Trẻ ở Trường mầm non Thạch Bàn (Hà Nội). Trẻ mầm non được trang bị kỹ năng cần thiết để vào lớp 1 nên được khuyến cáo không nên cho trẻ học trước- Ảnh: VĨNH HÀ

Thậm chí, có trường hợp trường mầm non mời giáo viên tiểu học về "dạy ngoài giờ".

"Hành trang vào lớp 1"

Chị H., một phụ huynh, bày tỏ hoang mang khi thấy trẻ lớp 1 năm học này vật vã với chương trình mới. 

"Tôi đã mua hai bộ sách giáo khoa lớp 1 mới về, định sẽ tự hướng dẫn con trước. Nhưng càng nghiên cứu sách càng lo. Tôi cũng nghe một giáo viên tiểu học nói những trẻ học trước lớp 1 thì dễ tiếp thu, đáp ứng được tiến độ dạy học. Những trẻ chưa đọc thông viết thạo thì rất vất vả. Nếu không cho con làm quen dần, chỉ sợ con sẽ bị sốc tâm lý" - chị H. cho biết.

Tình trạng "học trước lớp 1" đã giảm nhiệt trong 1-2 năm trước nhưng bắt đầu nóng dần vào thời điểm này với chương trình giáo dục phổ thông mới ở lớp 1 khi phụ huynh thấy "chương trình nặng", con bị quá tải, áp lực căng thẳng. Cô giáo không dạy được thì dồn bài cho cha mẹ dạy bù, dạy thêm vào buổi tối. 

Để đáp ứng nhu cầu phụ huynh, có trường kết hợp với trường tiểu học, mời giáo viên về dạy thêm ngoài giờ. Đây là các lớp học "làm quen với lớp 1". Học phí tầm 500.000 - 700.000 đồng/tháng với khoảng 3 buổi/tuần.

Ngoài ra, một số trường tiểu học, nhất là trường tư, mở các lớp "Hành trang vào lớp 1". Những năm trước khoảng tháng 5 các lớp này mới được mở. Nhưng năm nay, một số trường đã mở lớp này từ tháng 1. Trẻ tham gia các lớp "hành trang" được tập đánh vần, tập viết chữ trên vở ô li, làm phép toán đơn giản.

"Chương trình không dựa theo sách giáo khoa mới nhưng mục tiêu là để trẻ đọc được, viết được. Tôi cũng chỉ mong như thế để con không bỡ ngỡ khi bước vào lớp 1" - một phụ huynh cho con học tại trung tâm luyện chữ ở phố Trúc Khê, Nam Thành Công nói. 

Ngoài khóa học 15 buổi tại đây, phụ huynh này còn thuê sinh viên học ngành giáo dục tiểu học kèm với học phí 200.000 đồng/buổi.

Dạy không đúng trẻ sẽ sợ học

Ông Phạm Xuân Tiến - phó giám đốc Sở GD-ĐT Hà Nội - cho rằng việc học trước lợi chưa biết nhưng hại đã nhìn thấy rõ vì không phải giáo viên nào, gia sư nào cũng dạy kèm được trẻ chưa biết chữ. 

Cách dạy không đúng, trẻ sẽ rất khó uốn nắn về sau. Trẻ sẽ càng sợ học, áp lực nếu cha mẹ quá nôn nóng, căng thẳng cho con học sớm và học thêm quá nhiều.

"Từng có thời kỳ phần đông cha mẹ cho con học trước dẫn đến kế hoạch dạy học của giáo viên xáo trộn. Giáo viên có tâm lý dạy không kỹ do nghĩ trẻ đã biết rồi. Những trẻ không học trước đương nhiên gặp khó khăn khi không theo kịp bài dạy. Việc này Sở

GD-ĐT Hà Nội đều có kiểm tra đầu năm và xử lý kỷ luật với giáo viên dạy sai quy định. Dù có những thay đổi nhưng chương trình lớp 1 vẫn là chương trình dành cho trẻ chưa biết chữ. 

Xin giữ cho trẻ nguyên vẹn những cảm xúc đẹp đẽ từ những con chữ đầu tiên và sự tự tin từ ngày đầu vào lớp 1" - ông Phạm Xuân Tiến nói.

Trao đổi với Tuổi Trẻ, ông Thái Văn Tài - vụ trưởng Vụ Giáo dục tiểu học Bộ GD-ĐT - cho biết năm học 2020 - 2021 việc thực hiện chương trình lớp 1 có những khó khăn. Nguyên nhân là do dịch COVID-19 khiến trẻ mầm non 5 tuổi phải nghỉ học 4 tháng. 

Vì thế không đảm bảo được việc chuẩn bị cho trẻ 5 tuổi những kỹ năng, tâm lý cần thiết để bước vào lớp 1 như quy định của chương trình giáo dục mầm non.

Cùng với đó, các trường tiểu học cũng không có hai tuần để trẻ làm quen với lớp 1 vì thời gian năm học điều chỉnh. Ngày 5-9 trẻ mới đến trường và bước vào thời gian thực học luôn. 

Những khó khăn này xảy ra đúng vào năm thực hiện chương trình giáo dục phổ thông mới ở lớp 1 nên có những trục trặc ở thời kỳ đầu. Bộ GD-ĐT đang đi kiểm tra chất lượng dạy học ở lớp 1 tại một số tỉnh thành để đánh giá, rút kinh nghiệm, có những chỉ đạo cần thiết cho việc thực hiện.

Con mới lớp lá, lên mạng rối rít 'địa chỉ dạy thêm lớp 1 ở đâu các mẹ ơi?'

TTO - Lo ngại chương trình lớp 1 mới khiến học sinh vất vả khi không học trước chương trình như năm đầu tiên áp dụng, nhiều phụ huynh tất tả tìm nơi cho con học trước chương trình.