Facebook đang cập nhật các chính sách của mình đối với thông tin về đại dịch COVID-19, trong đó, họ tuyên bố sẽ xóa thẳng tay bất kỳ tuyên bố sai sự thật nào về các loại vắc-xin sắp ra mắt. Gã khổng lồ truyền thông xã hội sẽ theo dõi các thông tin sai lệch bị vạch trần bởi chuyên gia y tế công cộng trên cả ứng dụng chính và Instagram.

Các quy định mới được đưa ra trong bối cảnh nhiều loại vắc-xin COVID-19 sắp kết thúc thử nghiệm lâm sàng và chuẩn bị được tung ra thị trường.

Hôm qua, Anh đã trở thành quốc gia đầu tiên cấp phép cho một loại vắc-xin COVID-19 của Pfizer và BioNTech, dự kiến sẽ có thể được tiêm cho người dân ngay trong tuần tới. Nhưng ngay sau khi thông tin được công bố, trên mạng xã hội đã xuất hiện ngay các làn sóng phản đối tiêm chủng của các nhóm hội anti-vax.

Facebook cho biết họ sẽ xóa các bài đăng "tuyên bố sai về tính an toàn, hiệu quả, thành phần hoặc tác dụng phụ của vắ- xin". "Ví dụ: chúng tôi sẽ xóa các tuyên bố sai sự thật rằng vắc-xin COVID-19 chứa vi mạch hoặc bất kỳ thứ gì khác không có trong danh sách thành phần vắc-xin chính thức", Facebook cho biết trong thông báo của mình.

Họ nói thêm rằng các thuyết âm mưu về vắc-xin COVID-19 cũng sẽ bị kiểm duyệt và xóa khỏi nền tảng. Chẳng hạn, có những người anti-vaccine đang nói rằng dân chúng đang bị ép tiêm vắc-xin COvID-19 trong một kế hoạch thử nghiệm kín có thể ảnh hưởng tới sức khỏe của người được tiêm chủng.

Tuy nhiên, sự thật là tất các các cuộc thử nghiệm vắc-xin hiện nay đều được công khai và những người tham gia vào đó hoàn toàn là tình nguyện. Họ cũng nhận thức rõ được các rủi ro nhỏ có thể xảy ra và thậm chí phần phấn khích về tác dụng hứa hẹn của vắc-xin hơn là lo lắng về chúng.

Mặc dù thông báo đã được tuyên bố ngày hôm nay, nhưng Facebook cho biết họ sẽ chưa thể thực hiện nó ngay lập tức, có lẽ vì phải đối chiếu và kiểm chứng thông tin từ nhiều phía. "Chúng tôi không thể bắt đầu thực thi các chính sách nay chỉ sau một đêm", thông báo của họ nói.

"Vì còn sớm và sự thật về vắc xin COVID-19 sẽ tiếp tục được tìm hiểu, chúng tôi sẽ thường xuyên cập nhật các tuyên bố mà chúng tôi xóa dựa trên hướng dẫn của các cơ quan y tế công cộng khi họ hiểu thêm về chúng".

Trước đây, Facebook đã xóa rất nhiều thông tin sai lệch về COVID-19, nhưng mới chỉ dừng lại ở các bài đăng mà họ cho rằng có thể gây ra những "tổn hại tức thời về mặt thể chất". Chúng bao gồm những tuyên bố hoặc hướng dẫn chữa trị COVID-19 sai lầm, có thể gây nguy hiểm khi áp dụng, hoặc những thông tin cho rằng virus SARS-CoV-2 là do mạng di động 5G gây ra hoặc thậm chí thông tin cho rằng virus không tồn tại mà chỉ là một sản phẩm của trí tưởng tượng.

FullFact, một tổ chức từ thiện độc lập, đã làm việc với Facebook để giải quyết các thông tin sai lệch. Phát biểu hôm qua trên báo giới, biên tập viên Tom Phillips nói với hãng tin PA: "Chúng tôi đã thấy nhiều nền tảng internet thực hiện các biện pháp nghiêm ngặt hơn để chống lại thông tin sai lệch về vắc-xin và tôi nghĩ đó là cách tiếp cận chính xác".

Tuy nhiên, Phillips nhấn mạnh rằng việc kiểm soát thông tin trên mạng xã hội cần phải đảm bảo được quyền tự do ngôn luận. "Việc thắc mắc hoặc lo lắng về vắc-xin không phải là bất hợp pháp và điều quan trọng là chúng tôi không chỉ phản ứng bằng cách cố gắng dập tắt những câu hỏi đó. Chúng tôi cho phép mọi người đặt câu hỏi, nhận câu trả lời có chất lượng và quyết định dựa trên thông tin chất lượng đó", Phillips nói.

Từ tháng 3 đến tháng 10, Facebook và Instagram đã xóa 12 triệu mẩu thông tin sai lệch liên quan đến COVID-19. Chỉ riêng trong tháng 4, họ đã đặt nhãn cảnh báo trên khoảng 50 triệu nội dung, và hạn chế được 95% người xem nhấp đọc nội dung sai lệch. Từ tháng 3 đến tháng 10, Facebook đã dán nhãn cảnh báo trên tổng cộng 167 triệu mẩu nội dung.

Các nhà khoa học dữ liệu cho biết: "Chúng tôi có bằng chứng cho thấy việc áp dụng những cảnh báo này vào bài đăng sẽ làm giảm số lượt chia sẻ lại của chúng xuống 8%". Trong bối cảnh chúng ta đang cần kêu gọi sự đoàn kết và ý thức hành động khoa học để chấm dứt đại dịch, việc kiểm soát các thông tin sai lệch, phản khoa học về vắc-xin COVID-19 trên môi trường mạng xã hội rõ ràng là cần thiết và cần được thực hiện kịp thời, bền bỉ.

Thanh Long