Tối 23-10, theo nguồn tin Báo Người Lao Động, Bộ Công Thương đã lên tiếng về kết luận cuối cùng trong vụ việc Mỹ điều tra lẩn tránh thuế tôm của Công ty CP Tập đoàn thủy sản Minh Phú (Minh Phú).

Theo đó, Cơ quan Hải quan và Biên giới Mỹ (CBP) khởi xướng điều tra vụ việc Tập đoàn Minh Phú lẫn tránh thuế vào ngày 9-10-2019 dựa trên đơn kiện của Ủy ban thực thi thương mại tôm Mỹ - các nhà sản xuất tôm Mỹ. Theo cáo buộc của nguyên đơn, mặc dù Minh Phú có hoạt động sản xuất tôm đông lạnh xuất xứ Việt Nam nhưng công ty này cũng có nhập khẩu tôm từ Ấn Độ để sản xuất xuất khẩu sang Mỹ.

"Ngay khi CBP khởi xướng điều tra, Bộ Công Thương đã làm việc với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP) và tập đoàn Minh Phú để làm rõ tình hình, đồng thời yêu cầu công ty phối hợp, cung cấp thông tin tối đa cho phía Mỹ. Trong quá trình điều tra, CBP nhiều lần yêu cầu tập đoàn Minh Phú và các công ty liên kết cung cấp các thông tin, tài liệu, bằng chứng liên quan đến vụ việc.

Đến ngày 13-10, CPB đưa ra kết luận cho rằng tập đoàn Minh Phú không cung cấp được đầy đủ bằng chứng về việc quản lý, sử dụng nguyên liệu đầu vào để sản xuất hàng xuất khẩu theo yêu cầu cung cấp thông tin chi tiết của CBP. Do đó, tập đoàn này bị coi là lẩn tránh biện pháp chống bán phá giá mà Mỹ đang áp dụng đối với tôm của Ấn Độ. Với kết luận này, sản phẩm tôm của Minh Phú xuất khẩu sang Mỹ sẽ phải chịu mức thuế chống bán phá giá như Ấn Độ. 

"Thời gian tới, Bộ Công Thương sẽ tiếp tục trao đổi với các cơ quan liên quan của Mỹ để làm rõ thông tin, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp ngành nuôi trồng, chế biến và xuất khẩu tôm của Việt Nam. Đối với các doanh nghiệp khi xuất khẩu nên nghiên cứu, xây dựng và triển khai cơ chế truy xuất nguồn gốc để bảo đảm đáp ứng yêu cầu của nước nhập khẩu" – đại diện Bộ Công Thương khuyến cáo.

Cũng trong tối 23-10, trao đổi với phóng viên, ông Lê Văn Quang, Tổng Giám đốc Minh Phú, cho hay quyết định của CBP áp dụng cho các lô tôm của Tập đoàn Minh Phú xuất khẩu sang Mỹ giai đoạn 10-2018 đến 9-2019. Ở giai đoạn này, tôm Ấn Độ chịu thuế chống bán phá giá là 10,17%, cũng là mức "tạm đóng" mà tập đoàn đã thực hiện theo yêu cầu của CBP khi khởi xướng điều tra. Mới đây, Mỹ đã công bố thuế chống bán phá giá tôm Ấn Độ giai đoạn tháng 10-2019 đến 9-2020 giảm xuống còn 3,57%. 

"Tuy nhiên, từ cuối tháng 7-2019 đến nay, Tập đoàn Minh Phú đã ngừng hoàn toàn việc nhập tôm nguyên liệu từ Ấn Độ nên chúng tôi sẽ không phải đóng thuế này. Luật sư của Minh Phú tại Mỹ đang làm việc với cơ quan chức năng của Mỹ về vấn đề này. Tất nhiên dữ liệu họ đã có nhưng chúng tôi vẫn chủ động cung cấp để chứng minh điều này" – "vua tôm" Lê Văn Quang bày tỏ.

Theo ông Lê Văn Quang, điều vô lý của CBP là không công nhận phương pháp phân tách và truy xuất nguồn gốc của Minh Phú đã được chấp thuận bởi Cơ quan Quản lý Khí Quyển và Đại dương Quốc Gia (NOAA), trực thuộc Bộ Thương Mại Mỹ, dựa trên các yêu cầu của cơ quan này đối với chương trình giám sát nguồn gốc xuất xứ tôm nhập khẩu (SIMP). Chương trình này có thể truy xuất được đường đi của con tôm từ ao nuôi đến sản phẩm cuối cùng cho đến khi xuất khẩu, lô hàng đến cảng họ kiểm tra không đúng sẽ không được thông quan.

Lý giải vì sao mua tôm nguyên liệu của Ấn Độ, ông Quang cho hay do đặc điểm mùa vụ của mặt hàng tôm, trước đây, Minh Phú có nhập khẩu một lượng nhỏ nguyên liệu tôm Ấn Độ để sản xuất, xuất khẩu sang các thị trường ngoài Mỹ.