Ông Nguyễn Tấn Ký (73 tuổi, thôn Tuy Lộc, xã Lộc Thủy, huyện Lệ Thủy, Quảng Bình) dựng lại mái nhà bị sập sau trận lũ lịch sử - Ảnh: TRẦN MAI

Thủ tướng biểu dương nỗ lực phòng chống bão lũ của các địa phương với tinh thần 4 tại chỗ và yêu cầu thời gian tới phải đảm bảo sinh kế lâu dài cho người dân.

Mong người dân kiên cường

Trước khi bắt đầu buổi làm việc, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã trực tiếp đến kiểm tra công tác khắc phục hậu quả lũ lụt và thăm hỏi, động viên, tặng quà cho người dân vùng lũ Hiền Ninh (huyện Quảng Ninh, Quảng Bình). 

Nơi Thủ tướng đến nước lũ vừa rút khỏi nhà dân. Dọc những con đường bùn lầy vẫn đóng từng lớp dày cả gang tay. Người dân đang cùng lực lượng quân đội tích cực dọn dẹp, tái thiết cuộc sống sau lũ.

Thủ tướng đã đến thăm Trường mầm non Hiền Ninh, ngôi trường này vẫn còn đang ngổn ngang bùn lầy sau khi lũ rút. Tại đây, lực lượng quân đội đang cùng giáo viên nhà trường khắc phục hậu quả lũ lụt. Sau khi đi kiểm tra tình hình thiệt hại của trường, Thủ tướng đã động viên, chia sẻ và tặng quà cho cả lực lượng quân đội và giáo viên trường. 

Bà Lê Thị Khuých (63 tuổi, trú thôn Cổ Hiền Nam, xã Hiền Ninh) nói dù lũ lụt nhưng người dân ở đây rất xúc động khi Thủ tướng về thăm.

Tại thôn Đồng Tư (xã Hiền Ninh), Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã trò chuyện với những người dân vừa trải qua ba trận lũ liên tiếp ở đây. Thủ tướng mong người dân Quảng Bình sẽ kiên cường để vượt qua khó khăn, khôi phục cuộc sống. "Đảng và Nhà nước sẽ có những giải pháp để hỗ trợ" - Thủ tướng nói.

Hạn chế về dự báo và phương tiện đặc chủng

Tại buổi làm việc, báo cáo với Thủ tướng những thiệt hại sau đợt mưa lũ liên tục vừa qua, ông Nguyễn Xuân Cường - bộ trưởng Bộ NN&PTNT - thẳng thắn thừa nhận một số hạn chế trong công tác phòng chống bão lũ thời gian vừa qua. Hạn chế lớn nhất theo ông Cường, là khả năng dự báo thiên tai mới dự báo được trên phạm vi rộng và mới ở mức ngắn, chưa khu trú cụ thể từng khu vực và chưa dự báo được sớm nên hậu quả còn lớn.

Bên cạnh đó, việc thiếu phương tiện cứu hộ cứu nạn đặc chủng cũng khiến hiệu quả cứu nạn chưa cao và vẫn có những sự cố đáng tiếc. "Lũ kéo dài và ngập sâu. Một số nơi chưa có chỗ tránh trú, chưa có thông tin đầy đủ. Trong khi người dân một số nơi chưa chủ động sơ tán nên khi nước lên phải kêu cứu" - ông Nguyễn Xuân Cường nêu.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chia sẻ với những khó khăn mất mát của người dân ở thôn Đồng Tư, huyện Quảng Ninh, Quảng Bình - Ảnh: VGP

Không được dao động trước thử thách của thiên nhiên

Trước những thực tế được lãnh đạo các địa phương cũng như các bộ ngành nêu ra, Thủ tướng yêu cầu các địa phương rút ra bài học trong phòng chống bão lũ sau những đợt lũ liên tiếp vừa qua. "Không gì nghiêm trọng bằng sự dao động ý chí của chúng ta trước thử thách của thiên nhiên" - Thủ tướng khẳng định.

Yêu cầu đầu tiên của Thủ tướng là các địa phương phải tăng nhận thức của cộng đồng về phòng chống lũ. Việc này tạo ra sự chủ động trong công tác phòng chống sau đó. "Các bộ ngành liên quan phải cải thiện năng lực dự báo thiên tai để chủ động ứng phó, nhất là công nghệ dự báo và thiết bị báo động" - Thủ tướng nhấn mạnh.

Nói về giải pháp trước mắt, Thủ tướng yêu cầu các địa phương nhanh chóng đảm bảo cuộc sống cho người dân vùng lũ. Đi liền đó là phải đảm bảo sinh kế lâu dài cho người dân. Cần quan tâm đến việc cấp lại cây giống, con giống cho người dân sản xuất. 

Thủ tướng cũng yêu cầu đoàn thể, công an, quân đội cùng xắn tay áo vào giúp dân khôi phục sau lũ. Các bộ ngành phải có trách nhiệm hỗ trợ cho người dân vùng lũ. "Không được để dân đói, không được để dân rơi vào cảnh màn trời chiếu đất. Không được để học sinh không được đi học" - Thủ tướng nói.

Về giải pháp bền vững lâu dài, Thủ tướng yêu cầu cắt giảm lượng khí nhà kính để giảm biến đổi khí hậu. Các thành phố lớn phải đi đầu trong việc này. Thủ tướng đề nghị Bộ Tài chính nghiên cứu cơ chế tính thuế phát thải để khuyến khích cắt giảm khí thải.

Thủ tướng cũng nhấn mạnh đợt lũ lụt vừa rồi không phải do thủy điện gây ra, nhưng phải phát triển thủy điện an toàn. Ngoài ra phải phát triển trồng rừng theo hướng chọn loại cây phù hợp giữ nước.

Sau lũ, đứng dậy chung tay tái thiết

TTO - Hôm qua (23-10), ngay sau khi nước vừa rút, tranh thủ thời tiết tạnh ráo, các tỉnh miền Trung dồn sức khắc phục thiệt hại do mưa lũ, sớm đưa cuộc sống người dân trở lại bình thường.