Ông Trần Văn Nam, cựu Bí thư tỉnh Bình Dương, bị cáo buộc không chỉ đạo hủy hợp đồng chuyển nhượng trái phép "đất vàng" cho tư nhân, gây thất thoát 302 tỉ đồng. Ông Nam cùng các bị can còn tiếp tục chỉ đạo và lập khống các văn bản để che giấu sai phạm.
Bán 47ha "đất vàng" cho tư nhân
Ngày 15.12, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã hoàn tất kết luận điều tra bổ sung, đề nghị truy tố ông Trần Văn Nam cùng 24 bị can về tội "Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí", theo khoản 3 điều 219 Bộ luật Hình sự.
Trong kết luận điều tra bổ sung ra ngày 13.12, 4 người bị đề nghị truy tố thêm là Hà Văn Thuận (cựu Phó Giám đốc Sở Tài chính Bình Dương), Vũ Thị Lợi và Nguyễn Kim Liên (đều là cựu cán bộ Sở Tài chính Bình Dương) và Hồ Đắc Hiếu (Tổng Giám đốc Công ty Đông Nam).
Theo kết luận, Tổng Công ty Sản xuất - Xuất nhập khẩu Bình Dương TNHH MTV (Tổng Công ty 3/2, trực thuộc Tỉnh ủy Bình Dương) quản lý khu đất 43 ha "đất vàng" gần Trung tâm hành chính tỉnh.
Năm 2010, Tổng Công ty 3/2 ký hợp đồng thỏa thuận với Công ty Âu Lạc thành lập liên doanh Công ty Đầu tư - Xây dựng Tân Phú (Công ty Tân Phú) với mục đích đầu tư xây dựng và kinh doanh trên 43 ha trên.
Theo thỏa thuận, Công ty Tân Phú sẽ trả tiền đền bù cho Tổng Công ty 3/2 với mức 570.000 đồng/m2, tổng cộng 250 tỉ đồng. Bản chất đây là giá chuyển nhượng khu đất 43 ha, nhưng do Tổng Công ty 3/2 chưa được giao đất nên trong hợp đồng phải ghi là tiền đền bù, giải phóng mặt bằng.
Tổng Công ty 3/2 sau đó cổ phần hóa theo chủ trương của Tỉnh ủy Bình Dương. Bị can Nguyễn Văn Minh (Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc Tổng công ty 3/2) với cương vị người đứng đầu Tổng Công ty đã báo cáo Tỉnh ủy Bình Dương về phương án sử dụng đất, trong đó có khu đất 43 ha được giao về Công ty Impco (doanh nghiệp 100% vốn nhà nước do Tỉnh ủy Bình Dương là chủ sở hữu).
Cùng thời gian này, con rể bị can Minh là Nguyễn Đại Dương (chủ vũ trường New Century cũ ở Hà Nội) liên hệ với bà Đặng Thị Kim Oanh (Tổng Giám đốc Công ty Kim Oanh TPHCM) để thỏa thuận chuyển nhượng Công ty Tân Phú.
Bà Oanh đồng ý mua 100% vốn điều lệ của Tân Phú để thành chủ sở hữu duy nhất, trong đó có khu đất 43 ha, với giá 350 tỉ đồng. Tại thời điểm các bên thỏa thuận, Tổng Công ty 3/2 chưa chuyển nhượng khu đất 43 ha cho Tân Phú và chưa xin chủ trương chuyển nhượng 30% vốn góp tại Tân Phú cho Âu Lạc.
Bị can Minh sau đó cùng con rể và các đồng phạm cố ý làm trái nội dung phê duyệt của Tỉnh ủy Bình Dương để chuyển nhượng khu đất 43 ha cho Công ty Tân Phú với giá hơn 250 tỉ đồng.
Sau đó mặc dù Tổng Công ty 3/2 mới nhận 140 tỉ đồng, bị can Minh vẫn chỉ đạo cấp dưới làm thủ tục chuyển quyền sử dụng khu đất 43 ha sang cho Tân Phú.
Để hoàn tất mua bán, ông Minh xin ý kiến Tỉnh ủy Bình Dương sau đó ký hợp đồng chuyển nhượng 30% vốn góp tại Công ty Tân Phú cho Âu Lạc với giá 161 tỉ đồng. Hơn nữa, dù Âu Lạc chưa hoàn tất thanh toán khoản tiền nào theo hợp đồng, Minh vẫn chỉ đạo thuộc cấp ký văn bản xác nhận các bên đã hoàn tất chuyển nhượng.
Sai phạm của ông Minh và các đồng phạm ở Tổng Công ty 3/2 gây thiệt hại cho nhà nước 302 tỉ đồng.
Theo C03, các bị can Trần Văn Nam, (cựu Chủ tịch UBND tỉnh Bình Dương), Phạm Văn Cành (cựu Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy), Ngô Dũng Phương biết rõ Tổng Công ty 3/2 chuyển nhượng trái pháp luật khu đất 43 ha. Tuy nhiên, các ông này không chỉ đạo hủy hợp đồng chuyển nhượng, gây thất thoát cho Nhà nước 302 tỉ đồng.
Cựu Bí thư Trần Văn Nam cùng các bị can còn tiếp tục chỉ đạo và lập khống các văn bản để che giấu sai phạm. Bởi thế C03 xác định ông ông Nam, Cành, Liêm và Phương phải chịu trách nhiệm về số tiền thất thoát của Nhà nước là 302 tỉ đồng.
Sai phạm tại khu đất 145ha
Ngoài hành vi trên, các bị can trong vụ án còn bị cáo buộc có sai phạm trong việc không xác định giá trị quyền sử dụng khu đất 145ha vào giá trị doanh nghiệp Tổng Công ty 3/2 khi tiến hành cổ phần hóa.
Năm 2013, ông Nam khi đó với cương vị là Phó Chủ tịch tỉnh đã ký quyết định giao khu đất này cho Tổng Công ty 3/2 để sản xuất kinh doanh.
Năm 2015, UBND tỉnh Bình Dương có quyết định cổ phần hóa với Tổng Công ty 3/2. Theo quy định về cổ phần hóa doanh nghiệp thì Tổng Công ty 3/2 phải lập phương án sử dụng đất, trình cơ quan có thẩm quyền phê duyệt làm cơ sở xác định giá trị doanh nghiệp. Thời điểm cổ phần hóa, Tổng Công ty 3/2 đang quản lý sử dụng 72 khu đất, chủ yếu sẽ được chuyển về Công ty Impco.
Tại thời điểm nhận chuyển nhượng góp vốn, Tổng Công ty 3/2 vẫn chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng khu đất 145ha. Bởi thế Tổng Công ty 3/2 đã chuyển 144 tỉ đồng tiền mặt để góp vốn tại Công ty Tân Thành. Trong khi đó, hợp đồng liên doanh vẫn thể hiện 30% vốn góp bằng quyền sử dụng khu đất 145ha.
Theo điều tra bổ sung, năm 2016, khi Tổng Công ty 3/2 cổ phần hóa, khu đất 145ha đã phân loại vào mục "tài sản đang dùng" nhưng ông Minh vẫn chỉ đạo để chuyển sang "tài sản chờ thanh lý". Tiếp đó, ông chỉ đạo các thành viên Hội đồng thành viên đưa khu đất vào góp vốn tại Công ty Tân Thành, không đưa vào xác định giá trị doanh nghiệp khi cổ phần hóa.
Hành vi không đưa 145ha đất vào giá trị doanh nghiệp khi Tổng Công ty 3/2 cổ phần hóa của ông Minh và đồng phạm đã gây thiệt hại hơn 1.600 tỉ đồng. Bị can Minh phải là người chịu trách nhiệm chính.
Cựu Chủ tịch tỉnh Trần Thanh Liêm, Trưởng ban chỉ đạo Cổ phần hóa, biết về việc khu đất 43ha đã chuyển nhượng cho Công ty Tân Phú và phân loại khu đất 145 ha vào mục tài sản chờ thanh lý là trái quy định; tuy nhiên, ông Liêm vẫn ký ban hành quyết định phê duyệt giá trị doanh nghiệp, gây thất thoát cho tài sản nhà nước hơn 1.600 tỉ đồng.