Theo trang phân tích Asia Times, đây là một động thái có thể châm ngòi cho một cuộc chạy đua vũ trang tên lửa thông thường gây bất ổn ở Thái Bình Dương.
Tướng Charles Flynn, tư lệnh Lực lượng Lục quân Mỹ ở Thái Bình Dương, tuyên bố tại Diễn đàn An ninh quốc tế Halifax ở Nova Scotia (Canada) mới đây rằng nước này sẽ triển khai các tên lửa tầm trung mới là Tomahawk và SM-6 tới khu vực vào năm 2024.
Ngoài ra, các tên lửa tấn công chính xác (PrSM), với khả năng nhắm vào mục tiêu cách xa 500km, cũng có thể được triển khai đến Thái Bình Dương, theo trang tin quân sự Defense One.
Động thái của Mỹ diễn ra nhờ việc Washington rút khỏi Hiệp ước Lực lượng hạt nhân tầm trung (INF) vào năm 2019, do Nga bị cáo buộc không tuân thủ hiệp ước này.
Thay đổi chiến lược
Các dự án tên lửa tầm xa của Mỹ ở Thái Bình Dương là một phần trong chiến lược tạo ra "bức tường tên lửa" ở chuỗi đảo thứ nhất, trải dài từ Nhật Bản, Đài Loan đến Philippines, nhằm ngăn chặn Trung Quốc.
Hồi tháng 7, Asia Times đưa tin Thủy quân lục chiến Mỹ (USMC) đã giới thiệu súng phóng hỏa lực tầm xa - loại phương tiện phóng không người lái.
Vào tháng 12-2022, cũng có thông tin Mỹ đã thu nhận bệ phóng tên lửa mặt đất Typhon đầu tiên, được thiết kế để lấp đầy khoảng trống giữa PrSM và vũ khí siêu thanh tầm xa (LRHW).
Từ tháng 7-2022, USMC được cho là đang có các tên lửa Tomahawk trên đất liền như một phần của chương trình hỏa lực tầm xa, nhằm cung cấp các hệ thống vũ khí tấn công và chống hạm tích hợp trên mặt đất.
Tướng Flynn nhấn mạnh sự tiến bộ nhanh chóng về năng lực quân sự của Trung Quốc, điều mà ông cho rằng đang gây nguy hiểm cho sự ổn định khu vực và toàn cầu.
Ông cũng nhận định một số yếu tố được cho là đang ảnh hưởng đến các quyết định chiến lược của Bắc Kinh, như tác động của các biện pháp trừng phạt kinh tế, nỗ lực làm suy yếu liên minh của Mỹ trong khu vực, đánh giá mức độ sẵn sàng của Trung Quốc trong các xung đột tiềm tàng, cũng như tính hiệu quả của hoạt động thông tin và gây ảnh hưởng của Bắc Kinh.
Defense One lưu ý việc Mỹ triển khai tên lửa mới đánh dấu một sự thay đổi chiến lược ở Thái Bình Dương, phản ánh mối lo ngại ngày càng tăng của Washington về việc Bắc Kinh mở rộng quân sự và cách phản ứng đáng chú ý của Trung Quốc trong khu vực.
Nó cũng chỉ ra một chiến lược địa chính trị rộng lớn hơn của Mỹ nhằm duy trì sự ổn định và ngăn chặn các xung đột tiềm tàng ở khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.
Thế khó của Mỹ
Tuy nhiên các đồng minh của Mỹ như Thái Lan, Philippines, Hàn Quốc, Úc và Nhật Bản có thể sẽ miễn cưỡng tham gia chiến lược "bức tường tên lửa" của Washington.
Thái Lan đang cố gắng thiết lập quan hệ mạnh mẽ hơn với Trung Quốc, trong khi Philippines, với năng lực phòng không và tên lửa ở mức tối thiểu, rất dễ "bị tổn thương" trước sự phong tỏa hải quân của Trung Quốc, khiến nguồn tiếp tế và tăng viện của Mỹ từ Guam bị cắt đứt.
Hàn Quốc cũng dễ bị ảnh hưởng bởi áp lực của Trung Quốc vì Seoul cần thị trường và ảnh hưởng của Bắc Kinh trên bàn đàm phán với Triều Tiên. Úc cũng khó có thể trở thành lựa chọn đặt căn cứ cho các tên lửa phóng từ đất liền của Mỹ, do khoảng cách của nước này với Trung Quốc.
Nhật Bản vì vậy trở thành địa điểm khả thi để đặt các tên lửa của Mỹ. Nước này không có những lỗ hổng và điểm yếu như các đối tác khác của Mỹ, ngoại trừ việc từ lâu đã miễn cưỡng trở thành nơi đặt các hệ thống vũ khí tấn công như một phần trong chính sách hòa bình sau Thế chiến 2.
Tokyo cũng đang xây dựng kho tên lửa tầm xa có khả năng phản công nhằm ngăn chặn Trung Quốc và Triều Tiên. Dù vậy, khả năng nhắm mục tiêu tầm xa của các tên lửa Nhật Bản là hạn chế, chi phí sản xuất cao, còn công nghệ thì lạc hậu. Vì vậy, các tên lửa Mỹ được đánh giá là có khả năng giải quyết khoảng trống năng lực này.
Trung Quốc cũng đang thiết lập kho tên lửa
Trung Quốc được cho là đang xây dựng kho vũ khí tên lửa thông thường của mình để chống lại sự ngăn chặn của Mỹ. Có thể kể đến tên lửa đạn đạo liên lục địa DF-26 với tầm bắn lên tới 4.000km, có khả năng tấn công căn cứ quân sự của Mỹ ở Guam và các tàu trên biển; hay tên lửa đạn đạo tầm trung (MRBM) DF-21D được mệnh danh là "sát thủ tàu sân bay" với tầm bắn 1.550km.
Các báo cáo chỉ ra rằng chiến lược của Bắc Kinh đã chuyển sang sử dụng các tên lửa này để răn đe và chiến đấu, tập trung vào các cuộc tấn công chính xác và khả năng chống tiếp cận/ngăn chặn xâm nhập (A2/AD) trên biển.
Theo nhật báo Telegraph của Anh, Bộ Quốc phòng Mỹ tin rằng quân đội Trung Quốc đang phát triển một loại tên lửa đạn đạo liên lục địa (ICBM) mới.