Ngày 26.12, UBND H.Đăk Hà (Kon Tum) cho biết đã nhận được báo cáo giải trình của UBND xã Ngọc Wang về chương trình mục tiêu quốc gia cấp bò sinh sản không đạt trọng lượng như kế hoạch đã phê duyệt, gây bức xúc cho người dân.
Bò được cấp nhỏ như bê
Theo tìm hiểu của PV Thanh Niên, UBND xã Ngọc Wang triển khai thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế ở vùng người đồng bào dân tộc thiểu số và chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững trong năm 2023. Thực hiện 2 chương trình này, UBND xã Ngọc Wang cấp phát 108 con bò cái sinh sản cho 108 hộ nghèo, cận nghèo trên địa bàn xã.
Theo kế hoạch phê duyệt, mỗi con bò giống trị giá 16,5 triệu đồng, từ 17 - 20 tháng tuổi, nặng từ 1,4 - 1,5 tạ (140 - 150 kg), tổng kinh phí 1,7 tỉ đồng. Số bò này do Cơ sở sản xuất kinh doanh Nhân Phát (TP.Kon Tum) cung ứng. Người nuôi phải hoàn trả 35% (5,7 triệu đồng) phí đối ứng trong 2 năm.
Tháng 11 vừa qua, UBND xã Ngọc Wang đã thực hiện cấp phát bò cho người dân. Tuy nhiên, người dân được thụ hưởng lại cho rằng bò giống được cấp giống như những con bê, trọng lượng và chất lượng không đúng như trong kế hoạch được phê duyệt.
Chị Y Si (26 tuổi, thôn Đăk Duông) cho biết, gia đình chị thuộc diện hộ nghèo nên được xã cấp bò cái sinh sản. Đợt tháng 11 vừa qua, gia đình chị được cán bộ xã cấp cho 1 con bò có trọng lượng khoảng 120 kg. Chị Y Si rất thất vọng vì cho rằng con bò cái sinh sản được cấp chỉ nhỏ như con bê.
Tương tự, chị Y Hô (30 tuổi, thôn Đăk Duông) cũng thuộc diện hộ nghèo và được hỗ trợ từ dự án cấp bò sinh sản. Khi cán bộ thôn thông báo được hỗ trợ bò cái sinh sản để phát triển kinh tế, vươn lên thoát nghèo, chị Y Hô rất phấn khởi. Tuy nhiên, đến ngày nhận bò, chị lại không khỏi thất vọng vì con bò chỉ nặng hơn 110 kg.
"Nhìn con bò nhỏ mà buồn, không như kỳ vọng của gia đình. Thấy bò nhỏ quá, mình liền ý kiến lên thôn, xã. Con bò nhỏ thế này biết nuôi đến bao giờ cho nó lớn mà sinh sản được", chị Y Hô nói.
Theo ông A Hoàng, Trưởng thôn Đăk Duông, trong thôn có 21 hộ được hỗ trợ 21 con bò. Tuy nhiên, sau khi nhận bò, người dân cho rằng bò được cấp chỉ nhỏ như con bê, nặng từ 120 - 130 kg. Thấy bò nhỏ quá nên người dân ý kiến lên thôn và yêu cầu đổi bò khác. "Người trong thôn cũng hay mua bán, trao đổi với nhau những con bò tương đương với bò được cấp, nhưng giá bán chỉ khoảng 8 - 9 triệu đồng mỗi con", ông Hoàng nói.
Đổi bò cho người dân
Ông Ngô Tấn Khoa, Chủ tịch UBND xã Ngọc Wang, cho biết xã đã cấp bò đảm bảo các điều kiện theo đề án được phê duyệt. Sau khi rà soát bò được cấp ở một số thôn, làng không đủ trọng lượng, UBND xã Ngọc Wang (chủ đầu tư dự án) đã phối hợp đơn vị cung ứng cấp đổi 23 con bò giống cho 23 hộ và đang tiếp tục rà soát.
Theo ông Khoa, nguyên nhân khiến bò cấp không đạt chuẩn là do bò dự án được chở từ TP.Kon Tum lên xã, trên đường đi bò bị hoảng loạn nên khó khăn trong việc xác định trọng lượng. Trong quá trình chăm sóc, do nhận thức của người dân còn hạn chế, vẫn còn chăn nuôi theo kiểu chăn thả, chuồng trại của người dân chưa đảm bảo, dẫn đến việc bò chậm phát triển, sụt cân.
Ông Khoa cũng thừa nhận do quá trình thực hiện cân đo trọng lượng của bò (đo bằng thước đo FAO - đo ở vùng ngực phía sau chân trước), đơn vị đã thiếu chặt chẽ, sơ suất. Thay vì cân đo toàn bộ số bò để xác định trọng lượng thì xã chỉ cân đo nhưng những con nhỏ nhất. Đối với những con lớn chỉ đo bằng... "mắt thường".
Ông Hà Tiến, Chủ tịch UBND H.Đăk Hà, cho biết đã chỉ đạo các ngành chức năng vào cuộc kiểm tra vụ việc nói trên, nếu có vi phạm sẽ xử lý nghiêm.
Năm 2023, trên địa bàn H.Đăk Hà thực hiện 2 chương trình mục tiêu quốc gia với tổng số vốn 13,4 tỉ đồng. Trong đó, 3,2 tỉ đồng là vốn của năm 2022 kéo dài sang năm 2023. Các chương trình được triển khai thực hiện tại 11 xã, thị trấn trên địa bàn, do UBND các xã, thị trấn làm chủ đầu tư.
Trước sự việc người dân ý kiến về dự án cấp bò tại xã Ngọc Wang, UBND H.Đăk Hà đã yêu cầu tất cả các xã, thị trấn trên địa bàn báo cáo công tác triển khai thực hiện các chương trình trên.