Chậm dự án do 4 năm không thống nhất được
Mới đây, Công ty Cổ phần Đầu tư APEC Thái Nguyên đã có công văn gửi Thanh tra Chính phủ kiến nghị xem xét lại nội dung thanh tra trong Kết luận số 1113 ngày 15/7/2021 về kết luận thanh tra công tác quản lý, sử dụng đất đai tại tỉnh Thái Nguyên, trong đó có Dự án hạ tầng KCN Điềm Thuỵ - Khu B của Công ty này.
Dự án này bị kết luận thanh tra chỉ rõ: “Tiến độ dự án chậm 75 tháng theo Giấy chứng nhận đầu tư, vi phạm pháp luật đất đai, thuộc trường hợp phải thu hồi đất của dự án..” và “kiến nghị UBND tỉnh Thái Nguyên xem xét điều chỉnh, thu hồi dự án…”.
Với kết luận này, phía Công ty APEC Thái Nguyên đã có giải trình với Thanh tra Chính phủ về việc chậm tiến độ. Trong đó, công ty nêu hàng loạt các lý do và mong muốn “được xem xét lại kết luận 1113, tạo tiền đề cho Công ty có thể tiếp tục thực hiện Dự án”.
Cụ thể, phía APEC Thái Nguyên cho biết, sau khi được cấp giấy chứng nhận đầu tư, Công ty đã khẩn trương triển khai Dự án theo các hồ sơ được duyệt. Vào năm 2015, thấy rằng muốn đẩy mạnh Dự án nên Công ty APEC Thái Nguyên đã đồng ý cho Công ty CP Tập đoàn Đầu tư Việt Phương tham gia cổ phần Dự án.
“Tuy nhiên, trong quá trình triển khai có một số phát sinh nội bộ, không thống nhất về phương án cũng như kế hoạch triển khai nên Dự án đã bị chững lại một thời gian”, Công ty nêu.
Dự án kinh doanh cơ sở hạ tầng KCN Điềm Thuỵ của APEC Thái Nguyên bị Thanh tra Chính phủ yêu cầu thu hồi đất.
Sau gần 4 năm không thống nhất được, năm 2017, Công ty CP Đầu tư IDJ Việt Nam và Công ty Cổ phần Tập đoàn APEC Group đã đàm phán mua lại cổ phần của Công ty CP Đầu tư Việt Phương trong Công ty APEC Thái Nguyên, việc mua lại cổ phần đã hoàn tất vào tháng 12/2020.
Từ tháng 12/2020 đến nay, Công ty APEC Thái Nguyên đã hoàn thành các thủ tục pháp lý Dự án (duyệt điều chỉnh quy hoạch dự án đảm bảo tính phù hợp với địa hình và giao thông của khu vực....). Triển khai 4 khu tái định cư cho các hộ dân phải di chuyển trong vùng Dự án, bao gồm: Tái định cư Đầm Lở (2ha), đã thực hiện việc GPMB, thi công được 80% hạ tầng kỹ thuật;
Tái định cư Xóm Trạng (6,07ha), đã hoàn thành các thủ tục, đang triển khai GPMB và thi công hạ tầng kỹ thuật, dự kiến hoàn thành vào quý IV/2021; Tái định cư Thượng Đình (10ha); Phổ Yên (6ha), đang thẩm định nhiệm vụ Quy hoạch, dự kiến hết tháng 11/2021 được phê duyệt chi tiết tỷ lệ 1/500, triển khai trong quý IV/2021.
Công ty cũng giải trình việc đã ký hợp đồng thuê đất khu công nghiệp với một số công ty, triển khai thu hút các nhà đầu tư tiềm năng trong nước, doanh nghiệp nước ngoài FDI, một số đối tác thông báo kế hoạch sang làm việc trực tiếp sau khi các đường bay mở lại.
“Với tiến độ thực hiện như hiện nay, cùng các giải pháp đồng bộ từ giải phóng mặt bằng, xây dựng, thu hút đầu tư, chúng tôi tin tưởng chắc chắn Dự án sẽ mang lại hiệu quả cao về kinh tế xã hội và ngân sách cho tỉnh Thái Nguyên”, phía Công ty này kiến nghị.
Loạt cam kết đảm bảo dự án về đích trong năm 2022
APEC Thái Nguyên cho rằng, việc thu hồi sẽ ảnh hưởng rất lớn đến hiệu quả phát triển kinh tế xã hội, thu ngân sách của tỉnh Thái Nguyên nói chung và huyện Phú Bình nếu Dự án phải thu hồi và đấu thầu chọn nhà đầu tư mới.
Bởi một số lý do như sẽ mất khá nhiều thời gian để thực hiện thủ tục lựa chọn nhà đầu tư mới, nhà đầu tư mới phải có một thời gian khá dài để lên phương án đầu tư, thỏa thuận đền bù với Công ty APEC Thái Nguyên và các hộ dân chưa bàn giao đất.
Việc thỏa thuận kinh tế với Công ty APEC Thái Nguyên sẽ mất nhiều thời gian và khó khăn do Công ty APEC Thái Nguyên đã thực hiện khoảng 1/3 dự án về giải phóng mặt bằng và đầu tư hạ tầng với số tiền khá lớn.
Một số doanh nghiệp đã ký hợp đồng thuê đất, hạ tầng với Công ty APEC Thái Nguyên. Do đó, các doanh nghiệp đã ký hợp đồng thuê hạ tầng với APEC Thái Nguyên sẽ bị ảnh hưởng sản xuất kinh doanh do phải làm lại các thủ tục thuế hạ tầng...
Cuối công văn, APEC Thái Nguyên cam kết “sẽ ký quỹ bổ sung để đảm bảo Dự án về đích trong năm 2022, sẵn sàng ứng vốn đầy đủ để hoàn thành GPMB, hạ tầng kỹ thuật trong năm 2022. Kết hợp hoàn thiện Dự án với thu hút các nhà đầu tư thứ cấp, các doanh nghiệp FDI, doanh nghiệp trong nước để đến cuối năm 2022 lấp tối thiểu 60% khu công nghiệp và lấp đầy 100% vào năm 2023”.
Trước đó, Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Trần Ngọc Liêm đã ký ban hành kết luận thanh tra số 1113 ngày 15/7/2021 về công tác quản lý, sử dụng đất đai, đầu tư xây dựng và khai thác tài nguyên khoáng sản của tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 2010 – 2018.
Tại kết luận này, nhiều dự án sử dụng đất xây dựng trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên đã vi phạm pháp luật. Trong số những dự án được điểm mặt, dự án khu dân cư số 5 (phường Túc Duyên, Tp.Thái Nguyên) và KCN Điềm Thuỵ do Công ty Cổ phần Đầu tư APEC Thái Nguyên làm chủ đầu tư đã có nhiều sai phạm nghiêm trọng.
Theo đó, tại dự án KDC số 5 phường Túc Duyên, Thanh tra Chính phủ nêu rõ, việc giao đất thực hiện dự án xây dựng khu dân cư nhưng không qua đấu giá quyền sử dụng đất hoặc đấu thầu lựa chọn chủ đầu tư thực hiện dự án sử dụng đất là không đúng quy định tại khoản 1, Điều 58, Luật Đất đai 2003.
Dự án thực hiện cơ chế thanh toán tiền đầu tư xây dựng hạ tầng khu dân cư cho nhà đầu tư bằng việc bù trừ tiền thu cấp quyền sử dụng đất đã có hạ tầng (thực chất là giao đất có thu tiền sử dụng đất để thực hiện dự án Khu dân cư số 5 phường Túc Duyên).
Phần diện tích 4,12 ha, tổng số 251 ô đất, trong đó có 6 ô tái định cư (từ ô 37 đến ô 42) với diện tích 492,62m, còn lại 245 ô Công ty Cổ phần Đầu tư APEC Thái Nguyên đã thực hiện chuyển nhượng (hiện trạng đã xây dựng nhà kiên cố) khi chưa được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và chưa hoàn thành nghĩa vụ tài chính là vi phạm khoản 1, Điều 188, Luật Đất đai 2013 về điều kiện thực hiện các quyền chuyển đổi, chuyển nhượng đất.
Nối tiếp sai phạm, việc UBND tỉnh đối trừ số tiền gần 43 tỷ đồng xây dựng hạ tầng kỹ thuật khu đô thị vào tiền sử dụng đất là không có cơ sở.
Phần diện tích Công ty đã thực hiện đền bù giải phóng mặt bằng là 3,23 ha, nằm trong tổng diện tích 15,364 ha bị thu hồi theo Quyết định số 3276 ngày 25/11/2015 của UBND tỉnh Thái Nguyên - hiện nay đã có một số ô xây dựng nhà kiên cố với tổng diện tích 10.078,1 m2 có dấu hiệu vi phạm pháp luật.
Đối với Dự án kinh doanh cơ sở hạ tầng KCN Điềm Thuỵ (Khu B diện tích 170ha), Thanh tra Chính phủ yêu cầu thu hồi và xem xét điều chỉnh Dự án.
Với những sai phạm tại dự án nói trên, Thanh tra Chính phủ kết luận trách nhiệm thuộc về UBND tỉnh Thái Nguyên, UBND Tp. Thái Nguyên, sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh, sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh, và chủ đầu tư – tức Công ty Cổ phần Đầu tư APEC Thái Nguyên.
Ngoài ra, Thanh tra Chính phủ còn kiến nghị, giao UBND tỉnh Thái Nguyên chỉ đạo Giám đốc Công an tỉnh Thái Nguyên làm rõ dấu hiệu vi phạm pháp luật của Công ty Cổ phần Đầu tư APEC Thái Nguyên và xử lý theo quy định của pháp luật.