Chiều 29-12, sau 3 ngày xét xử, Tòa án Quân sự thủ đô đã đưa ra phán quyết với 4 cựu sĩ quan thuộc Học viện Quân y, Phan Quốc Việt cùng 2 bị cáo khác trong vụ án liên quan Công ty Việt Á.
Cụ thể, HĐXX đã tuyên các mức án như sau:
Tội lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ.
Tòa tuyên phạt phạt bị cáo Trịnh Thanh Hùng (cựu phó vụ trưởng Vụ Khoa học và Công nghệ các ngành kinh tế - kỹ thuật, Bộ Khoa học và Công nghệ) mức án 15 năm tù.
Bị cáo Hồ Anh Sơn (cựu thượng tá, phó giám đốc Viện Nghiên cứu y dược học quân sự, Học viện Quân y) lãnh 12 năm tù.
Tội vi phạm quy định đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng.
Các bị cáo Nguyễn Văn Hiệu (cựu đại tá, trưởng phòng trang bị vật tư) lãnh 7 năm tù; Ngô Anh Tuấn (cựu thiếu tá, trưởng phòng tài chính) bị phạt 4 năm tù; Lê Trường Minh (cựu thiếu tá, trưởng ban hóa dược) lãnh 6 năm tù; Vũ Đình Hiệp (phó tổng giám đốc Công ty Việt Á), lãnh 6 năm tù cùng về tội
Bị cáo Phan Quốc Việt, tổng giám đốc Công ty Việt Á bị tuyên phạt 25 năm tù (Tội lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ 15 năm tù và tội vi phạm quy định đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng mức án 10 năm tù).
Các bị cáo làm mất uy tín, lòng tin của nhân dân với quân đội
Hội đồng xét xử đánh giá tính chất vụ án đặc biệt nghiêm trọng. Hành vi của các bị cáo đã xâm phạm hoạt động đúng đắn của cơ quan tổ chức, làm mất uy tín, lòng tin của nhân dân đối với quân đội.
Bên cạnh đó, hành vi của các bị cáo còn xâm phạm đến tính đúng đắn, cạnh tranh công bằng trong đấu thầu, gây thiệt hại cho ngân sách Nhà nước. Vi vậy, tòa cho rằng cần xử lý nghiêm các bị cáo theo quy định pháp luật.
Hội đồng xét xử cho rằng đây là vụ án đồng phạm giản đơn.
Trong đó, bị cáo Trịnh Thanh Hùng vì vụ lợi cá nhân mà đã lợi dụng chức vụ quyền hạn Bộ khoa học và Công nghệ giao để thông đồng với Phan Quốc Việt rồi yêu cầu Hồ Anh Sơn đưa Việt Á vào tham gia đề tài nghiên cứu, sản xuất kit test, sau đó nghiệm thu đề tài trái pháp luật.
Bị cáo Phan Quốc Việt đã thông đồng với Trịnh Thanh Hùng và Hồ Anh Sơn dùng kit của Việt Á cung cấp đưa đi thử nghiệm, nghiệm thu đề tài trái pháp luật.
Ngoài ra Phan Quốc Việt vì vụ lợi cá nhân, muốn bán được nhiều kit thu nhiều lợi nhuận nên để Học viện Quân y nhận kit , lập các văn bản trước… sau đó chi tiền "hoa hồng" cho các bị cáo khác. "Bị cáo Việt giữ vai trò, trách nhiệm chính trong vụ án."
Bị cáo Hồ Anh Sơn khi được Học Viện Quân y phân công nhiệm vụ nghiên cứu đề tài, tuy nhiên bị cáo không thực hiện việc nghiên cứu, thực hiện nghiêm túc, đầy đủ các nội dung của đề tài mà thông đồng cùng Hùng và Việt sử dụng kit của Việt Á để cung cấp, đưa đi thử nghiệm đề tài trái pháp luật.
Bị cáo Sơn phải chịu trách nhiệm sau bị cáo Hùng và Việt, và chịu trách nhiệm với thiệt hại của việc nghiên cứu đề tài.
Ngoài ra Hồ Anh Sơn còn lợi dụng chức vụ quyền hạn thu gom tăm bông, ống môi trường, dán nhãn Học viện Quân y rồi bán lại cho Công ty Việt Á để thu lời bất chính.
Cựu tổng giám đốc Việt Á mong tòa "xem xét công trạng"
Trong hai ngày xét xử trước đó, mỗi khi được cảnh sát dẫn giải vào phòng xử, bị cáo Phan Quốc Việt cười tươi, gật đầu chào, thi thoảng quay sang nói chuyện với cựu thượng tá Hồ Anh Sơn và các bị cáo khác.
Trả lời thẩm vấn, ông Việt cho biết - Việt Á tham gia đề tài nghiên cứu, chế tạo kit test với Học viện Quân y vì trước đó công ty của ông "đã là doanh nghiệp hàng đầu" trong ngành sản xuất kit test.
Cựu tổng giám đốc Việt Á cho hay "không có động cơ vụ lợi" vì khi xông vào tâm dịch chính bản thân ông chấp nhận hi sinh cả tính mạng. Ông Việt khẳng định "riêng về vấn đề xét nghiệm thì công trạng của Việt Á phải lớn hơn Bộ Y tế".
Trong khi đó, bị cáo Hồ Anh Sơn thừa nhận đã soạn văn bản cho Công ty Việt Á cùng nghiên cứu kit test với Học viện Quân y.
Đáng chú ý, trong phần tự bào chữa, bị cáo Sơn chỉ xin tòa đặt một câu hỏi: "Nếu chúng ta ở trong hoàn cảnh như vậy với chất lượng hai bộ kit như vậy thì chúng ta chọn phương án nào?".
Đối đáp lại quan điểm bào chữa của các luật sư, bị cáo, Viện kiểm sát khẳng định việc mua bán kit xét nghiệm giữa Công ty Việt Á và Học viện Quân y phục vụ cho việc phòng chống dịch diễn ra với rất nhiều hợp đồng, trong thời gian dài, nên "không còn là tình thế cấp thiết."
Đại diện Viện kiểm cho rằng bị cáo Sơn là một nhà khoa học "không thể dùng kết quả nghiên cứu của người khác để đánh bóng tên tuổi, vụ lợi."
Nói lời sau cùng, cựu thượng tá Hồ Anh Sơn thừa nhận sai phạm, cho hay "nếu thời gian quay lại vẫn dấn thân nhưng chọn con đường đúng đắn"
Còn Phan Quốc Việt mong tòa xem xét công trạng của mình, giá trị của kit Việt Á, bối cảnh phạm tội, "hoàn toàn vì lợi ích chung của đất nước", để cho bị cáo mức án thấp nhất có thể.
Các bị cáo còn lại đều bày tỏ sự ăn năn, hối hận, mong tòa cân nhắc, cho hưởng chính sách khoan hồng.
Bản án xác định, trước tình hình dịch COVID-19 xuất hiện ở nước ngoài, có nguy cơ vào Việt Nam, ban giám đốc Học viện Quân y đã chỉ đạo các cơ quan chức năng xây dựng kế hoạch phòng, chống dịch, trong đó có nhiệm vụ nghiên cứu bộ kit xét nghiệm COVID-19.
Do vụ lợi cá nhân, từ tháng 1-2020, Trịnh Thanh Hùng đã thông đồng với Phan Quốc Việt và Hồ Anh Sơn đưa Công ty Việt Á vào tham gia đề tài với vai trò là cơ quan phối hợp, sản xuất 20.000 test kit thử nghiệm. Sau đó để Việt Á được cấp phép, sản xuất thương mại trái pháp luật bộ kit.
Hành vi gian dối của các bị cáo đã gây thiệt hại gần 18,5 tỉ đồng. Ông Hùng bị cáo buộc nhận "lót tay" 350.000 USD từ Việt Á, ông Sơn nhận 2,5 tỉ đồng.
Ngoài ra, Phan Quốc Việt chi hơn 7,1 tỉ đồng cho nhóm cựu sĩ quan Học viện Quân y liên quan sai phạm trong đấu thầu vật tư y tế tại Bắc Ninh, Bắc Giang và TP.HCM, giai đoạn tháng 5 đến tháng 12-2021.
Viện kiểm sát nhắc nhở cựu thượng tá Hồ Anh Sơn "là một nhà khoa học phải tôn trọng mình, tôn trọng sản phẩm khoa học của người khác, không thể dùng kết quả nghiên cứu của người khác để vụ lợi, đánh bóng tên tuổi".