Một công ty khoan giếng trong vườn trồng quả pistachi gần Terra Bella, California, vào năm 2021 - Ảnh: LOS ANGELES TIMES
Theo một nghiên cứu mới phân tích số đo từ 170.000 giếng tại hơn 40 quốc gia, trong đó có Mỹ, Ấn Độ, Chile, Tây Ban Nha, Mexico và các quốc gia khác, mực nước ngầm đã giảm nhanh chóng do nước được bơm mạnh để tưới cho đất nông nghiệp.
80% khu vực giảm nước ngầm lẫn giảm lượng mưa
Theo đó, việc bơm nước ngầm quá mức đang gây thiệt hại trên diện rộng và ngày càng nghiêm trọng. Nhiều khu vực phải đối mặt với những đợt khô hạn dữ dội hơn do biến đổi khí hậu.
Phân tích cho thấy các vùng của bang California có mực nước ngầm suy giảm nhanh nhất trên thế giới.
Tiến sĩ Debra Perrone - phó giáo sư nghiên cứu môi trường tại Đại học UC Santa Barbara (UCSB) và là một trong những tác giả chính của nghiên cứu - cho biết: "Ở những nơi mực nước giảm do bơm quá mức, hậu quả có thể bao gồm giếng cạn, dòng suối suy giảm nước và mặt đất chìm. Có những vùng mất nguồn dự trữ nước quý giá tích tụ dưới lòng đất qua nhiều thế kỷ hoặc hàng nghìn năm".
Tiến sĩ Scott Jasechko - đồng tác giả và phó giáo sư về tài nguyên nước của Đại học UCSB - cho hay kiểm tra 1.693 tầng ngậm nước trên toàn thế giới, họ phát hiện 36% tầng ngậm nước đã giảm đáng kể từ năm 2000 - 2022. Tốc độ giảm trung bình ít nhất 10,16cm/năm.
Họ cũng nghiên cứu các xu hướng từ năm 1980 đến nay ở 542 tầng ngậm nước và ghi nhận sự suy giảm đã trở nên tồi tệ hơn hoặc tăng tốc ở mức 51%.
Hệ thống tưới tiêu tưới cho cánh đồng cà rốt ở Cuyama Valley của California vào tháng 10-2023 - Ảnh: LOS ANGELES TIMES
Nhiều vùng khác nhau của California nằm trong số những vùng bị cạn kiệt nước ngầm nhanh chóng kể từ năm 2000. Cùng chung số phận còn có các khu vực phía tây nước Mỹ, Iran, Chile, Nam Phi.
Nghiên cứu cũng cho thấy hơn 80% các khu vực có mực nước ngầm suy giảm nhanh chóng, đồng thời chứng kiến lượng mưa giảm trong 40 năm qua.
Vẫn còn hy vọng
Tuy nhiên, trong khi kiểm tra, các nhà nghiên cứu lại phát hiện 6% tầng ngậm nước có mực nước tăng ít nhất ở mức 10cm, và những tầng ngậm nước khác có mực nước thay đổi nhỏ.
Những nơi có mực nước đang phục hồi có thể kể như vùng Arkansas, New Mexico, Arizona, California và thủ đô Bangkok của Thái Lan.
Nghiên cứu cũng ghi nhận mực nước ngầm được phục hồi sau nhiều thập kỷ suy giảm nhờ những nỗ lực can thiệp. Chẳng hạn như áp dụng các biện pháp quản lý và giảm bơm nước ngầm hoặc vận chuyển nước từ sông về để sử dụng đồng thời để nạp lại tầng ngậm nước.
Tại thung lũng Avra của Arizona, phía tây Tucson, nước được chuyển từ sông Colorado đã được sử dụng để bổ sung tầng ngậm nước, làm tăng mực nước ngầm.
Và tại một số khu vực thuộc thung lũng Coachella của California, mực nước đã tăng lên do dòng nước được bổ sung từ sông Colorado, được vận chuyển qua các kênh rạch, giúp giảm bớt nhu cầu về nước ngầm và cho phép tái nạp tầng ngậm nước.
Được công bố trên tạp chí khoa học Nature danh tiếng, nghiên cứu do nhóm các nhà khoa học từ các trường đại học ở Mỹ, Anh, Thụy Sĩ và Saudi Arabia thực hiện.
Các nhà khoa học cho biết họ đã tổng hợp khoảng 300 triệu phép đo mực nước trong suốt 6 năm nghiên cứu. Kết quả đã cung cấp những phân tích sâu rộng nhất từ trước đến nay về mực nước trong các giếng trên toàn thế giới.
TP.HCM tìm nhiều cách giảm khai thác nước ngầm để ngăn sụt lún đấtTTO - Được đánh giá là địa phương có độ sụt, lún cao, mỗi năm từ 2-6cm, đại diện Sở Tài nguyên và Môi trường đã đưa ra nhiều giải pháp khắc phục tình trạng đáng báo động này.