Chỉ vài tuần trước, Sam Bankman-Fried (SBF) từng được coi là John Pierpont Morgan của thế giới tiền số khi sẵn sàng chi một số tiền khổng lồ từ tiền túi để cứu lấy cả ngành.
Chàng trai có mái tóc xoăn năm nay mới 30 tuổi nhưng đã kịp ghi dấu ấn ở mọi ngóc ngách trong lĩnh vực mới mẻ này. Anh là người tài trợ cho một số dự án đình đám như BlockFi, Voyager Digital và Celsius. Từ Bahamas, Sam đầu tư vào Robinhood Markets Inc và còn được đồn đoán sắp thâu tóm ứng dụng giao dịch chứng khoán trực tuyến này.
Năm ngoái, khi sàn giao dịch tiền số FTX do Sam thành lập còn đang thăng hoa, anh mạnh dạn tuyên bố FTX có thể “nuốt chửng” CME Group hay thậm chí là ngân hàng Goldman Sachs.
Ở thời kỳ đỉnh cao, tài sản trong tay Sam lên tới 26 tỷ USD và anh sẵn sàng vung tiền thay đổi thế giới. Anh chi hàng triệu USD tài trợ cho đảng Dân chủ, hứa hẹn sau này sẽ đem toàn bộ tài sản đi từ thiện.
Nhưng giờ đây chính Sam cũng không thể dám chắc về tương lai của mình.
Chỉ trong vài ngày, mọi chuyện vỡ lở rằng Bankman-Fried và FTX đang ở trong tình trạng cạn kiệt thanh khoản và cần được giải cứu. Đến đêm qua, nhà sáng lập Changpeng Zhao (CZ) của Binance chính thức thông báo thâu tóm FTX. Các chi tiết của thỏa thuận chưa được công bố, nhưng nhiều khả năng tài sản 15,6 tỷ USD của Sam sẽ rơi vào tay đối thủ CZ.
Đây là 1 cú sốc đối với các nhiều nhà đầu tư, bao gồm quỹ Vision Fund của tập đoàn Softbank, quỹ đầu tư Temasek của chính phủ Singpore và một số quỹ khác. Quan trọng hơn, cả ngành tiền số đang đứng trước câu hỏi: nếu như SBF cũng không an toàn thì nên tin vào ai?
Theo chỉ số Bloomberg Billionaire Index, 53% cổ phần tại FTX mà Sam sở hữu có giá trị khoảng 6,2 tỷ USD trước khi bị Binance thâu tóm. Con số được tính toán dựa trên các vòng huy động vốn và giá các token.
Tuy nhiên FTX không phải là tài sản có giá trị nhất trong khối tài sản của Sam, mà là quỹ đầu tư Alameda Research, đóng góp khoảng 7,4 tỷ USD.
Theo Bloomberg, tất cả các cổ đông hiện tại của FTX, trong đó có Sam, sẽ hoàn toàn trắng tay sau khi Binance giải cứu. Cả FTX và Alameda đều được định giá chỉ 1 USD.
Điều đó khiến tài sản ròng của Sam sẽ giảm xuống chỉ còn khoảng 1 tỷ USD, so với mức 15,6 tỷ USD trước vụ thâu tóm. Như vậy Sam bị thổi bay 94% tài sản trong 1 ngày – mức giảm mạnh nhất từ trước đến nay trong số các tỷ phú mà Bloomberg theo dõi.
Alameda được thành lập bởi Sam và Gary Wang – 1 cựu kỹ sư từng làm việc cho Google. Họ đã tìm ra được thị trường ngách béo bở: kiếm lời từ chênh lệch giá trên thị trường tiền số ở nhiều quốc gia khác nhau, thậm chí phát triển cả các chiến lược giao dịch định lượng.
Tháng 9 vừa qua, Bloomberg đưa tin Alameda kiếm được khoảng 1 tỷ USD trong năm 2021. Nhưng có rất nhiều dấu hỏi xung quanh mối quan hệ giữa FTX và Alameda.
Trong cú sụp đổ của BSF và FTX không thể không nhắc đến CZ – người vẫn được coi là đối thủ lớn nhất và từng là người thầy của Sam.
Thứ 6 tuần trước (4/11), CoinDesk đưa tin FTT – token được phát hành bởi FTX – hiện đang chiếm khoảng 25% tổng tài sản của Alameda. Ngoài ra trong tài sản 14,6 tỷ USD của Alameda còn có một lượng FTT đang được thế chấp với giá trị 2,16 tỷ USD.
Trước thông tin này, CZ viết trên Twitter rằng Binance sẽ bán ra tất cả các FTT đang nắm giữ. Kể từ đó đến nay TFF đã lao dốc không phanh, giảm khoảng 80% giá trị.
Hiện CZ đang là người giàu nhất trong thế giới tiền số với tài sản vào khoảng 16,4 tỷ USD. Vào tháng 1, khi ở thời kỳ đỉnh cao, có lúc tài sản của ông lên đến 97 tỷ USD theo tính toán của Bloomberg.
Thương vụ thâu tóm của Binance không liên quan đến FTX.US, sàn giao dịch tiền số riêng biệt nhưng Sam cũng nắm phần lớn cổ phần. Sàn này được định giá 8 tỷ USD trong vòng gọi vốn hồi tháng 1.
Tham khảo Bloomberg