Bộ Xây dựng mới đây nhận được kiến nghị của cử tri tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu do Ban Dân nguyện - Ủy ban Thường vụ Quốc hội chuyển đến, về việc hiện nay xảy ra tình trạng nhiều nhà đầu tư lợi dụng chính sách du lịch, thuê đất thương mại dịch vụ xây dựng căn hộ du lịch và chuyển nhượng cho các cá nhân để thu lợi.

Do đó, cử tri đề nghị có hướng dẫn cụ thể đối với mô hình căn hộ du lịch và có biện pháp quản lý hiệu quả nhằm tránh thất thoát.

Về vấn đề này, Bộ Xây dựng cho biết, hiện nay hệ thống văn bản quy phạm pháp luật điều chỉnh về căn hộ du lịch (condotel) đã được các cơ quan có thẩm quyền ban hành tương đối đầy đủ.

Cử tri cho rằng, hiện nay nhiều nhà đầu tư lợi dụng chính sách du lịch, thuê đất thương mại dịch vụ xây dựng căn hộ du lịch và chuyển nhượng cho các cá nhân để thu lợi.

Cụ thể, Luật Du lịch 2017 (Điều 3, Điều 48) và Nghị định số 168/2017/NĐ-CP ngày 31/12/2017 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Du lịch (Điều 21) đã xác định căn hộ du lịch là một trong những loại hình cơ sở lưu trú du lịch, dùng cho mục đích du lịch, nghỉ dưỡng, lưu trú ngắn hạn và được quản lý sử dụng theo quy định của pháp luật về du lịch.

Luật Kinh doanh bất động sản 2014 và Nghị định số 76 năm 2015 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Kinh doanh bất động sản không sử dụng khái niệm căn hộ du lịch mà sử dụng chung khái niệm nhà, công trình xây dựng (trong đó có căn hộ du lịch) và đã quy định cụ thể các nội dung liên quan đến loại hình bất động sản này, như: điều kiện đưa vào kinh doanh; nguyên tắc mua bán, cho thuê; mẫu hợp đồng mua bán, cho thuê, cho thuê mua; quyền và nghĩa vụ của các bên trong việc mua bán, thuê, thuê mua;… Căn hộ du lịch là một loại công trình xây dựng nên việc kinh doanh, mua bán cũng phải tuân thủ các quy định của pháp luật về kinh doanh bất động sản như các loại hình công trình khác.

Về hoạt động đầu tư, xây dựng các công trình phục vụ mục đích lưu trú, du lịch cũng đã được điều chỉnh trong Luật Xây dựng và các Nghị định quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Luật Xây dựng.

Đồng thời, Bộ Xây dựng cũng đã ban hành một số quy chuẩn về xây dựng, như: Quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia về Nhà ở chung cư (QCVN 04:2019), trong đó có quy định đối với nhà chung cư hỗn hợp có bố trí căn hộ lưu trú (ban hành kèm theo Thông tư số 21/2019/TT-BXD ngày 31/12/2019); Quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia về Quy hoạch xây dựng (QCVN 01:2019), trong đó có quy định về quy hoạch và tính toán chỉ tiêu dân số đối với loại công trình căn hộ du lịch (ban hành kèm theo Thông tư số 22/2019/TT-BXD ngày 31/12/2019).

Bộ Khoa học và Công nghệ cũng đã công bố Tiêu chuẩn quốc gia (TCVN 12873:2020) Căn hộ lưu trú – Yêu cầu chung về thiết kế.

Về việc quản lý vận hành, kinh doanh loại hình căn hộ du lịch, Bộ Xây dựng và Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch trong phạm vi chức năng, quyền hạn của mình cũng đã ban hành các quy định điều chỉnh, cụ thể như: Bộ Xây dựng đã ban hành Thông tư số 02/2016/TT-BXD ngày 15/02/2016 ban hành Quy chế quản lý, sử dụng nhà chung cư và Thông tư số 06/2019/TT-BXD ngày 31/10/2019 sửa đổi, bổ sung một số điều của các Thông tư liên quan đến quản lý, sử dụng nhà chung cư, trong đó có nội dung quy định về quản lý, vận hành chung cư hỗn hợp.

Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã ban hành Quyết định số 3720 ngày 28/10/2019 về Quy chế quản lý, kinh doanh loại hình căn hộ du lịch và biệt thự du lịch.

Siết chặt việc chuyển đổi căn hộ Condtel sang nhà ở

Về quyền sử dụng đất để đầu tư xây dựng căn hộ du lịch, Bộ Xây dựng cho hay, theo quy định của pháp luật về nhà ở và pháp luật về đất đai thì công trình căn hộ du lịch không phải là nhà ở mà là công trình xây dựng phục vụ mục đích thương mại, dịch vụ. Pháp luật đất đai và pháp luật kinh doanh bất động sản cũng đã có quy định cho phép các tổ chức, cá nhân được đầu tư xây dựng các công trình bất động sản, trong đó có căn hộ du lịch để bán, cho thuê, cho thuê mua trên đất được giao hoặc đất thuê.

"Như vậy, đến nay liên quan đến hoạt động đầu tư xây dựng, kinh doanh và quản lý căn hộ du lịch đều đã có các quy định để điều chỉnh", Bộ Xây dựng thông tin.

Bộ Xây dựng yêu cầu các địa phương kiểm soát chặt chẽ các dự án có nhu cầu chuyển đổi căn hộ du lịch, biệt thự du lịch sang nhà ở và xem xét thận trọng, thực hiện theo đúng quy định.

Trong thời gian vừa qua, Bộ Xây dựng cũng đã có nhiều văn bản gửi UBND các tỉnh/thành phố trực thuộc Trung ương chỉ đạo, đôn đốc, hướng dẫn việc quản lý đầu tư xây dựng các dự án kinh doanh bất động sản nói chung và bất động sản du lịch nói riêng, trong đó đã yêu cầu các địa phương kiểm soát chặt chẽ các dự án có nhu cầu chuyển đổi căn hộ du lịch, biệt thự du lịch sang nhà ở và xem xét thận trọng, thực hiện đúng quy định hiện hành của pháp luật về đầu tư, pháp luật quy hoạch đô thị, pháp luật về xây dựng.

Đồng thời, đảm bảo phù hợp với quy hoạch xây dựng, quy hoạch sử dụng đất được duyệt cũng như phù hợp với tình hình thực tế của địa phương theo từng thời kỳ.

Bộ Xây dựng khẳng định, trong thời gian tới sẽ tiếp tục có những chỉ đạo, đôn đốc các địa phương tăng cường công tác kiểm tra, thanh tra để xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật về đầu tư xây dựng, quản lý, kinh doanh bất động sản nói chung và bất động sản du lịch nói riêng.

Được biết, việc hợp thức căn hộ condotel thành nhà ở gây rất nhiều tranh cãi thời gian qua. Bộ Công an mới đây, đã có báo cáo Thủ tướng về các bất cập trong quy định pháp luật liên quan đến căn hộ du lịch, biệt thự du lịch và văn phòng kết hợp lưu trú.

Theo Bộ Công an, một số địa phương như Đà Nẵng, Bà Rịa Vũng Tàu đang rà soát, đề xuất chuyển đổi mục đích sử dụng đất, cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu tài sản căn hộ du lịch cho người mua, dần hợp thức các căn hộ du lịch thành nhà ở, gây áp lực cho hệ thống hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội sẽ phát sinh nhiều vấn đề phức tạp về an ninh kinh tế, an ninh xã hội.

Do đó, Bộ Công an kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương tăng cường tăng cường quản lý nhà nước đối với các dự án bất động sản trên từ khâu quy hoạch dự án, cấp phép sử dụng đất, cấp phép xây dựng đến việc quản lý kinh doanh vận hành, quản lý cư trú… Trước mắt không phát triển các dự án bất động sản căn hộ du lịch, biệt thự du lịch, không hợp thức cho các loại hình căn hộ này thành nhà ở.

Cùng với đó, kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo Thanh tra Chính phủ vào cuộc thanh tra các dự án tại một số địa phương phát triển "nóng" loại hình bất động sản này.

NINH PHAN-NGỌC MAI