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) và các nhóm do Iran hậu thuẫn sử dụng.
Ông Austin cảnh báo: "Nếu các lực lượng ủy nhiệm của Iran tiếp tục thực hiện các cuộc tấn công nhằm vào lực lượng Mỹ, chúng tôi sẽ không ngần ngại thực hiện thêm các biện pháp cần thiết để bảo vệ người của chúng tôi".
Ông kêu gọi các bên "không thực hiện những hành động mà có thể leo thang thành một cuộc xung đột khu vực rộng lớn hơn".
Lo ngại Trung Đông thêm bất ổn
Hôm 30-10, người phát ngôn Nasser Kanaani của Bộ Ngoại giao Iran đã nói về chuyện quân nhân Mỹ bị tấn công ở Trung Đông: "Cuộc tấn công vào các căn cứ của Mỹ trong khu vực, đặc biệt là ở Iraq, là kết quả từ những chính sách sai lầm của Mỹ tại đây".
Ông nói các cuộc tấn công này được thực hiện bởi những nhóm phản đối sự hiện diện của Mỹ trong khu vực và phản đối việc Mỹ ủng hộ các hoạt động của Israel. "Gieo nhân nào thì gặt quả nấy" - ông Nasser Kanaani nói, đồng thời kêu gọi Mỹ ngừng ủng hộ Israel.
Về cuộc xung đột Israel - Hamas, Iran - quốc gia hỗ trợ Hamas về mặt tài chính và quân sự - đã ca ngợi cuộc tấn công quy mô lớn hôm 7-10 của Hamas nhằm vào Israel là "thành công", nhưng đến nay phủ nhận mọi sự dính líu.
Giáo sư Scott Lucas cho rằng nếu một cuộc tấn công của lực lượng dân quân do Iran hậu thuẫn gây ra thương vong đáng kể cho quân nhân Mỹ, thì những người theo đường lối cứng rắn trong số các nhà hoạt động, nhà vận động hành lang và nghị sĩ ở Washington sẽ yêu cầu Chính phủ Mỹ có hành động leo thang.
"Điều đó có thể gây rối loạn thêm nữa cho một Syria bị tàn phá và một Iraq bất ổn không ngừng" - ông Scott Lucas cảnh báo, và cho rằng nhóm vũ trang Hezbollah của Lebanon (nhóm đang giao tranh với quân đội Israel ở biên giới) cũng như các nhóm khác do Iran hậu thuẫn có nguy cơ chịu các cuộc tấn công lớn.
Theo báo The Times of Israel, nhiều rocket tiếp tục được bắn từ Dải Gaza vào các thị trấn và thành phố của Israel suốt cả ngày 29-10.