Sáng nay 30-1, Hà Nội và TP.HCM cùng ghi nhận ca bệnh mới. Gia Lai ghi nhận 4 ca. Và điểm xuất phát của cả 6 ca bệnh này đều bắt nguồn từ một đám cưới diễn ra hơn 10 ngày trước ở Nam Sách, Hải Dương.

Nhưng để kết nối được những thông tin, tìm ra "các F" và từ đó tìm manh mối ca bệnh là không dễ nếu không có một đội tìm kiếm thông tin, tên chính thức là "Tổ thông tin đáp ứng nhanh phòng chống COVID-19" thuộc Ban Chỉ đạo phòng chống COVID-19 quốc gia, "nôm na" được gọi  là "Tổ truy vết COVID-19".

Đi tìm những 'vết dầu loang'

Đây là đợt thứ 3 tổ truy vết phải thường trực số lượng nhân lực lớn và ngày đêm tìm kiếm các nhánh nhỏ mà dịch có thể lây lan, sau hai đợt vào tháng 3 và 7-2020.

Ông Bùi Thế Duy, thứ trưởng Bộ Khoa học - công nghệ kiêm tổ trưởng tổ này, chia sẻ từ ngày 27-1, khi thông tin đầu tiên về ca bệnh 1552, với yếu tố dịch tễ có tiếp xúc với bệnh nhân là nữ công nhân đi Nhật, làm việc tại nhà máy, tiếp xúc với nhiều người, chủng virus biến thể… tổ đã lường trước sẽ có những khó khăn của đợt này.

"Khi bắt tay vào truy vết, chúng tôi thấy có 3 điểm đáng chú ý: các ca bệnh dương tính (F0) đều tham dự các sự kiện đông người như đám cưới, liên hoan tất niên… và không đeo khẩu trang. Đội truy vết sẽ phỏng vấn các ca F0, từ đó tìm F1, xem phương tiện di chuyển là gì, đi đến địa phương nào, phát thông báo khẩn để F1 hồi báo" - ông Duy cho biết.

Công việc điều tra dịch tễ học đòi hỏi các tình nguyện viên phải có kiến thức về y tế cũng như có kỹ năng khai thác và tổng hợp thông tin từ những người có nguy cơ nhiễm COVID-19 - Ảnh: NGUYỄN KHÁNH

Từ phỏng vấn các F0, tổ phát hiện đám cưới ở huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương đón dâu về Ba Vì, Hà Nội cách đây hơn 10 ngày thuộc diện có nguy cơ. Bệnh nhân mới nhất ở Hà Nội, bệnh nhân TP.HCM và ca đầu tiên ở Gia Lai đều tham dự đám cưới này. 

Dạng sự kiện nữa làm phát sinh nhiều bệnh nhân đợt này là các buổi liên hoan tất niên, liên hoan chia tay. Nữ công nhân đi Nhật lây bệnh sau bữa liên hoan chia tay. Nhóm công nhân trong nhà máy ở Hải Dương lây qua bữa liên hoan tất niên, người tham dự đều không đeo khẩu trang.

Nguyễn Huỳnh Phương Anh - sinh viên ĐH Y Hà Nội, tình nguyện viên của đội truy vết - cho biết 3 ngày nay bạn được phân công vào nhóm khai thác thông tin ca bệnh F0. Mỗi người chịu trách nhiệm gọi 5-10 F0 và từ đó tìm các F1.

"70-80% bệnh nhân sẵn sàng cung cấp thông tin, nhưng cũng có người không nhớ đầy đủ lịch trình hoặc chỉ nhớ mang máng, có người vì lý do cá nhân họ e ngại thông báo những người từng gặp, các trường hợp như vậy tìm F1 sẽ khó hơn" - Phương Anh nói.

Cuộc chiến của con người và virus

Các dữ liệu sau khi được thu thập sẽ được các tình nguyện viên đưa lên hình học dữ liệu COVID-19, tại đây có đầy đủ thông tin của các đối tượng nghi nhiễm COVID-19 từ F0 đến F4 cũng như các địa điểm, vị trí liên quan - Ảnh: NGUYỄN KHÁNH

Thứ trưởng Bùi Thế Duy cho biết chỉ có 1% trong số F1 tự báo tin tới các cơ quan chức năng, 99% là kết quả tìm kiếm. "Tìm rồi cũng ra nhưng sẽ mất nhiều thời gian hơn, virus lại lây lan nhanh, nếu chậm sẽ bỏ lỡ mất thời gian vàng" - ông Duy chia sẻ.

Chính vì thế ông Duy rất mong những người có liên quan đến Hải Dương, Quảng Ninh, người có tiếp xúc ca bệnh… mau chóng liên lạc với cơ quan y tế để được tư vấn và xét nghiệm. 

"Đây là cuộc chiến của con người và virus, cần càng nhanh càng tốt, vài ngày nữa lượng người về quê đón Tết cổ truyền rất lớn, nếu để chậm sẽ khó khăn" - ông Duy nói.

Có những dấu hiệu cho thấy tâm dịch đã được khống chế bước đầu. Kết quả xét nghiệm tại vùng lõi của dịch cho thấy các nhà máy lân cận, người sống cùng thôn với bệnh nhân chưa mắc bệnh, số mắc tập trung tại Công ty Poyun. Nhưng dịch bắt đầu lan ra các nhánh nhỏ như sang Hà Nội 3 ca, Bắc Ninh 1 ca, Hải Phòng 1 ca, TP.HCM 1 ca, Gia Lai 4 ca… 

"Nếu không chặn được các nhánh nhỏ này thì dịch lại bùng lên từ các nhánh" - ông Duy đánh giá.

Số liệu đến ngày 30-1 cho thấy số lượng thông tin chuyển về tổ truy vết rất lớn, có đến nhiều triệu tờ khai nhập cảnh và tờ khai y tế trong dân cư. Robot sẽ "quét" để lấy dữ liệu và từ đó sẽ tìm ra các manh mối, chưa kể những người phải kết nối trực tiếp với các F. 

Đội truy vết hiện nay có hơn 200 người, bao gồm cả các tình nguyện viên như Phương Anh. Họ đang phải chạy rất nhanh vì tết đang đến gần, vì mùa xuân bình an cho mọi nhà.

"Tổ thông tin đáp ứng nhanh phòng chống COVID-19" hiện tại có hơn 200 người tham gia, từ các chuyên gia dịch tễ học, chuyên gia về công nghệ, y tế... đến các tình nguyện viên - Ảnh: NGUYỄN KHÁNH

Lực lượng tình nguyện viên làm nhiệm vụ thu thập phân tích dữ liệu phần lớn là sinh viên đến từ ĐH Ngoại thương Hà Nội. Họ được chia làm 3 ca từ 8h sáng đến nửa đêm - Ảnh: NGUYỄN KHÁNH

Một tình nguyện viên truy cập địa chỉ Facebook của một người thuộc nhóm F1 để lấy các thông tin phục vụ công tác điều tra, truy vết COVID-19 - Ảnh: NGUYỄN KHÁNH

Một tấm bảng trắng lớn được đặt trong phòng làm việc nhằm ghi lại các thông tin quan trọng về công việc đang được triển khai trong ngày - Ảnh: NGUYỄN KHÁNH

Ông Nguyễn Công Khanh, thành viên Tổ thông tin đáp ứng nhanh phòng chống COVID-19, giới thiệu về cách thức vận hành của đơn vị - Ảnh: NGUYỄN KHÁNH

Thứ trưởng Bộ Khoa học và công nghệ Bùi Thế Duy chia sẻ về quá trình thu thập thông tin tại điểm dịch Quảng Ninh - Ảnh: NGUYỄN KHÁNH

"Tổ thông tin đáp ứng nhanh phòng chống COVID-19" đi vào hoạt động từ tháng 3-2020 khi đại dịch COVID-19 bùng phát tại Việt Nam, sau gần 1 năm lực lượng này được huy động 100% quân số sau khi Hải Dương, Quảng Ninh xuất hiện những ca dương tính đầu tiên - Ảnh: NGUYỄN KHÁNH

Bữa trưa của các tình nguyện viên làm việc tại "Tổ thông tin đáp ứng nhanh phòng chống COVID-19" - Ảnh: NGUYỄN KHÁNH

Bệnh nhân COVID-19 ở Hà Nội đi ăn cưới, Thái Bình cấp tốc truy vết các F1

TTO - Cơ quan chức năng huyện Thái Thụy, Thái Bình đang cấp tốc truy vết các trường hợp F1 sau khi một bệnh nhân được xác định dương tính với COVID-19. Người này từng bắt xe cùng gia đình về Thái Bình dự đám cưới.