Công an TP.HCM cảnh báo sinh viên tìm việc bị lừa bán sang Campuchia. Đây là cảnh báo cần thiết. Nhưng không chỉ là chuyện lừa qua biên giới, ngay tại TP.HCM, những sinh viên trẻ như tôi cũng bị lừa hằng ngày khi tìm việc.
Tôi đang học năm 3 một trường đại học tại TP.HCM, cần tìm việc làm thêm để đỡ phải xin tiền của mẹ. Tôi lên mạng gõ từ khóa "việc làm thêm" và tìm thấy thông tin một hệ thống rạp chiếu phim đăng tuyển thông qua một quảng cáo trên Facebook.
Messenger của họ (chạy tự động) hỏi han về việc tôi muốn ứng tuyển hay không và rất nhanh chóng hỗ trợ tôi, hứa hẹn "bố trí việc làm cho ứng viên ở khu vực gần nhất". Mức lương họ đưa ra còn trên cả mong đợi của một sinh viên như tôi: 25.000 - 30.000 đồng/giờ.
Tôi đã rất mừng khi họ cho số Zalo của "anh Tuấn" để kết bạn và trao đổi. Lúc đó, tôi cứ giữ suy nghĩ "càng nhanh, càng tốt, không lại mất chỗ". Anh Tuấn đấy cũng rất nhanh, những câu trả lời lúc nào cũng mau mắn và thân thiện. Anh này chốt lịch phỏng vấn ngay chiều hôm sau ở một nơi trên đường số 3, phường 5, quận 8, TP.HCM.
Ngày 22-12-2023, tôi hồi hộp đi phỏng vấn. Trước căn nhà đó có cái bảng chân sắt, trên đó ghi hời hợt mấy chữ "Công ty tuyển dụng Akari". Bên trong rất tạm bợ, có vài cái ghế nhựa cho ứng viên ngồi.
Chị lễ tân gọi tôi vào, kiểm tra thư mời mà "anh Tuấn" gửi. Sau đó chị hướng dẫn tôi làm hồ sơ, phí 30.000 đồng cho một tờ giấy in sẵn. Tiếc đứt ruột nhưng sợ mất chỗ làm nên tôi cũng cắn răng mua luôn. Trong phòng lúc này có một bạn ứng viên khác ra vẻ căng thẳng. Tôi bắt chuyện thì chị "nhân viên" tỏ ra khó chịu, không cho nói chuyện với nhau.
Rồi một chị đưa tôi lên lầu phỏng vấn riêng. Chị nói làu làu, tôi không kịp nghe, không kịp hiểu. Rồi chị giục tôi ký quỹ mua đồng phục hết 580.000 đồng và cam kết sẽ hoàn trả 100% cho mình sau khi làm việc đủ 30 ngày. "Nhanh lên, có nhiều người khác đang chờ…", chị hối.
580.000 đồng với một sinh viên như tôi là khoản tiền lớn. Nhưng sức hấp dẫn của công việc sắp tới còn hấp dẫn hơn. Tôi chỉ ngần ngừ một lúc rồi đồng ý, không kịp nghĩ gì nhiều. Vài ứng viên khác cũng vậy, háo hức nhưng không đủ tiền, phải gọi điện thoại về nhà xin "cứu viện".
Nhưng vẫn chưa xong, họ còn yêu cầu đóng thêm phí thẻ nhân viên 300.000 đồng để đeo khi đi làm. Đã trót rồi, tôi cố thêm lần nữa. Cuối cùng, họ gọi tôi lên phòng hoàn tất hợp đồng và lại yêu cầu đóng thêm 120.000 đồng để làm giấy khám sức khỏe. Tôi bảo sẽ tự đi khám, một anh nhân viên "chặt mặt ngầu" cằn nhằn "sao không nói ngay từ đầu?".
Tới lúc này tôi thấy rõ sự bất ổn, lý trí mách bảo nên dừng lại. Tôi gặp một anh nhân viên nói "em muốn hủy hợp đồng". Anh này lớn tuổi, to con, dắt tôi vào một phòng trống khác. Khoảnh khắc đó tôi cảm thấy sợ hãi vô cùng. Tôi bày tỏ lý do tôi thấy lo lắng và yêu cầu hoàn lại tiền.
Tôi nói về việc bất thường khi họ liên tiếp yêu cầu đóng quá nhiều tiền, một bản hợp đồng với nhiều lỗi. Anh ta luôn miệng nói tôi đa nghi quá, nói là "em cứ làm đủ 30 ngày đi rồi qua đây anh trả 100% tiền ký quỹ, tiền thẻ nhân viên cho em". Nói qua nói lại mươi câu, anh ta bắt đầu trợn mắt, bẻ ngón tay rôm rốp như phim Rambo.
Tiếc tiền, uất ức, tôi quyết đòi lại tiền vừa mới đóng. Còn bên phía "anh cao to" vẫn cù nhầy cù nhựa, bảo "chỉ được hoàn lại 75% số tiền ký quỹ đồng phục, còn tiền thẻ nhân viên do không ghi trong hợp đồng nên không chịu trách nhiệm". Nghe vậy, tôi cũng hiểu 300.000 đồng "đi về nơi xa lắm" rồi.
Và cuối cùng, họ đưa cho tôi cái giấy hẹn ghi đến ngày 19-2-2024 họ sẽ giải quyết chuyện tiền. Tôi mang ấm ức kể với người thân thì được nghe những lời giải thích rằng nhiều công ty tuyển dụng đàng hoàng sẽ không thu bất kỳ phí gì khi phỏng vấn, cũng không gọi đi phỏng vấn ở nơi khác và không tuyển nhân viên thông qua bên thứ ba.
Và chờ đến ngày hẹn kia thì "nhóm tuyển dụng" đã dọn đi nơi khác. Người không mảy may nghi ngờ gì thì chờ mãi cũng không nhận được việc và có lương, bên tuyển dụng thu tiền xong thì chặn liên hệ.
Còn bao nhiêu bạn trẻ bị lừa đảo như tôi? Mong cơ quan chức năng vào cuộc để dẹp đi những kiểu thu nhập bất chính bằng chiêu bẩn như thế này, giúp giới trẻ chúng tôi có con đường vào đời mà không vướng vào lừa lọc, cạm bẫy.
Chỉ cần chiếc điện thoại, ngồi ở đâu cũng có thể lấy được thông tin khách hàng. Yêu cầu là lấy được số điện thoại, Zalo, Facebook chính chủ rồi gửi thông tin cho đầu mối thu mua. Mỗi thông tin khách hàng, kẻ săn tìm sẽ được trả 25.000 đồng.