Theo hãng tin CNN, nhiều người từng cho rằng Twitter là nguyên nhân chính khiến giá cổ phiếu Tesla suy giảm trong năm nay. Thế nhưng việc cổ phiếu hãng xe điện tiếp tục giảm điểm trong những tuần cuối năm lại đang cho thấy vấn đề còn nằm ở sức cân bằng cung cầu, đối thủ cạnh tranh và kỳ vọng quá cao của nhà đầu tư.
Một trong những câu hỏi được nhiều người đặt ra hiện nay là liệu Tesla có xứng đáng với giá trị nghìn tỷ USD vào đầu năm nay trên sàn chứng khoán hay không. Vào thời đỉnh cao, hãng xe điện này có tổng giá trị còn cao hơn 12 công ty ô tô lớn nhất thế giới cộng lại, bất chấp số lượng xe bán ra chỉ bằng một phần nhỏ.
Hiện nay, dù gặp nhiều khó khăn nhưng Tesla vẫn có tổng giá trị lên đến 389 tỷ USD.
“Tôi vẫn tin rằng Tesla sẽ trở thành một tập đoàn lớn, nhưng có lẽ thời gian chờ đợi sẽ khá dài”, chuyên gia Gene Munster của Loup Ventures nhận định.
Mục tiêu tăng trưởng 50% doanh số thường niên là một trong những chỉ tiêu khiến nhiều nhà đầu tư tin tưởng vào Tesla, thế nhưng vào tháng 10/2022, hãng đã phải tuyên bố không đạt được mục tiêu tăng trưởng của năm nay.
Trên thực tế, hãng tin CNN nhận định mức tăng 743% của cổ phiếu Tesla năm 2020 chủ yếu bị ảnh hưởng từ Elon Musk, vị tỷ phú làm chấn động toàn ngành ô tô bằng những startup mang tính đột phá, chứ không hoàn toàn là do kết quả kinh doanh của chính hãng xe điện này.
“Tesla được đánh giá là một công ty công nghệ đột phá chứ chẳng phải là một hãng xe hơi, và phần lớn danh tiếng họ tạo ra được là nhờ Elon Musk”, chuyên gia phân tích Dan Ives của Wedbush Securities nhận định.
Lời hứa đầu môi
Hãng tin CNN cho biết nhiều người chỉ trích giá cổ phiếu của Tesla đang bị thổi phồng nhờ những lời hứa to tát của Elon Musk cho một tương lai chưa rõ ràng. Rất nhiều điều vị tỷ phú này chỉ thực hiện được sau vô số năm hứa hẹn.
Một ví dụ điển hình là Cybertruck, chiếc xe tải điện của Tesla được ra mắt từ năm 2019 và cam kết sẽ sản xuất hàng loạt năm 2021. Thế nhưng cho đến tận gần đây, Tesla mới tuyên bố bắt đầu sản xuất dòng xe tải điện này vào năm 2023 và tăng cường sản lượng vào năm 2024, chậm hơn rất nhiều so với lời hứa trước đó.
Trong khi đó, các khách hàng đã có thể mua ngay các dòng sản phẩm xe tải điện của Ford hay Rivian, hoặc mua một chiếc xe bán tải điện của GM.
“Elon Musk đang mắc bệnh lý tâm thần khi phải cam kết đúng sự thật. Khi mọi người khen ngợi ông ấy là thiên tài, nhà đổi mới...thì mọi thứ dường như chỉ dựa trên các lời cam kết mà không phải cái nào cũng làm được ngay”, chuyên gia phân tích Gordon Johnson nói với hãng tin CNN.
Theo ông Johnson, giá cổ phiếu Tesla sẽ còn giảm sâu xuống khi hãng công nghệ này được đánh giá sòng phẳng như những công ty xe hơi khác trên thị trường, dựa vào kết quả kinh doanh chứ không phải danh tiếng của Elon Musk cùng những lời hứa của vị tỷ phú này.
Để đạt được mức tăng trưởng như đã cam kết, Tesla sẽ phải xây nhiều nhà máy mới mỗi năm nhằm đảm bảo được chuỗi cung ứng, thế nhưng những nhà máy mới xây tại Đức và bang Texas-Mỹ năm vừa qua hiện còn chưa thể hoạt động hết công suất. Thế rồi nhà máy tại Trung Quốc cũng phải giảm sản lượng do sức cầu thị trường yếu trong bối cảnh đại dịch diễn biến phức tạp.
“Nhu cầu xe điện tại Mỹ đang bị bão hòa. Cách đây 2 tháng, bạn sẽ phải chờ 2-3 tháng mới nhận nổi xe thì nay gần như là lập tức. Tesla đang sản xuất nhiều xe hơn sức bán trong quý thứ III liên tiếp và rõ ràng cung đã vượt cầu với sự tham chiến của nhiều người chơi mới”, chuyên gia Johnson phân tích.
Hiện Tesla vẫn mang danh là hãng sản xuất xe điện lớn nhất thế giới nhưng với sự tham chiến của hàng loạt tên tuổi lớn trong ngành như Volkswagen tại Châu Âu hay BYD ở Trung Quốc, việc giữ được “ngôi vương” này vẫn là một dấu hỏi trong tương lai. Đó là còn chưa kể đến những người chơi mới như Ford, GM hay Hyundai.
Thấm đòn
Hãng tin CNN nhận định một yếu tố nữa ảnh hưởng đến giá cổ phiếu Tesla là khả năng nền kinh tế Mỹ có thể rơi vào một cuộc suy thoái năm 2023, qua đó ảnh hưởng đến doanh số bán xe. Chính bản thân Elon Musk cũng phải thừa nhận rằng ông dự đoán nền kinh tế có thể suy thoái nghiêm trọng trong năm tới.
Mới đây nhất, Tesla đã bất ngờ tung ra gói ưu đãi thứ 2 trong vòng 1 tháng, qua đó hỗ trợ 7.500 USD, cao hơn gói hỗ trợ 3.750 USD hồi đầu tháng 12/2022, để kích thích người mua. Đây là một động thái hiếm thấy của Tesla khi hãng xe điện này hiếm khi giảm giá hay chạy quảng cáo.
Thậm chí chính Elon Musk cũng từng tự hào sản phẩm của mình không cần marketing vì nhu cầu xe điện rất cao, thứ ông lo lắng chỉ là sản lượng có theo kịp không mà thôi.
“Rõ ràng Tesla đã bắt đầu thấm đòn suy giảm nhu cầu ở cả Trung Quốc lẫn thị trường Mỹ, trong bối cảnh ngày càng có nhiều người chơi tham chiến”, chuyên gia phân tích Ives của Wedbush nhấn mạnh.
Quay trở lại với Twitter, dù đây không phải nguyên nhân duy nhất nhưng cũng góp phần không nhỏ ảnh hưởng đến giá cổ phiếu Tesla. Hàng loạt những động thái ầm ĩ của Elon Musk với mạng xã hội này không chỉ làm xói mòn hình ảnh vị tỷ phú mà còn làm giảm niềm tin của nhà đầu tư với Tesla.
Xin được nhắc lại là Elon Musk đã phải bán 23 tỷ USD cổ phiếu Tesla tính đến tháng 4/2022 nhằm hoàn thành thương vụ mua lại Twitter. Mới đây, vị tỷ phú này lại tiếp tục bán cổ phiếu để kiếm nguồn vốn cho tình hình tài chính khó khăn tại Twitter, khiến giá cổ phiếu Tesla sụt giảm nghiêm trọng.
Mọi chuyện tệ đến mức đích thân Elon Musk phải lên tiếng cam kết sẽ không bán cổ phiếu Tesla nữa từ nay cho đến năm 2024. Vậy nhưng vào tháng 4/2022, Elon Musk cũng đã từng hứa điều tương tự để rồi ông vẫn bán 14,4 tỷ USD cổ phiếu Tesla từ đó đến nay.
Theo chuyên gia Munster của Loup Ventures, những động thái của Elon Musk tại Twitter đã khiến Tesla mất khoảng 5% doanh số.
Rõ ràng, Elon Musk đang gặp vấn đề với những “lời hứa” của mình khi nhà đầu tư dần mất hết kiên nhẫn.
*Nguồn: CNN, Wall Street Journal