EU đề xuất làm mới hợp tác với Mỹ để ứng phó Trung Quốc

Khánh Lan

(TBKTSG Online) - Liên minh châu Âu (EU) kêu gọi Mỹ gác lại các mối căng thẳng xuyên Đại Tây Dương dưới thời Tổng thống Mỹ Donald Trump để ứng phó với ‘mối thách thức chiến lược’ đến từ Trung Quốc.

Ảnh minh họa: EU muốn xây dựng chương trình nghị sự mới với Mỹ để ứng phó Trung Quốc. Ảnh: Reuters

Đề xuất xây dựng chương trình nghị sự mới với Mỹ

Bản dự thảo chính sách dài 11 trang, được Ủy ban châu Âu (EC), cơ quan hành pháp của EU soạn thảo, nói rằng mối quan hệ đối tác EU-Mỹ cần được bảo vệ. Dự kiến bản dự thảo này sẽ được trình ra Hội nghị thượng đỉnh Hội đồng châu Âu vào ngày 10 và 11 tháng 12 này để lãnh đạo các nước thành viên EU thông qua. Dự thảo đề xuất lấy Hội nghị thượng đỉnh EU-Mỹ vào nửa đầu 2021 là thời điểm để triển khai chương trình nghị sự xuyên Đại Tây Dương mới.

Bản dự thảo kêu gọi xây dựng sự hợp tác mới giữa EU và Mỹ về mọi thứ từ quản lý các nền tảng số hóa cho đến ứng phó đại dịch Covid-19. EU đề nghị Mỹ hợp tác thẩm tra các khoản đầu tư nhạy cảm của nước ngoài, chống lại các mối đe dọa, như tấn công mạng, xây dựng môi trường quản lý số hóa bao gồm nhất trí cách tiếp cận chung đối với vấn đề thực thi chống độc quyền, bảo vệ dữ liệu, đánh thuế đối với các nền tảng số hóa toàn cầu.

Các phần khác của bản dự thảo kêu gọi hợp tác về phát triển và phân phối vaccine Covid-19, cải cách Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), bảo vệ thỏa thuận quốc tế đối với vấn đề hạt nhân của Iran. EU cũng kêu gọi dập tắt các nguồn căng thẳng dai dẳng giữa hai bờ Đại Tây Dương, chẳng hạn như việc Tổng thống Donald Trump đe dọa áp thuế ô tô nhập khẩu từ châu Âu hay EU thúc đẩy kế hoạch đánh thuế dịch vụ kỹ thuật số nhằm vào các ‘ông lớn’ công nghệ Mỹ.

Ứng phó mối thách thức chiến lược từ Trung Quốc

Bản dự thảo bày tỏ thái độ lạc quan của EU về triển vọng hợp tác với chính phủ mới của Mỹ nhưng cũng lo ngại rằng mối quan hệ xung đột trong những năm gần đây giữa hai bên đã tạo thế chủ động địa chính trị cho Bắc Kinh.

EU nhấn mạnh chương trình nghị sự xuyên Đại Tây Dương mới sẽ là trụ cột cho một liên minh toàn cầu mới của những đối tác cùng chung lập trường cũng như nhìn thấy tiềm năng hợp tác với Mỹ để giải quyết các vấn đề từ đầu tư của Trung Quốc vào các công ty sáng tạo của EU và Mỹ cho đến mối đe dọa tiềm tàng từ sức mạnh của Bắc Kinh ở công nghệ 5G. Bản dự thảo nhấn mạnh: “Bằng cách sử dụng sức ảnh hưởng kết hợp của chúng ta, một không gian công nghệ xuyên Đại Tây Dương chắc chắn sẽ hình thành xương sống cho một liên minh rộng lớn hơn của các nền dân chủ có chung lập trường”.

Vẫn còn nhiều rào cản hợp tác

Một số đề xuất trong bản dự thảo đòi hỏi sự thay đổi chính sách rõ ràng của Mỹ. Chẳng hạn, EU kêu gọi nỗ lực chung để phục hồi đầy đủ hoạt động của hệ thống giải quyết tranh chấp thương mại ở Tổ chức Thương mại thế giới (WTO). Điều này đòi hỏi Washington phải ngừng ngăn chặn việc bổ nhiệm các thẩm phán ở Cơ quan phúc thẩm WTO, nơi có thẩm quyền phân xử cao nhất trong các vụ tranh chấp thương mại quốc tế.

Dự thảo cũng lưu ý đến các rào cản tiềm tàng đối với sự hợp tác chặt chẽ hơn giữa EU và Mỹ, bao gồm các bất đồng giữa hai bên và trong nội bộ EU. Các vấn đề chống độc quyền, thuế kỹ thuật số liên quan đến các ‘ông lớn’ công nghệ vẫn là điểm dễ gây bùng phát xung đột trong mối quan hệ EU-Mỹ.

Lập trường của EU về bảo vệ dữ liệu, gia tăng sự cạnh tranh trong lĩnh vực công nghệ và cải cách thuế đối với ‘ông lớn’ công nghệ đòi hỏi Brussels phải hành động chống các công ty công nghệ khổng lồ của Mỹ đang thống trị thị trường số hóa.

Theo Financial Times