Thi công dự án thành phần Mai Sơn - quốc lộ 45 thuộc dự án đường cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017-2020 - Ảnh: NGUYỄN ĐÌNH
Đó là nội dung mới nhất trong tờ trình của Chính phủ gửi Quốc hội về báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án xây dựng công trình đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021 - 2025.
Đây là tờ trình lần thứ 4 về dự án kể từ tháng 9-2021 tới nay.
Trong tờ trình lần này, Chính phủ cũng báo cáo, tiếp thu, giải trình kết luận của Chủ tịch Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội và một số đại biểu Quốc hội.
Trong tờ trình của Chính phủ lần này về tổ chức thực hiện dự án, Chính phủ vẫn đề xuất Bộ Giao thông vận tải là đầu mối tổ chức thực hiện đầu tư dự án, trừ các dự án trong Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội có đề xuất riêng.
Tuy nhiên, điểm đáng chú ý so với tờ trình Quốc hội ngày 2-12 là Chính phủ đã bỏ nội dung "trường hợp địa phương có đủ năng lực, kinh nghiệm về quản lý đầu tư xây dựng công trình và có văn bản đề xuất được thực hiện, sẽ xem xét giao thực hiện đầu tư dự án thành phần thuộc địa giới hành chính của địa phương đó".
Chính phủ kiến nghị Quốc hội quyết định chủ trương đầu tư dự án xây dựng công trình đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021 - 2025 từ Hà Tĩnh (Bãi Vọt) đến Quảng Trị (Cam Lộ), từ Quảng Ngãi đến Nha Trang (Khánh Hòa), từ Cần Thơ đến Cà Mau dài khoảng 729km, chia thành 12 dự án thành phần vận hành độc lập.
Toàn bộ 12 dự án thành phần triển khai theo hình thức đầu tư công. Sau khi hoàn thành sẽ nhượng quyền thu phí để thu hồi vốn nhà nước. Đây cũng là một hình thức huy động nguồn lực xã hội để tiếp tục đầu tư kết cấu hạ tầng giao thông.
Danh mục 12 dự án thành phần thuộc dự án đường cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021-2025 được Chính phủ trình Quốc hội thông qua chủ trương
Sơ bộ nhu cầu sử dụng đất của dự án khoảng 5.481ha. Giải phóng mặt bằng tất cả các dự án theo quy mô 6 làn xe, các dự án thành phần trên đoạn Cần Thơ - Cà Mau theo quy mô 4 làn xe như quy hoạch đã được phê duyệt.
Tổng mức đầu tư sơ bộ của dự án là 146.990 tỉ đồng, bao gồm chi phí xây dựng và thiết bị 95.800 tỉ đồng; chi phí giải phóng mặt bằng, tái định cư 19.000 tỉ đồng (khoảng 14.983 hộ dân bị ảnh hưởng); chi phí quản lý dự án, tư vấn, chi phí khác 12.000 tỉ đồng; chi phí dự phòng 20.000 tỉ đồng.
Tiến độ thực hiện dự án: chuẩn bị dự án năm 2021-2022; thiết kế kỹ thuật, dự toán và giải phóng mặt bằng tái định cư năm 2022-2023; khởi công năm 2023, cơ bản hoàn thành năm 2025.
Với tiến độ trên, trường hợp không phát sinh các tình huống phức tạp, đến cuối năm 2025 có thể thông xe kỹ thuật toàn bộ các dự án thành phần, và đưa vào khai thác một số đoạn tuyến. Còn các đoạn có yêu cầu kỹ thuật phức tạp như xây cầu, hầm lớn, nền đường phải xử lý đất yếu... sẽ hoàn thành đưa vào khai thác năm 2026.
Chính phủ kiến nghị Quốc hội giao cho Chính phủ tổ chức triển khai thực hiện dự án bảo đảm tiến độ, chất lượng và hiệu quả đầu tư theo đúng quy định của pháp luật; xây dựng phương án thu phí để thu hồi vốn hoàn trả vào ngân sách trung ương.
Theo quy hoạch, tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông có quy mô cơ bản 6 làn xe, khu vực cửa ngõ các trung tâm kinh tế - chính trị lớn quy mô 8 - 10 làn xe, đoạn Cần Thơ - Cà Mau quy mô 4 làn xe.
Căn cứ kết quả dự báo nhu cầu vận tải và bối cảnh nguồn lực nhà nước còn khó khăn, để đảm hiệu quả đầu tư, Chính phủ kiến nghị đầu tư phân kỳ mặt đường quy mô 4 làn xe (bề rộng nền đường 17m), toàn bộ các yếu tố hình học, kỹ thuật khác đáp ứng tiêu chuẩn đường cao tốc với tốc độ thiết kế 100 - 120km/h; giải phóng mặt bằng thực hiện một lần theo quy mô quy hoạch được duyệt.
Bộ Giao thông vận tải là đầu mối thực hiện 12 dự án đường cao tốc Bắc - Nam TTO - Chính phủ đề xuất Quốc hội giao Bộ Giao thông vận tải là đầu mối tổ chức thực hiện đầu tư dự án đường cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021 - 2025, nhưng xem xét giao địa phương có đủ năng lực thực hiện dự án thành phần.