Một thế lực lớn đang định hình lại ngành công nghiệp thời trang: quần áo đã qua sử dụng. Theo một báo cáo mới, thị trường quần áo cũ dự kiến sẽ tăng hơn gấp ba lần về giá trị trong 10 năm tới – từ 28 tỷ USD vào năm 2019 lên 80 tỷ USD vào năm 2029 - tại Mỹ nơi ngành thời trang hiện có giá trị 379 tỷ USD. Vào năm 2019, thị trường quần áo cũ mở rộng với tốc độ nhanh hơn 21 lần so với thi trường bán lẻ quần áo thông thường.

Thêm vào đó, quần áo cũ có khả năng làm thay đổi đáng kể thời trang nhanh - một mô hình kinh doanh đặc trưng bởi quần áo rẻ và dùng một lần, nổi lên vào đầu những năm 2000, tiêu biểu bởi các thương hiệu như H&M và Zara.

Thời trang nhanh đã phát triển theo cấp số nhân trong hai thập kỷ tiếp theo, làm thay đổi đáng kể bối cảnh thời trang bằng cách sản xuất nhiều quần áo hơn, phân phối nhanh hơn và khuyến khích người tiêu dùng mua nhiều hơn với giá thấp. Trong khi thời trang nhanh dự kiến sẽ tiếp tục tăng trưởng 20% trong 10 năm tới, thời trang quần áo đã qua sử dụng được dự đoán sẽ tăng trưởng tới 185%.

Theo các nhà nghiên cứu về tiêu thụ quần áo và tính bền vững, xu hướng quần áo cũ có tiềm năng định hình lại ngành thời trang và giảm thiểu tác động có hại của nó đến môi trường ở phạm vi toàn cầu.

Bước tiến lớn tiếp theo của ngành thời trang

Thị trường quần áo cũ bao gồm hai loại chính, cửa hàng chuyên bán quần áo đã qua sử dụng và nền tảng bán lại. Chính hình thức thứ hai đã thúc đẩy sự bùng nổ của thời trang quần áo cũ trong thời gian gần đây.

Quần áo đã qua sử dụng từ lâu đã bị coi là cũ nát và hoen ố, chủ yếu được những người săn tìm đồ giảm giá hoặc đồ quý hiếm. Tuy nhiên, nhận thức này đã thay đổi và giờ đây, nhiều người tiêu dùng coi quần áo cũ có chất lượng giống hệt hoặc thậm chí cao hơn quần áo chưa mặc. Xu hướng “fashion flipping” – mua quần áo cũ rồi bán lại – cũng đã xuất hiện, đặc biệt là ở những người tiêu dùng trẻ.

Nhờ nhu cầu ngày càng tăng của người tiêu dùng và các nền tảng kỹ thuật số mới như Tradesy và Poshmark tạo điều kiện cho việc trao đổi ngang hàng quần áo hàng ngày, thị trường bán lại kỹ thuật số đang nhanh chóng trở thành thế lực lớn tiếp theo trong ngành thời trang.

Thị trường hàng xa xỉ đã qua sử dụng cũng rất tiềm năng. Các nhà bán lẻ như The RealReal hoặc Vestiaire Collective cung cấp thị trường kỹ thuật số cho các lô hàng xa xỉ đã được xác thực, nơi mọi người mua và bán các nhãn hàng thiết kế như Louis Vuitton, Chanel và Hermès. Giá trị thị trường của lĩnh vực này đạt 2 tỷ USD vào năm 2019.

Xu hướng quần áo cũ cũng được thúc đẩy bởi khả năng chi trả, đặc biệt là ở thời điểm hiện nay, trong cuộc khủng hoảng kinh tế do đại dịch COVID-19 gây ra. Người tiêu dùng không chỉ giảm tiêu thụ các mặt hàng không cần thiết như quần áo mà còn mua hàng may mặc chất lượng hơn trang phục rẻ tiền, dùng một lần.

Suy thoái kinh tế đang diễn ra cùng với sự quan tâm đến tính bền vững ngày càng gia tăng đã được chứng minh là một sự kết hợp tuyệt vời cho những người bán lại quần áo.

Ngành công nghiệp thời trang từ lâu đã gắn liền với các vấn đề xã hội và môi trường, từ việc đối xử kém với công nhân may mặc đến ô nhiễm và chất thải do sản xuất quần áo.

Ít hơn 1% nguyên liệu dùng để may quần áo hiện đang được tái chế để làm quần áo mới, thiệt hại hàng năm của ngành thời trang lên tới 500 tỷ USD. Ngành công nghiệp dệt may tạo ra nhiều khí thải cacbon hơn so với các ngành hàng không và hàng hải cộng lại. Và khoảng 20% ​​ô nhiễm nước trên toàn cầu là kết quả của nước thải từ quá trình sản xuất và hoàn thiện hàng dệt may.

Người tiêu dùng đã nhận thức rõ hơn về tác động sinh thái của sản xuất hàng may mặc và thường xuyên đòi hỏi các doanh nghiệp may mặc mở rộng cam kết về tính bền vững. Mua quần áo cũ có thể đem lại cho người tiêu dùng một phương án để chống lại thị trường thời trang nhanh.

Mua quần áo cũ làm tăng số lượng người sở hữu một món đồ, kéo dài tuổi thọ của nó - một thứ đã bị rút ngắn đáng kể trong thời đại thời trang nhanh. Trên toàn thế giới, trong 15 năm qua, số lần trung bình một chiếc quần áo được sử dụng trước khi bị vứt vào thùng rác đã giảm 36%.

Quần áo chất lượng cao được bán lại ở nền tảng bán lại đồ cũ vẫn giữ nguyên giá trị của nó theo thời gian, không giống như các sản phẩm thời trang nhanh với giá rẻ hơn.

Vì vậy, mua một bộ quần áo cũ chất lượng cao thay vì một bộ quần áo mới về mặt lý thuyết là một chiến thắng về mặt môi trường.

Nhưng một số nhà phê bình cho rằng thị trường đồ cũ có thể khuyến khích tiêu dùng dư thừa do mở rộng khả năng tiếp cận với quần áo giá rẻ. Nghiên cứu mới nhất của Hyejune Park – giáo sư trợ lý và Cosette Marie Joyner Armstrong – giáo sư dự bị cùng thuộc khoa kinh doanh thời trang tại Đại học Bang Oklahoma ủng hộ khả năng này. Họ đã phỏng vấn những phụ nữ trẻ người Mỹ thường xuyên sử dụng các nền tảng kỹ thuật số như Poshmark.

Họ xem quần áo cũ là một cách để tiếp cận hàng hóa rẻ và những thứ mà họ thường không thể mua được. Họ không coi đó là một mô hình tiêu dùng thay thế hoặc một cách để giảm sự phụ thuộc vào sản xuất quần áo mới.

Dù động cơ của người tiêu dùng là gì, việc tăng cường tái sử dụng quần áo là một bước tiến lớn đối với một ‘bình thường mới’ trong ngành thời trang, mặc dù vẫn tiềm năng để giải quyết các vấn đề về tính bền vững của nó còn cần phải kiểm chứng.

K Nguyễn