Là CEO của SpaceX và Tesla, sáng lập công ty The Boring Company, và cũng là đồng sáng lập OpenAI và Neuralink… Elon Musk dường như có mặt ở khắp mọi nơi cùng một thời điểm để thúc đẩy tất cả các công nghệ của tương lai.
Elon Musk nói rằng sẽ không hạnh phúc cho đến khi loài người thoát khỏi trái đất và chiếm giữ sao Hỏa. Giữa tên lửa không gian, ô tô điện, pin năng lượng mặt trời và hàng tỷ USD tạo ra… không quá để nói nói rằng Elon Musk là một Tony Stark ngoài đời thực. Elon Musk được xem là nguồn cảm hứng cho bộ phim "Iron Man" của đế chế điện ảnh Marvel.
Tuy nhiên để vươn lên đỉnh cao nhất của sự giàu có, cuộc đời của Elon Musk không phải lúc nào cũng "thuận buồm xuôi gió".
Elon Musk sinh ngày 28/6/1971 tại Pretoria, Nam Phi (Ảnh: Siphiwe Sibeko/Reuters)
Mẹ của Elon Musk là Maye – một chuyên gia dinh dưỡng và cũng là người mẫu. Bà từng xuất hiện trên vỏ hộp ngũ cốc Special K cũng như trang bìa của tạp chí Time. Năm 2017, khi đã ở tuổi 69, bà ký hợp đồng với thương hiệu mỹ phẩm CoverGirl (Ảnh: Getty / Charles Eshelman)
Sau khi cha mẹ ly hôn vào năm 1979, Elon Musk khi ấy mới 9 tuổi cùng cậu em trai Kimbal quyết định sống với bố. "Đó không phải là một ý kiến hay", Elon Musk từng nói đến trong một cuộc phỏng vấn với Rolling Stone về quyết định chuyển đến sống với cha mình
Năm 1983 khi mới 12 tuổi, Elon Musk bán một trò chơi đơn giản có tên "Blastar" cho một tạp chí máy tính với giá 500 USD. Elon Musk mô tả đây là "một trò chơi tầm thường ... nhưng hay hơn Flappy Bird”
Khoảng thời gian đi học không hề dễ dàng với Elon Musk khi từng bị đánh đến mức phải nhập viện bởi những kẻ bắt nạt. Những kẻ bắt nạt đã ném Elon Musk xuống một dãy cầu thang và đánh đập cho đến khi bị ngất đi.
Sau khi tốt nghiệp trung học, Elon Musk chuyển đến Canada cùng mẹ Maye, chị gái Tosca, và em trai Kimbal. Elon Musk dành hai năm học tại Đại học Queen ở Kingston, Ontario.
Sau đó Elon Musk hoàn thành khóa học tại trường Pennsylvania, sở hữu 2 tấm bằng chuyên ngành vật lý và kinh tế (Ảnh: AP)
Khi học tại trường Pennsylvania, Elon Musk cùng bạn học Adeo Ressi thuê một căn hộ 10 phòng ngủ và biến nó thành một câu lạc bộ đêm. Đây là một trong những trải nghiệm kinh doanh đầu tay của Elon Musk.
Sau khi tốt nghiệp tại trường Pennsylvania, Elon Musk đến Đại học Stanford để học tiến sĩ - nhưng hầu như không bắt đầu chương trình trước khi rời bỏ nó. Elon Musk hoãn nhập học chỉ sau hai ngày ở California khi quyết định thử vận may của mình trong thời kỳ bùng nổ dot-com. Elon Musk không bao giờ trở lại Stanford để hoàn thành chương trình tiến sĩ. Cùng với em trai của mình, Kimbal, Elon Musk đã ra mắt Zip2 - công ty chuyên cung cấp hướng dẫn du lịch thành phố cho các tờ báo như The New York Times và Chicago Tribune.
Trong khi khởi nghiệp Zip2, Elon Musk gần như sống tại văn phòng. Nỗ lực của Elon Musk được đền đáp khi Compaq mua Zip2 trong một thỏa thuận trị giá 341 triệu USD tiền mặt và cổ phiếu, mang về cho Elon Musk 22 triệu USD (Ảnh: REUTERS / Noah Berger)
Tiếp theo, Elon Musk thành lập X.com, một công ty ngân hàng trực tuyến. Elon Musk đã thành lập công ty vào năm 1999 bằng cách sử dụng 10 triệu USD số tiền có được từ việc bán Zip2. Khoảng một năm sau, X.com hợp nhất với Confinity, một công ty khởi nghiệp tài chính do Peter Thiel đồng sáng lập, để tạo thành PayPal (Ảnh: AP)
Elon Musk được bổ nhiệm là CEO của PayPal - nhưng điều này không kéo dài lâu. Vào tháng 10/2000, Elon Musk bắt đầu một cuộc chiến lớn giữa những người đồng sáng lập PayPal bằng cách thúc đẩy họ chuyển các máy chủ của mình từ hệ điều hành Unix miễn phí sang Microsoft Windows. Người đồng sáng lập PayPal và sau đó là CTO Max Levchin đã phản đối việc này. Trong khi đang trên đường đến Australia để có một kỳ nghỉ, hội đồng quản trị của PayPal đã sa thải Elon Musk và đưa Thiel trở thành CEO mới. "Đó là vấn đề với các kỳ nghỉ", Musk nói với Fortune nhiều năm sau đó về chuyến đi của mình (Ảnh: AP)
Bất chấp bị sa thải nhưng mọi thứ diễn ra thuận lợi với Elon Musk. Năm 2002, khi eBay mua lại PayPay với giá 1,5 tỷ USD, Elon Musk bỏ túi 165 triệu USD (Ảnh: AP)
Ngay cả trước khi bán PayPal, Elon Musk đã mơ về bước đi tiếp theo của mình, bao gồm một kế hoạch “hoang dã” là đưa chuột hoặc thực vật lên sao Hỏa. Vào đầu năm 2002, Musk thành lập công ty có tên Space Exploration Technologies (hay SpaceX), với 100 triệu USD số tiền nhận được từ việc bán PayPal. Mục tiêu của Elon Musk là làm cho giá vé bay vào không gian rẻ hơn gấp 10 lần (Ảnh: Mario Anzuoni / Reuters)
SpaceX ra mắt tàu vũ trụ SpaceX Dragon, được đặt tên theo bài hát "Puff the Magic Dragon". Cái tên được xem là đòn trả đũa của Elon Musk cho những kẻ từng nói rằng SpaceX không bao giờ đưa được tàu vũ trụ vào không gian.
Mục tiêu dài hạn của SpaceX là đưa con người lên sao Hỏa với mức giá vừa túi tiền. Elon Musk cho biết SpaceX sẽ không thực hiện IPO (bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng) cho tới khi "cỗ máy vận chuyển cư dân sao Hỏa" bay ổn định.
Ngoài mục tiêu lên sao Hỏa, Elon Musk cũng rất bận rộn với các mục tiêu tại trái đất – cụ thể ở đây là Tesla Motors. Năm 2004, Elon Musk đầu tư 70 triệu USD vào Tesla, công ty xe điện đồng sáng lập bởi Martin Eberhard. Elon Musk đóng một vai trò quan trọng tại Tesla. Elon Musk giúp phát triển chiếc xe đầu tiên của hãng, Roadster. Roadster chạy hoàn toàn bằng điện ra mắt lần đầu tiên vào năm 2006, khi Elon Musk đang giữ chức chủ tịch Tesla. Hiện Elon Musk cũng đang là CEO của Tesla (Ảnh: Scott Olson / Getty)
Song những điều trên dường như vẫn chưa đủ với Elon Musk. Ông nảy ra ý tưởng thành lập SolarCity, một công ty năng lượng mặt trời. Elon Musk đã cấp vốn cho hai người em họ là Peter và Lyndon Rive vốn lưu động để đưa SolarCity khởi nghiệp vào năm 2006. (Cuối năm 2016, Tesla đã mua lại SolarCity trong một thỏa thuận trị giá 2,6 tỷ USD).
Năm 2007, Elon Musk tổ chức một cuộc “đảo chính” trong phòng họp tại Tesla, khi hất cẳng Eberhard khỏi ghế CEO và sau đó là loại hoàn toàn khỏi hội đồng quản trị công ty. Năm 2008, Tesla đối diện với cuộc khủng hoảng tài chính nghiêm trọng và Elon Musk đã đích thân cứu Tesla khỏi phá sản. Elon Musk đầu tư 40 triệu USD vào Tesla và cho công ty vay thêm 40 triệu USD. Không phải ngẫu nhiên, Elon Musk được bổ nhiệm làm CEO của Tesla cùng năm.
Với những khó khăn tại SpaceX, Tesla và SolarCity, Elon Musk gần như đã phá sản. Elon Musk mô tả 2008 là "năm tồi tệ nhất trong cuộc đời” khi Tesla tiếp tục thua lỗ và SpaceX gặp khó khăn khi phóng tên lửa Falcon 1. (Ảnh: REUTERS / Bobby Yip)
Tới giáng sinh năm 2008, Elon Musk đón nhận 2 tin tốt khi SpaceX ký hợp đồng trị giá 1,5 tỷ USD với NASA để vận chuyển hàng lên vũ trụ. Và Tesla cuối cùng cũng tìm được thêm nhà đầu tư bên ngoài. Mọi thứ bất ngờ tiến triển theo hướng tốt (Ảnh: AP)
Đến tháng 6/2010, Tesla đã tổ chức thành công đợt chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng. Công ty đã huy động được 226 triệu đô la trong đợt IPO, trở thành công ty ô tô đầu tiên ra mắt công chúng kể từ Ford vào năm 1956. Để tình hình tài chính của mình trở lại đúng hướng, Elon Musk đã bán số cổ phiếu trị giá khoảng 15 triệu USD trong đợt chào bán (Ảnh: REUTERS / Brendan McDermid)
Sự nghiệp phi thường của Elon Musk bắt đầu được Hollywood chú ý. Vai diễn Tony Stark của Robert Downey Jr. trong phim "Người sắt" ít nhất một phần dựa trên hình mẫu của Elon Musk. Elon Musk thậm chí còn đóng vai khách mời trong "Iron Man 2"
Việc kinh doanh của Elon Musk đi lên như diều gặp gió. Tính đến cuối năm 2015, SpaceX đã thực hiện 24 lần phóng với các nhiệm vụ như tiếp tế cho Trạm vũ trụ quốc tế và thiết lập rất nhiều các kỷ lục. Năm 2016, SpaceX Falcon 9 đã thực hiện chuyến hạ cánh thành công đầu tiên trên đại dương của một tên lửa quỹ đạo có thể tái sử dụng
Falcon Heavy, kế thừa của Falcon 9 là tên lửa mạnh nhất mà SpaceX đã chế tạo cho đến nay, đã hoàn thành vụ phóng thành công lần đầu tiên vào tháng 2/2018 (Ảnh: Thom Baur / Reuters)
Sau Tesla và SpaceX, Elon Musk không để đầu óc mình nghỉ ngơi khi tiếp tục cho ra những ý tưởng mới, tiêu biểu như Hyperloop. Đây là tàu siêu tốc di chuyển trong ống chân không. Về mặt lý thuyết, Hyperloop có thể vận chuyển hành khách từ Los Angeles đến San Francisco trong 30 phút (Ảnh: Mike Blake / Reuters)
Ngoài ra năm 2016, Elon Musk thành lập công ty The Boring Company, với sứ mệnh đào một mạng lưới đường hầm bên dưới và xung quanh các thành phố để lái xe tốc độ cao, không bị tắc nghẽn. Trước đó vào năm 2015, Elon Musk đồng sáng lập OpenAI, một tổ chức phi lợi nhuận chuyên nghiên cứu trí tuệ nhân tạo và đảm bảo nó không hủy diệt loài người (Ảnh: Robyn Beck / Pool qua REUTERS)
Trước đó vào năm 2015, Elon Musk đồng sáng lập OpenAI, một tổ chức phi lợi nhuận chuyên nghiên cứu trí tuệ nhân tạo và đảm bảo nó không hủy diệt loài người. Năm 2017, Elon Musk thành lập thêm một công ty nữa có tên Neuralink. Công ty đặt mục tiêu chế tạo các thiết bị có thể cấy ghép vào bên trong não người (Ảnh: AP)
Năm 2018, Elon Musk rơi vào một vụ "vạ miệng" khi tuyên bố muốn chuyển Tesla thành công ty tư nhân bằng cách mua lại cổ phiếu với giá 420 USD/cổ phiếu. Sau vụ "vạ miệng" này, Elon Musk bị phạt 20 triệu USD và mất ghế chủ tịch Tesla (Ảnh: Alberto E. Rodriguez / Getty)
Tháng 11/2019, Tesla cho ra mắt chiếc xe bán tải Cybertruck (Ảnh: Reuters)
Tháng 3/2020, Elon Musk tiếp tục "vạ miệng" khi nói sự sợ hãi đại dịch COVID-19 là "ngu ngốc" (Ảnh: Getty Images)
SpaceX có một năm đầy thành công vào năm 2020. Theo đó, SpaceX lần đầu tiên phóng thử nghiệm tàu vũ trụ chở người lên Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS) trong nhiệm vụ mang tên Demo-2. Demo-2 đưa SpaceX trở thành công ty tư nhân đầu tiên chở phi hành gia vào vũ trụ theo thỏa thuận hợp tác với NASA. Chuyến bay cũng đánh dấu lần đầu tiên NASA phóng tàu vũ trụ chở người trên đất Mỹ kể từ năm 2011, khi tàu con thoi Space Shuttle của cơ quan này "về hưu" (Ảnh: REUTERS / Steve Nesius)
Tesla cũng có một năm thắng lớn khi góp mặt trong chỉ số S&P 500 (500 công ty có giá trị nhất trên sàn chứng khoán Mỹ). Hiện giá trị thị trường của Tesla tăng bùng nổ, hiện cán mốc hơn 770 tỷ USD
Giá trị của Tesla bùng nổ cũng giúp khối tản của Elon Musk tăng manh. Elon Musk lần lượt vượt qua Mark Zuckerberg, Bill Gates, và mới nhất là Jeff Bezos để trở thành người giàu nhất hành tinh. Hiện tài sản của Elon Musk ước khoảng 187 tỷ USD (Ảnh: Rashid Umar Abbasi / Reuters)
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!