Trưa 10-12, sau khi đại diện VKS hoàn tất công bố bản cáo trạng, HĐXX tuyên bố phiên tòa xét xử vụ án nâng khống giá máy xét nghiệm COVID-19 tại CDC Hà Nội chuyển sang phần xét hỏi.
Ông Nguyễn Nhật Cảm, cựu giám đốc CDC là một trong những bị cáo được thẩm vấn đầu tiên. VKSND Tối cao cáo buộc ông Cảm có vai trò chủ mưu trong vụ án này.
Bị cáo Nguyễn Nhật Cảm. Ảnh: TP
Thừa nhận vi phạm
Trước tòa, cựu giám đốc CDC Hà Nội thừa nhận nội dung cáo trạng về cơ bản là đúng. Theo lời bị cáo, thời điểm xảy ra vụ án, lần đầu tiên xuất hiện một đại dịch lớn, phức tạp và cấp bách như COVID-19.
Bối cảnh ấy, CDC Hà Nội được giao mua sắm thêm một số trang thiết bị để phòng chống dịch, trong đó có gói thầu số 15, với hình thức chỉ định thầu.
Cựu CDC Hà Nội nói chỉ định thầu có hai hình thức là thông thường và rút gọn. Gói thầu số 15 được tiến hành theo hình thức thông thường để đảm bảo tính minh bạch (dù thực tế hành vi của ông Cảm cùng các bị cáo được xác định là vụ lợi, gây thiệt hại hơn 5,4 tỉ đồng của Nhà nước – PV) và lựa chọn được thiết bị tốt nhất.
Ông Cảm nhiều lần nhắc đến tính cấp bách của đại dịch và áp lực từ Sở Y tế Hà Nội về việc phải tìm, mua được hệ thống máy móc xét nghiệm đúng thời hạn.
Quá trình tìm mua, ông có liên hệ với Nguyễn Ngọc Nhất (nhân viên công ty TNHH phát triển khoa học Vitech), sau đó liên hệ với Nguyễn Thanh Tuyền (nhân viên công ty TNHH thiết bị y tế Phương Đông).
Ông Cảm “chốt” phương án mua hệ thống Realtime PCR tự động của công ty Phương Đông với giá 7 tỉ đồng. Tuy nhiên, khi gặp mặt, Tuyền lại từ chối bán trực tiếp cho CDC Hà Nội.
Do không biết mua máy ở nơi nào khác, lại được Nhất giới thiệu một vài tên công ty, cựu giám đốc CDC đồng ý với quan điểm “công ty nào không quan trọng, miễn là cung cấp máy đúng với giá, chủng loại và chất lượng mà công ty Phương Đông đã báo giá”.
Kết quả, công ty TNHH vật tư khoa học và thương mại Việt Nam – MST do Đào Thế Vinh làm giám đốc trúng gói thầu số 15 của CDC Hà Nội, trong đó có hệ thống Realtime PCR tự động giá 7 tỉ đồng (thực tế, giá thị trường chỉ là gần 3,12 tỉ đồng - PV).
Cựu giám đốc CDC Hà Nội khẳng định việc mua bán các trang thiết bị y tế là do bản thân quyết định. Đến nay, bị cáo nhận thấy đã vi phạm các quy định về tổ chức đấu thầu nên xin chịu trách nhiệm.
Các bị cáo trong vụ án gây thiệt hại hơn 5,4 tỉ đồng của Nhà nước. Ảnh: TP
Phản cung so với cáo trạng
Đáng chú ý trong cáo trạng, VKSND Tối cao xác định Nguyễn Ngọc Nhất từng trực tiếp đến gặp Nguyễn Nhật Cảm và thỏa thuận chi 15% giá trị hóa đơn hệ thống Realtime PCR tự động. Về phía mình, ông Cảm thừa nhận có được Nhất hứa hẹn chi phần trăm, nhưng không nhớ cụ thể con số là bao nhiêu.
VKSND Tối cao nhận định dù các bị cáo chưa thực hiện việc chi số tiền như đã bàn bạc nhưng có đủ căn cứ xác định ông Cảm có động cơ vụ lợi trong việc cố ý làm trái quy định về chỉ định gói thầu số 15.
Tuy nhiên, tại tòa hôm nay, ông Cảm phủ nhận lời khai này và nhiều lần nói “không biết gì về việc trích %”.
Theo lời ông Cảm, tại cơ quan điều tra, cán bộ công an cho ông biết bị cáo Nhất có lời khai như vậy (trích 15% giá trị hóa đơn – PV), ngay thời điểm đó đó ông đã khẳng định “chưa bao giờ nghe thấy”. Hôm nay, ông vẫn giữ nguyên lời khai của mình.
Cựu giám đốc CDC cũng khai sở dĩ quen Nhất vì biết bị cáo này là nhân viên công ty TNHH phát triển khoa học Vitech – đơn vị vừa trúng gói thầu mua sắm hóa chất của TP Hà Nội. Ông Cảm tìm đến Nhất với hi vọng Nhất sẽ giới thiệu cho mình những nơi có thể mua máy móc.
Được gọi lên bục khai báo liền sau đó, bị cáo Nhất cũng cho rằng một số nội dung cáo trạng truy tố mình là chưa chính xác, bao gồm tình tiết Nhất hứa chia 15% giá trị hóa đơn cho ông Cảm. Bị cáo khẳng định chi tiết này là không đúng, bởi giữa bị cáo và cựu giám đốc CDC Hà Nội không hề có sự thỏa thuận chia % như cáo trạng truy tố.
Nhất cũng nhiều lần nói mình chỉ là người chuyên về kỹ thuật, không am hiểu về giá cả cũng như việc đấu thầu, mua bán. Dù vậy, bị cáo thừa nhận có trách nhiệm liên quan.
Tòa tiếp tục làm việc vào chiều nay, 10-12.
