Sau vụ bạo loạn ở Điện Capitol hôm 6-1, hai nhà lập pháp đảng Dân chủ cũng là bà Ilhan Omar và bà Ayanna Pressley cho rằng đương kim Tổng thống Mỹ Donald Trump phải bị phế truất ngay lập tức, theo đài NBC News.
Bà Pressley (bang Minnesota) còn cho rằng vụ bạo loạn ở Điện Capitol là một "nỗ lực đảo chính" và ông Trump phải là người "chịu trách nhiệm trực tiếp" cho hành động do những người ông này gây ra, phải "bị điều tra luận tội và bị phế truất ngay lập tức".
Trong khi đó, bà Omar (bang Massachusetts) cho biết bà đang chuẩn bị các tài liệu để yêu cầu Hạ viện Mỹ điều tra luận tội ông Trump và kêu gọi Thượng viện Mỹ phế truất tổng thống.
"Chúng ta không thể cho phép ông ấy tại vị. Đó là vấn đề về bảo vệ nền cộng hòa của chúng ta và chúng ta cần thực hiện lời tuyên thệ của mình" - bà Omar nhấn mạnh.
Nghị sĩ Dân chủ Ayanna Pressley (bang Minnesota). Ảnh: HOUSE.GOV
Theo trang tin MSN, hơn 20 thành viên đảng Dân chủ (bao gồm các nghị sĩ và nghị sĩ đắc cử) đã kêu gọi điều tra luận tội ông Trump.
Trong cùng ngày 6-1, Hiệp hội quốc gia Các nhà sản xuất Mỹ (NAM) cũng kêu gọi Phó Tổng thống Pence "xem xét nghiêm túc" việc viện dẫn Tu chính án thứ 25 của nước này để phế truất ông Trump, đài CNBC đưa tin.
Vài giờ sau vụ bạo loạn của những người ủng hộ ông Trump tại Tòa nhà Quốc hội Mỹ hôm 6-1, NAM đưa ra một thông cáo báo chí chỉ trích các hành động bạo lực của "bọn côn đồ có vũ trang".
Lãnh đạo cấp cao nhất của NAM, ông Jay Timmons chỉ trích rằng với sự cổ vũ từ một số lãnh đạo đảng Cộng hòa, ông Trump đã tạo ra sự "hỗn loạn", phá vỡ "luật lệ và trật tự" khi khuyến khích "sự ngờ vụ đã bùng lên thành cơn giận dữ quá khích".
Đáng lưu ý, bản thân ông Timmons là một đảng viên Cộng hòa, từng là người đứng đầu Ủy ban Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa Quốc gia (NRSC).
NAM cho rằng trước những hành động bạo lực này, nếu các quan chức Mỹ tiếp tục bảo vệ ông Trump thì chính họ đang vi phạm hiến pháp và phản bội lời tuyên thệ khi nhậm chức.
Chính vì vậy, ông Timmons cho rằng Phó Tổng thống Pence "nên xem xét nghiêm tục việc làm việc với nội các để viện diễn Tu chính án thứ 25 nhằm duy trì nền dân chủ".
Ông Timmons cho rằng hành động quá khích của những người ủng hộ ông Trump như đã xảy ra trong ngày 6-1 là do ứng viên Cộng hòa liên tục có những "tuyên bố vô cắn cứ" về kết quả kiểm phiếu và "từ chối chấp nhận thất bại trong một cuộc bầu cử tự do và công bằng".
Những người ủng hộ ông Trump cố gắng trèo vào Điện Capitol hôm 6-1. Ảnh: GETTY
Trong khi đó, người dân và các doanh nghiệp Mỹ đang vật lộn để chống chịu trước những ảnh hưởng tàn khốc của đại dịch COVID-19 để khôi phục kinh tế và xây dựng lại cuộc sống.
Ông Timmons cho rằng những nỗ lực này của giới kinh doanh và người lao động Mỹ sẽ không còn quan trọng nếu như các lãnh đạo từ chối ngăn hệ thống chính quyền Mỹ sụp đổ bằng cách chống lại cuộc tấn công từ phía những người ủng hộ ông Trump.
Nhà Trắng chưa đưa ra bình luận về những tuyên bố của bà Pressley, bà Omar, cũng như thông cáo của NAM.
NAM là hiệp hội sản xuất lớn nhất nước Mỹ, tập hợp khoảng 14.000 công ty tại toàn bộ 50 bang của nước này. NAM cũng cho biết mỗi năm, nghiệp đoàn này đóng góp 2,35 ngàn tỉ USD cho nền kinh tế Mỹ và chiếm 62% nguồn đầu tư cho nghiên cứu và phát triển trong khối doanh nghiệp tư nhan.
Tu chính án thứ 25 gồm bốn phần với nội dung xoay quanh việc phó tổng thống tạm thời nắm vai trò người đứng đầu Nhà Trắng.
Ba phần đầu của tu chính án quy định về việc phó tổng thống lên nắm quyền sau khi tổng thống từ chức, qua đời hoặc tự nguyện chuyển giao lại quyền lực tạm thời. Cả ba đều từng được áp dụng.
Riêng phần thứ tư quy định việc phó tổng thống tạm thời nắm quyền khi "phó tổng thống và đa số thành viên nội các nộp lên chủ tịch lâm thời của Thượng viện và Chủ tịch Hạ viện tờ trình viết tay rằng tổng thống đương nhiệm không có khả năng gánh vác quyền lực và trách nhiệm của vị trí này".
Nội dung thứ tư của Tu chính án thứ 25 chưa bao giờ được áp dụng trong lịch sử Mỹ. 