Ngày 13-12, Bộ Y tế tổ chức hội nghị Đánh giá công nghệ y tế 2023, với chủ đề "Nâng cao hiệu quả sử dụng bằng chứng đánh giá công nghệ y tế trong xây dựng gói quyền lợi bảo hiểm y tế" tại Hà Nội.

Hội nghị có sự tham gia của các báo cáo viên trong và ngoài nước như Thái Lan, Nhật Bản, Canada, Úc, Thụy Điển,…

Đánh giá công nghệ y tế là gì?

Theo các chuyên gia, đánh giá công nghệ y tế (Health Technology Assessment) là phương pháp đánh giá khía cạnh y học, dịch tễ học, xã hội học và kinh tế học của các can thiệp y tế (bao gồm thuốc, vắc xin quy trình y tế, thiết bị y tế, dịch vụ y tế và cả các can thiệp y tế công cộng) về nhiều lĩnh vực như y học, xã hội học và kinh tế học,…

Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn cho hay hiện nay, ở nhiều quốc gia trên thế giới, đánh giá công nghệ y tế đã và đang được coi là công cụ quan trọng đối với quá trình thiết lập ưu tiên và hoạch định chính sách y tế. Đặc biệt, trong việc xây dựng các gói quyền lợi bảo hiểm y tế.

"Trong những năm vừa qua, Bộ Y tế đã và đang phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan xây dựng các chính sách, trong đó ứng dụng các bằng chứng về đánh giá công nghệ y tế như đàm phán giá với các đơn vị cung ứng, lựa chọn các can thiệp y tế để xây dựng danh mục thuốc bảo hiểm y tế,…", ông Thuấn nhấn mạnh.

Sử dụng đánh giá để xây dựng danh mục thuốc bảo hiểm y tế

Theo quy định hiện nay, danh mục thuốc bảo hiểm y tế được thanh toán có 1.037 hoạt chất thuốc hóa dược, 59 thuốc phóng xạ, chất đánh dấu và 229 thuốc đông y cổ truyền, thuốc từ dược liệu. Một số ý kiến cho rằng việc cập nhật danh mục thuốc bảo hiểm y tế tại Việt Nam còn chậm, nhiều loại thuốc mới, hiệu quả điều trị tốt chưa được bảo hiểm y tế chi trả.

Theo các chuyên gia, đánh giá công nghệ y tế sẽ là căn cứ để cập nhật danh mục thuốc bảo hiểm y tế, đàm phán giá, đảm bảo cân đối quỹ bảo hiểm y tế và quyền lợi cho người bệnh.

Theo ThS Vũ Nữ Anh - Vụ Bảo hiểm y tế (Bộ Y tế), với cơ cấu chi từ quỹ bảo hiểm y tế tại Việt Nam hiện nay, danh mục thuốc vẫn chiếm cơ cấu chi lớn nhất với hơn 30% tổng chi. Trong khi đó, tỉ lệ người dân phải chi tiền túi trong khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế còn cao.

"Chúng ta có thể sử dụng bằng chứng đánh giá công nghệ y tế để lựa chọn mua sắm chi tiêu y tế phù hợp, nhằm giảm chi tiền túi của người dân. Ví dụ, việc đánh giá công nghệ y tế đối với các loại thuốc sẽ là bằng chứng khoa học về chi phí và hiệu quả.

Từ những đánh giá này, các đơn vị có thể xây dựng được danh mục thuốc bảo hiểm y tế bổ sung hợp lý với ngân sách hiện có. Đồng thời, đánh giá lâm sàng, kinh tế, chất lượng sống, qua đó đưa ra được những can thiệp điều trị cho người bệnh phù hợp", bà Nữ Anh cho hay.

TS Nguyễn Thị Khánh Phương (viện trưởng Viện Chiến lược và Chính sách y tế) cho hay theo kinh nghiệm quốc tế, phạm vi đánh giá công nghệ y tế gồm 3 đối tượng phổ biến nhất gồm thuốc, trang thiết bị y tế, can tiệp y tế khác (quy trình chuyên môn kỹ thuật, chương trình y tế).

"Tại các quốc gia trong khu vực như Philippines, Indonesia, Thái Lan,... đã sử dụng đánh giá công nghệ y tế trong xây dựng danh mục thuốc được chi trả trong bảo hiểm y tế.

Trong đó, các quốc gia sử dụng đánh giá công nghệ y tế nhằm cập nhật bổ sung thuốc mới; điều chỉnh điều kiện thanh toán; đưa thuốc ra khỏi danh mục và thay đổi mức thanh toán. Thời gian cập nhật, sửa đổi danh mục phổ biến tại các quốc gia là từ 1 đến 3 năm", bà Phương nêu.

Bà Phương cũng đề xuất cần đẩy mạnh sử dụng bằng chứng đánh giá công nghệ y tế trong xây dựng chính sách. Đồng thời, huy động nguồn tài chính, nhân lực bền vững và phù hợp để thực hiện đánh giá công nghệ y tế tại Việt Nam.