Điền kinh là một trong những môn trọng điểm được đầu tư đặc biệt của thể thao Việt Nam. Những năm gần đây, điền kinh luôn là "mỏ vàng" ở các kỳ SEA Games và ngự trị ở vị trí số 1 Đông Nam Á.

Nhưng tại SEA Games 32, điền kinh đã để mất ngôi số 1 Đông Nam Á vào tay Thái Lan, khi chỉ giành được 12 HCV (Thái Lan đoạt 16 HCV). Tại Asiad 19 ở Hàng Châu (Trung Quốc) vào tháng 10 vừa qua, đội tuyển điền kinh Việt Nam ra về tay trắng.

Những tượng đài từ giã cuộc chơi

Kết thúc Giải điền kinh vô địch quốc gia 2023 cuối tháng 10, hai tượng đài của điền kinh Việt Nam là VĐV nhảy xa Bùi Thị Thu Thảo và VĐV chạy rào Nguyễn Thị Huyền đã nói lời từ giã đội tuyển, chia tay sự nghiệp thi đấu đỉnh cao. Dù đã được dự báo trước nhưng việc Thu Thảo, Nguyễn Thị Huyền chia tay đội tuyển để lại khoảng trống mênh mông với điền kinh Việt Nam.

Thu Thảo sinh năm 1992 và là VĐV nhảy xa của Hà Nội. Trong 18 năm tập luyện và thi đấu, cô gái quê Ba Vì đã giành được tất cả vinh quang mà bất cứ VĐV nào cũng mơ ước. Cụ thể, Thu Thảo giành HCV SEA Games 2017 với bước nhảy kỷ lục 6,68m.

Cũng trong năm 2017, cô giành HCV Giải điền kinh vô địch châu Á với thành tích 6,54m. Asiad 18 năm 2018 tại Indonesia là đỉnh cao sự nghiệp của Thu Thảo khi cô đoạt chiếc HCV nhảy xa với thành tích 6,55m. Đáng nói, đây là HCV đầu tiên trong lịch sử điền kinh Việt Nam ở đấu trường Asiad.

Trong khi đó, Nguyễn Thị Huyền là tượng đài ở nội dung chạy 400m và 400m rào suốt một thập kỷ qua. Nguyễn Thị Huyền (30 tuổi, quê Nam Định) có lẽ là VĐV điền kinh giành nhiều HCV SEA Games nhất khi cô đã mang về đến 13 HCV ở nội dung cá nhân và tiếp sức. Huyền cũng từng giành HCV 400m rào Giải vô địch điền kinh châu Á 2017 với thành tích 56 giây 14.

Mới đây nhất, tại Giải vô địch điền kinh châu Á 2023 vào tháng 7 ở Thái Lan, cô cùng các đồng đội Nguyễn Thị Hằng, Nguyễn Thị Ngọc, Hoàng Thị Minh Hạnh đoạt HCV nội dung chạy tiếp sức 4x400m nữ. Việc Huyền chia tay đội tuyển quốc gia chuyển sang công tác huấn luyện để lỗ hổng lớn cho điền kinh Việt Nam.

Ở nội dung 400m, 400m rào cùng với Huyền còn có VĐV Quách Thị Lan. Nhưng Lan cũng không còn trẻ. Mặt khác, cô cũng vừa kết thúc thời gian bị cấm thi đấu vì sử dụng doping. Trong khi đó những VĐV trẻ có thành tích được như Nguyễn Thị Huyền, Quách Thị Lan thì chưa thấy đâu.

Sau ba kỳ SEA Games chói sáng vào các năm 2019, 2022, 2023, VĐV số 1 của điền kinh Việt Nam Nguyễn Thị Oanh đã cho thấy dấu hiệu chững lại. Ở tuổi 28, Oanh được dự báo chỉ có thể giành thành tích ở đấu trường SEA Games. Vươn lên ở đấu trường châu lục hay giành vé dự Olympic với Nguyễn Thị Oanh dường như là bất khả thi.

Cần quan tâm đến Trần Thị Nhi Yến

Môn điền kinh Đại hội thể thao toàn quốc lần thứ 9 diễn ra tháng 12-2022 ghi nhận 5 kỷ lục quốc gia mới được phá. Đến Giải điền kinh vô địch quốc gia 2023, cả giải chỉ có 3 kỷ lục quốc gia mới. 

VĐV được chú ý nhất của điền kinh Việt Nam lúc này chính là cô gái 18 tuổi đến từ Long An - Trần Thị Nhi Yến ở nội dung chạy 100m, 200m.

Nhi Yến được phát hiện từ Đại hội thể thao toàn quốc tháng 12-2022, sau 4 tháng tập điền kinh chuyên nghiệp với HLV Nguyễn Thị Thanh Hương (thầy của VĐV Lê Tú Chinh). Lúc này, Nhi Yến chạy 100m với thời gian 11 giây 75 và bất ngờ giành HCV đại hội. Sau đó, Nhi Yến được triệu tập vào đội tuyển điền kinh quốc gia chuẩn bị SEA Games 32.

SEA Games 32 vào tháng 5 vừa qua cũng là giải đấu quốc tế đầu tiên của Nhi Yến. Sau đó, cô tham dự Giải điền kinh vô địch châu Á 2023 vào tháng 7 tại Thái Lan và Asiad 19 tại Hàng Châu.

Thành tích tốt nhất của Nhi Yến được ghi nhận là 11 giây 55 trên đường chạy 100m tại Giải vô địch châu Á 2023. Trước những thông số ấn tượng của Nhi Yến, ông Đặng Hà Việt - cục trưởng Cục TDTT - từng chia sẻ ngành thể thao sẽ đầu tư đặc biệt với Nhi Yến. Và mục tiêu là Nhi Yến có thể chạy dưới 11 giây 30 trong khoảng 2-3 năm tới.

Dù vậy, sau đúng một năm "nữ hoàng tốc độ" mới của điền kinh Việt Nam được phát hiện, Nhi Yến vẫn chưa được đầu tư gì đặc biệt để phát triển thành tích. Mới nhất tại Asiad 19, Nhi Yến đến Hàng Châu mà không có HLV đi theo chỉ đạo. Vì thiếu kinh phí, HLV Nguyễn Thị Thanh Hương không được Cục TDTT đưa vào danh sách đến Hàng Châu.

Sau bao nhiêu năm, đội tuyển điền kinh Việt Nam giờ cũng "sạch bóng" chuyên gia nước ngoài. Thành tích của đội tuyển đang đi xuống, nhân tài trẻ tìm đỏ mắt không thấy.

Với những tài năng hiếm hoi như Nhi Yến, nếu không sớm có kế hoạch đầu tư đặc biệt như đưa đi tập huấn, tham dự nhiều giải đấu chất lượng hay thuê thêm chuyên gia nước ngoài... thành tích của cô khó vươn tầm châu lục như kỳ vọng.

Giải điền kinh vô địch quốc gia 2023: Hấp dẫn ngày khai mạc

Ở ngày thi đấu đầu tiên, giải đã có kỷ lục mới được thiết lập. Và kịch tính trên đường đua khiến ban tổ chức phải dùng tới phần trăm giây thứ 3 để xác định người chiến thắng.