Với dự án "Các hiện tượng biến mất và xuất hiện trong một thế kỷ quan sát” (VASCO), hơn 20 nhà thiên văn học và vật lý thiên văn trên thế giới đã cố gắng lập danh mục có bao nhiêu ngôi sao đã biến mất khỏi tầm nhìn của con người trong thế kỷ qua.

Họ phát hiện khoảng 100 ngôi sao mất tích trong vòng 70 năm mà không biết nguyên do.

Dự án VASCO đã so sánh các hình ảnh do Đài thiên văn Hải quân Mỹ chụp từ năm 1949 trở đi với các hình ảnh từ cuộc khảo sát bầu trời Pan-STARRS từ năm 2010 đến năm 2014.

Phần mềm mà nhóm nghiên cứu sử dụng cũng đưa ra khoảng 150.000 nguồn ánh sáng tiềm năng đã biến mất trong những năm qua.

Sau đó, họ tham chiếu chéo với các bộ dữ liệu khác để thu hẹp phạm vi dữ liệu hơn nữa. Kết quả còn lại 24.000 "ứng viên".

Các nhà nghiên cứu tiếp tục thực hiện thủ công để loại trừ trục trặc máy ảnh và các lỗi khác. Cuối cùng, họ chốt lại có khoảng 100 nguồn ánh sáng sao thực sự đã biến mất.

Có ý kiến cho rằng các ngôi sao có thể mờ đi như sao Betelgeuse hoặc phát nổ như một siêu tân tinh để lại ánh sáng rực rỡ trong nhiều giờ hoặc nhiều ngày.

Tuy nhiên sau khi xem xét, nhóm thực hiện VASCO cho rằng giả thuyết sao phát nổ như siêu tân tinh chỉ ở mức tin cậy với tỉ lệ dưới 1/600 triệu.

Một lời giải thích khác lại nói ngôi sao sụp đổ thành một lỗ đen. Song các nhà thiên văn ở VASCO chứng minh điều này cực kỳ hiếm, với tỉ lệ tin cậy dưới 1/90 triệu và sẽ không giải thích được tại sao có rất nhiều điểm sao sáng bị mất.

Các khả năng khác có thể là do thấu kính hấp dẫn, trong đó không - thời gian bị biến dạng bởi các vật thể cực kỳ nặng và ở xa. Hoặc các tiểu hành tinh cũng có thể là nguyên nhân gây ra những vụ sao biến mất này.

Cũng có người đưa ra giả thuyết về những nền văn minh ngoài hành tinh, với năng lực kỹ thuật siêu phàm muốn thâu tóm mọi ánh sáng phát ra từ các ngôi sao, che chắn chúng khỏi tầm nhìn của chúng ta.

Thế nhưng đến nay vẫn chưa có cách giải thích nào khả dĩ tin cậy được và các nhà khoa học vẫn còn rất nhiều việc phải làm.

Ngắm sao tuyệt đẹp từ Trạm vũ trụ quốc tế

TTO - Nhờ những thiết bị hiện đại nhất cùng vị trí ngắm sao có một không hai, các phi hành gia ghi lại được những bức ảnh khiến người xem mê mẩn vũ trụ quyến rũ và huyền bí.