Tại một số tỉnh miền Trung đã xuất hiện các ổ cúm gia cầm độc lực cao A/H5N8. Chủng virus này có thể lây sang người  rất nguy hiểm.

"Dính" cúm gia cầm A/H5N8, hàng nghìn gia cầm phải tiêu hủy 

Ngày 12.12, cơ quan thú y tỉnh Quảng Nam đã xác nhận ổ cúm gia cầm độc lực cao A/H5N8 trên địa bàn tỉnh. Theo bà Hoàng Thị Kim Yến - Chi cục trưởng Chi cục Chăn nuôi và Thú y (Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn - NNPTNT) tỉnh Quảng Nam, ổ dịch cúm gia cầm A/H5N8 đầu tiên xuất hiện tại huyện Bắc Trà My. Đàn gà bị dịch thuộc sở hữu của ông Cao Văn Hiệp (thôn Long Sơn, xã Trà Sơn), có hiện tượng mắc bệnh từ ngày 6.12, sau đó bị chết hàng loạt.  

Sau khi nhận được thông tin, Trung tâm Kỹ thuật Nông nghiệp huyện Bắc Trà My đã cử cán bộ thú y phối hợp với địa phương cùng lấy mẫu bệnh phẩm gửi Chi cục Thú y vùng 4 để xét nghiệm; đồng thời, triển khai các biện pháp xử lý môi trường toàn bộ xung quanh khu vực có ổ dịch. 

Ngày 11.12.2021, ngay khi có kết quả xét nghiệm dương tính với cúm A/H5N8, Chi cục Chăn nuôi và Thú y tỉnh Quảng Nam đã phối hợp với lực lượng chức năng địa phương tiến hành tiêu hủy toàn bộ số gà nhiễm dịch còn lại của hộ dân này và  tiếp tục phun hóa chất tiêu độc, khử trùng, khống chế dịch không để dịch lây lan trên diện rộng.

Dịch cúm gia cầm cũng đã xuất hiện tại địa phương khác của miền Trung. Cụ thể, ngày 9.12, Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện Sơn Tịnh (Quảng Ngãi) cũng đã tiến hành tiêu hủy đàn gà hơn 2.000 con của hộ ông Phan Văn Đủ ở xóm 2, thôn Thọ Tây, xã Tịnh Thọ ngay sau khi có kết quả xét nghiệm mẫu gia cầm của trại gà nhà ông Đủ dương tính với virus cúm A/H5N8.  

Cơ quan chức năng huyện Sơn Tịnh đã khẩn trương khoanh vùng ổ dịch, khử trùng tiêu độc môi trường vùng dịch, xử lý nhanh ổ dịch cúm gia cầm H5N8 này, không để dịch lây lan sang các xã khác trên địa bàn.

Từ tháng 11.2021 cũng đã xuất hiện ổ dịch cúm gia cầm A/H5N8 độc lực cao tại huyện Bình Sơn (Quảng Ngãi). Giữa tháng 11.2021, Sở NNPTNT tỉnh Quảng Ngãi nhận được báo cáo của Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện Bình Sơn về việc hàng trăm con gà của gia đình ông Phạm Trung Phổ (thôn Đông Yên 1, xã Bình Dương, huyện Bình Sơn) có biểu hiện bị dịch bệnh. Sau khi kiểm tra và lấy mẫu xét nghiệm, ngày 24.11.2021, kết quả xét nghiệm của Chi cục thú y vùng IV cho thấy, mẫu bệnh lấy từ ổ dịch này dương tính với virus cúm A/H5N8.

Từ giữa năm 2021, dịch cúm gia cầm chủng A/H6N8 cũng đã xuất hiện tại Cao Bằng (đầu tháng 6.2021)Quảng Ninh (tháng 6.2021).

Cúm A/H5N8 độc lực cao lây sang người

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), các vụ dịch cúm gia cầm độc lực cao A/H5N8 đã được báo cáo ở Nga, Châu Âu, Trung Quốc, Trung Đông và Bắc Phi trong những tháng gần đây, nhưng chỉ ở gia cầm và chim hoang dã.

Hồi tháng 3.2021, WHO cũng đã sớm cảnh báo về dịch cúm gia cầm A/H5N8 trên trang web (https://www.who.int/vietnam/vi/newss), trong đó, nêu rõ: Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp của Liên Hợp Quốc (FAO) và WHO kêu gọi Chính phủ Việt Nam và cộng đồng cần cảnh giác với khả năng lây nhiễm cúm A/H5N8 sang người khi phát hiện 7 công nhân ở trang trại chăn nuôi gà ở Nga bị nhiễm virus loại cúm này. 

Đây là báo cáo đầu tiên về sự lây nhiễm virus A/H5N8 từ gia cầm sang người mặc dù virus này đã lưu hành trên gia cầm và chim hoang dã từ năm 2016. Tất cả 7 ca mắc ở người đều không có triệu chứng. Cho đến nay, chưa có bằng chứng nào về việc virus này gây bệnh nặng ở người hay lây truyền từ người sang người, những trường hợp bệnh này do gia cầm bị nhiễm bệnh lây truyền sang người.

Tại Việt Nam, chương trình giám sát của Cục Thú y chưa từng phát hiện thấy virus H5N8. Bắt đầu từ năm 2021, Cục Thú y sẽ tăng cường xét nghiệm virus H5N8 trong chương trình giám sát cúm gia cầm quốc gia.

“Về mặt kỹ thuật, virus H5N8 có chung đặc điểm kháng nguyên với virus A/H5N6 đang lưu hành tại Việt Nam, do vậy vaccine cúm gia cầm hiện tại được sử dụng tại Việt Nam vẫn tiếp tục phát huy hiệu quả” - TS Pawin Padungtod - Điều phối viên Kỹ thuật Cấp cao, FAO Việt Nam, cho biết.

TS Satoko Otsu - Điều phối viên nhóm Các Bệnh truyền nhiễm và Tình trạng Y tế khẩn cấp của WHO cho biết: “Mặc dù nguy cơ lây nhiễm sang người đối với virus cúm gia cầm A/H5N8 ở Việt Nam là rất thấp, nhưng chúng ta vẫn phải cảnh giác và tiếp tục thực hiện các biện pháp bảo vệ cá nhân để phòng chống bệnh cúm gia cầm”. 

WHO cũng khuyến cáo, lây nhiễm cúm gia cầm ở người do tiếp xúc trực tiếp với gia cầm sống hoặc chết bị nhiễm bệnh.