Với thủ tục đơn giản, vay tiêu dùng tại các công ty tài chính là dịch vụ phát triển mạnh mẽ trong thời gian qua. Để được cho vay, khách hàng chỉ cần cung cấp một số thông tin như chứng minh nhân dân, căn cước công dân, bằng lái xe, sổ hộ khẩu, thông tin liên lạc,.... Hiện nay nhiều công ty tài chính đã cung cấp dịch vụ phê duyệt khoản vay qua App online nên việc vay tiền lại càng dễ dàng hơn.

Nếu trả nợ đúng hạn, công ty tài chính sẽ không làm phiền hay nhắc nhở. Tuy nhiên, trường hợp người vay không trả được nợ, vô tình hoặc cố tình không thanh toán thì có thể bị đòi nợ, bị gọi điện liên tục, hoặc thậm chí làm phiền người thân, bạn bè của người vay. Nhiều trường hợp, người vay còn bị "khủng bố" tinh thần bởi những lời lẽ uy hiếp, đe dọa và xúc phạm.

Quy định về biện pháp đôn đốc, thu hồi nợ của các công ty tài chính, tại điểm đ Khoản 2 Điều 7 Thông tư 43/2016/TT-NHNN , sửa đổi bởi khoản 7 Điều 1 Thông tư 18/2019/TT-NHNN nêu rõ:

- Công ty tài chính phải có biện pháp đôn đốc, thu hồi nợ phù hợp với đặc thù của khách hàng, quy định của pháp luật và không bao gồm biện pháp đe dọa đối với khách hàng.

- Số lần nhắc nợ tối đa là 05 lần/ngày, hình thức nhắc nợ, thời gian nhắc nợ do các bên thỏa thuận nhưng phải trong khoảng thời gian từ 7 giờ đến 21 giờ.

- Không nhắc nợ, đòi nợ, gửi thông tin về việc thu hồi nợ của khách hàng đối với tổ chức, cá nhân không có nghĩa vụ trả nợ cho công ty tài chính, trừ trường hợp có yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền theo quy định của pháp luật.

- Bảo mật thông tin khách hàng theo quy định của pháp luật.

Theo đó, từ ngày 01/01/2020, các công ty tài chính không được gọi điện, cho những người quen biết với bên vay giục trả nợ thay bởi họ không có nghĩa vụ trả nợ cho công ty tài chính. Ngoài ra, các hành động như gọi điện quá nhiều lần một ngày, đe dọa, đăng tải những hình ảnh, thông tin cá nhân của bên vay và những người quen biết với bên vay để xúc phạm, bôi nhọ danh dự nhằm ép bên vay và những người quen biết với bên vay phải trả nợ cũng là bất hợp pháp.

Trường hợp vi phạm quy định về biện pháp đôn đốc, thu hồi nợ như đe dọa, quấy rối hoặc thúc giục người quen của bên vay trả nợ thay… Công ty tài chính có thể bị phạt hành chính từ 10 - 20 triệu đồng theo quy định tại khoản 3 Điều 102 Nghị định 15/2020/NĐ-CP về một trong các hành vi:

- Thu thập, xử lý và sử dụng thông tin của tổ chức, cá nhân khác mà không được sự đồng ý hoặc sai mục đích theo quy định của pháp luật;

- Cung cấp, trao đổi, truyền đưa hoặc lưu trữ, sử dụng thông tin số nhằm đe dọa, quấy rối, xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của tổ chức, danh dự, nhân phẩm, uy tín của người khác.

Mặc dù đã có quy định nhưng thực tế thời gian qua, việc đòi nợ người thân, bạn bè của người đi vay vẫn diễn ra thường xuyên.

Nếu là người thân của bên vay và không có trách nhiệm phải trả nợ, căn cứ vào Khoản 15 Điều 1 Thông tư 18, khi bị làm phiền bởi các công ty tài chính, người bị quấy rối có thể xử lý theo cách sau:

- Soạn Đơn khiếu nại gửi tới công ty tài chính đã quấy rối, gọi điện giục nợ để khiếu nại về biện pháp đôn đốc, thu hồi nợ, về đòi tiền cá nhân, tổ chức không có nghĩa vụ trả nợ.

- Gửi Đơn báo cáo tới cơ quan Thanh tra, giám sát ngân hàng hoặc các Ngân hàng Nhà nước chi nhánh tỉnh, thành phố để kiến nghị giải quyết hành vi vi phạm pháp luật của công ty tài chính.

Thanh Anh