Như thường lệ vào cuối năm, các ngân hàng dồn dập bán đấu giá tài sản đảm bảo có giá trị lớn để thanh toán nợ, đáng chú ý trong số này là bất động sản và ôtô. Chỉ trong tuần rồi, toàn hệ thống Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn - Agribank phát ra 33 thông báo đấu giá tài sản.
Gần đây nhất, Agribank chi nhánh Trung tâm Sài Gòm phát mại 6 quyền sử dụng đất và công trình nhà cửa gắn liền với giá khởi điểm gần 430 tỷ đồng. Tổng diện tích khu đất này hơn 1.900 m2 đặt tại địa chỉ 20 Trần Cao Vân (quận 1). Đây là tài sản thế chấp để thanh toán khoản nợ của Công ty TNHH Phát triển địa ốc Sài Gòn Mới.
Trước đó, Agribank chi nhánh Bắc TP HCM cũng bán đấu giá hai quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất hơn 930 m2 trên đường Kinh Dương Vương (quận Tân Bình) với giá khởi điểm hơn 69 tỷ đồng. Tài sản này bảo đảm cho khoản vay của Công ty TNHH Cửu Long Phát.
Tại TP Thủ Đức, Agribank cũng rao hai quyền sử dụng đất có tổng diện tích hơn 2.000 m2 với giá khởi điểm 58 tỷ đồng. Đây là tài sản bảo đảm khoản vay cho Công ty TNHH Thương mại Dịch vụ Thiết kế Xây dựng Phú Cường...
Cũng "vào mùa" đấu giá tài sản, chỉ mỗi tháng 12, Ngân hàng Công Thương - VietinBank đã đăng 26 tin liên quan đấu giá tài sản. Trong đó, nhà băng này đang rao bán 6 quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền có diện tích hơn 8.000 m2. Tổng mức giá khởi điểm vào khoảng 60 tỷ đồng.
Các bất động sản này có địa chỉ tại Sóc Trăng và Bạc Liêu. Đây đều là tài sản đảm bảo cho khoản vay của "ông trùm" xăng dầu giả Trịnh Sướng - Chủ tịch kiêm Giám đốc Công ty TNHH Mỹ Hưng và bà Trương Bích Đào.
Tương tự, 28 tin liên quan đấu giá tài sản đã được BIDV đăng tải trong tháng cuối năm. Trong đó, nhà băng thông báo phát mại hơn 2.000 m2 đất tại TP Thủ Đức và 500 m2 đất ở và nhà ở tại quận 1. Cả hai có cùng giá khởi điểm gần 53 tỷ đồng. Ngân hàng cũng rao bán một loạt quyền sử dụng đất tại Hà Nội và Ninh Bình.
Để thu hồi nợ, bên cạnh bất động sản, các ngân hàng cũng rao bán nhiều ôtô hạng sang. VietinBank mới đây rao bán chiếc Mercedes Benz E200 (phiên bản năm 2015) với giá khởi điểm 790 triệu đồng. Chiếc Audi Q5 cùng năm sản xuất với giá thấp nhất 920 triệu đồng cũng đang được nhà băng đấu giá. Đây là tài sản của Công ty cổ phần Đầu tư Thương mại Quốc tế Mặt Trời đỏ. Ngân hàng nêu rõ giá bán kể trên chưa bao gồm các loại thuế (nếu có), chi phí liên quan đến quyền sở hữu hoặc sử dụng tài sản, phí đăng ký và các chi phí khác.
Nhiều mẫu xe bốn bánh hạng sang cũng được rao bán tại VIB. Trong đó, mẫu Lexus RX350 (năm 2015) đang được chào bán với giá hơn 2,3 tỷ đồng. Ngân hàng cho rằng giá thị trường của chiếc xe này khoảng 2,5 tỷ đồng. VIB trước đó cũng nhiều lần giảm giá các mẫu Mercedes và BMW mới đấu giá thành công.
Các ngân hàng ra sức bán đấu giá tài sản trong bối cảnh nợ xấu toàn ngành tăng mạnh. Theo tổng hợp của Công ty Chứng khoán Maybank Kimeng (MBKE), từ báo cáo tài chính quý III của 27 ngân hàng đang giao dịch trên thị trường chứng khoán, số dư nợ xấu đã tăng lên vượt mốc 113.000 tỷ đồng. Mức này cao hơn 26% so với đầu năm. Ngân hàng Nhà nước ước tính, tỷ lệ nợ xấu và nợ tiềm ẩn rủi ro dự kiến đạt 7,1-7,7% vào cuối năm nay.
Báo cáo gần đây của Chứng khoán Vietcombank (VCBS) cũng cho rằng, bất động sản là tài sản đảm bảo chính cho phần lớn các khoản vay. Hiện nhà đất đang tăng giá mạnh, vì thế hoạt động thu hồi nợ xấu dễ dàng hơn so với giai đoạn trước. Một số ngân hàng khác ghi nhận tỷ trọng cho vay bảo đảm bằng ôtô cũng không gặp khó khăn trong việc thu hồi tài sản do ôtô khi vay đứng tên ngân hàng.
Trong tương lai, VCBS đưa ra quan điểm, nợ xấu và nợ tái cơ cấu phụ thuộc nhiều vào diễn biến dịch bệnh. Trong kịch bản cơ sở, đơn vị này dự báo tỷ lệ nợ xấu toàn ngành tăng lên khi nợ tái cơ cấu tới thời hạn trả, tỷ lệ nợ tái cơ cấu sẽ giảm nhanh kể từ quý IV/2021. Tuy nhiên, các ngân hàng có chất lượng tài sản tốt sẽ không phải chịu nhiều áp lực về trích lập.
Việc rao bán tài sản đảm bảo là một trong những cách cuối cùng để xử lý khoản nợ khi người vay không còn khả năng thanh toán. Tuy nhiên, với những tài sản có giá trị lớn hoặc giá khởi điểm phiên đấu giá quá cao so với mặt bằng chung, các nhà băng thường phải đấu giá nhiều lần và hạ giá bán để tìm người mua.
Tất Đạt