Thông tin trên được Bộ Tài chính nêu khi báo cáo Chính phủ về công tác dự trữ xăng dầu, hôm 14/12. Bộ này khẳng định Chính phủ phân công cho Bộ Công Thương quản lý là "phù hợp với chức năng, nhiệm vụ và năng lực cũng như điều kiện thực tế về tổ chức bộ máy quản lý của bộ này".

Trường hợp Bộ Công Thương kiến nghị sửa đổi quy định, Bộ Tài chính đề nghị đánh giá kỹ cơ sở pháp lý, các ưu nhược điểm, giải pháp và lộ trình thực hiện để có cơ sở báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định.

Bộ Tài chính cho biết, theo Luật Dự trữ quốc gia, Bộ Công Thương được Chính phủ phân công quản lý mặt hàng xăng dầu dự trữ quốc gia, Bộ Tài chính quản lý nhà nước về lĩnh vực này. Hơn nữa, xăng dầu là hàng hóa đặc biệt, dễ cháy nổ, độc hại nên bảo quản, vận chuyển, mua bán, nhập, xuất phải tuân theo những tiêu chuẩn kỹ thuật chặt chẽ. Các bể chứa xăng dầu, hệ thống đường ống và phương tiện vận tải phải là các loại chuyên dụng, đặc thù.

"Do đó, cơ quan quản lý phải là cơ quan có năng lực, chuyên môn, nghiệp vụ và có chức năng quản lý nhà nước về ngành, lĩnh vực", công văn nêu.

Trước đó, Bộ Công Thương đề xuất Chính phủ chuyển nhiệm vụ cho Bộ Tài chính với lý do để thống nhất đầu mối quản lý. Theo Bộ Công Thương, Bộ Tài chính đang trực tiếp quản lý dự trữ quốc gia với các mặt hàng thiết yếu, dân sinh như gạo. Xăng dầu cũng là hàng thiết yếu, nên Bộ Công Thương đề xuất chuyển mặt hàng này sang Bộ Tài chính quản lý dự trữ trong giai đoạn 2024 - 2025.

Bộ Công Thương cũng nêu ra loạt khó khăn trong bảo quản, quản lý dự trữ xăng dầu như định mức chi phí bảo quản quá thấp, Bộ Tài chính chưa ban hành quy chuẩn về hao hụt xăng dầu, quy định của Luật dự trữ quốc gia thiếu thống nhất, một số cơ chế, chính sách chưa phù hợp thị trường, chậm được sửa đổi...

Bộ này nói đã hai lần đôn đốc Bộ Tài chính có ý kiến với các vấn đề trên, nhưng vẫn chưa nhận được phản hồi. Cơ quan này đề nghị Bộ Tài chính sớm ban hành Quy chuẩn kỹ thuật, định mức kinh tế - kỹ thuật dự trữ quốc gia xăng dầu để tháo gỡ vướng mắc, điểm nghẽn trong tổ chức quản lý.

Ngoài ra, Bộ Tài chính cần sớm thẩm định hồ sơ hạn mức chênh lệch kinh phí, tính khả thi khi chuyển chủng loại xăng (RON 92 sang RON 95) và dầu dự trữ (diesel 0,025S sang 0,05S) để làm cơ sở cấp bù chênh lệch cho các doanh nghiệp. Riêng việc chuyển dự trữ xăng RON 92 sang RON 95 cần xây dựng phương án chuyển đổi, báo cáo Thủ tướng xem xét, quyết định.

Đến cuối 2022, mức dự trữ quốc gia xăng dầu tương đương 7 ngày nhập ròng bình quân với hơn 367.125 m3, tấn. Trong đó, 55% là dầu diesel; trên 27% là xăng RON 92, còn lại là dầu mazut và nhiên liệu máy bay (Jet A1). Cộng dự trữ sản xuất, thương mại và quốc gia, tổng xăng dầu dự trữ khoảng 65 ngày nhập ròng. Mức này thấp hơn nhiều so với tiêu chuẩn của Cơ quan Năng lượng quốc tế (IEA), cũng như các mục tiêu của Chính phủ, Quốc hội.

Thực tế, đây không phải là lần đầu hai Bộ Công Thương - Tài chính có những bất đồng trong quản lý nhà nước. Đầu năm nay, Bộ Công Thương từng đề xuất việc điều hành giá xăng dầu và tính toán các chi phí kinh doanh xăng dầu đưa về một đầu mối là Bộ Tài chính nhưng không nhận được đồng tình từ Bộ này. Hồi tháng 8, Bộ Tài chính từng cho biết không muốn đồng trách nhiệm rà soát giá điện với Bộ Công Thương khi góp ý dự thảo quy định về cơ chế điều chỉnh giá bán lẻ điện bình quân.

Phương Dung