Ba ưu tiên của Liên Hiệp Quốc

Ngày 6-2 (rạng sáng 7-2 giờ Việt Nam), trong bài phát biểu trước Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc, ông António Guterres cảnh báo sự leo thang trong cuộc xung đột Nga - Ukraine có thể đồng nghĩa với việc thế giới đang hướng tới một "cuộc chiến quy mô rộng lớn hơn".

Nói trước các nhà ngoại giao ở New York, ông Guterres cho biết: "Chúng ta đã bắt đầu năm 2023 với một loạt thách thức chưa từng có". Đứng đầu trong danh sách này là chiến sự Nga - Ukraine.

"Triển vọng hòa bình cứ giảm dần. Nguy cơ leo thang hơn nữa và đổ máu tiếp tục gia tăng. Tôi sợ rằng thế giới không phải đang mộng du trong một cuộc chiến rộng lớn hơn mà đang đi trong cuộc chiến này với đôi mắt mở to".

Ngoài ra, theo ông Guterres, các mối đe dọa khác với hòa bình là xung đột giữa Israel và Palestine, tình hình Afghanistan, Myanmar, Sahel và Haiti.

Ông nói: "Nếu mọi quốc gia thực hiện nghĩa vụ của mình theo Hiến chương Liên Hiệp Quốc, thì quyền được hòa bình sẽ được đảm bảo".

Ông kêu gọi "thay đổi cách tiếp cận với hòa bình bằng cách tái cam kết với Hiến chương Liên Hiệp Quốc, đặt nhân quyền và phẩm giá con người lên hàng đầu, lấy phòng ngừa (chiến tranh) làm trọng tâm".

Nhấn mạnh sự cần thiết phải hành động vì các thế hệ tương lai, Tổng thư ký lặp lại kêu gọi "chuyển đổi triệt để" nền tài chính toàn cầu. Ông cho rằng các vấn đề trong nền tài chính hiện nay là nguyên nhân dẫn đến tình trạng nghèo đói gia tăng, khoảng cách giàu nghèo ngày càng giãn rộng và gánh nặng nợ nần cho các nước đang phát triển.

Theo người đứng đầu Liên Hiệp Quốc, cần phải có một cấu trúc nợ mới. Cụ thể là xóa nợ và tái cơ cấu nợ cho các quốc gia dễ bị tổn thương, trong đó có cả những nước thu nhập trung bình đang gặp khó khăn.

Về khủng hoảng khí hậu, ông Guterres nhận định thế giới đang đối diện với nguy cơ khẩn cấp: nhiệt độ Trái đất tăng vượt ngưỡng 1,5 độ C và hướng tới mức tăng gây chết người là 2,8 độ C.

Con người vẫn đang gây ra những hậu quả nặng nề đối với sự đa dạng sinh học của hành tinh; các đại dương ngày càng ô nhiễm vì chất thải, nhựa và hóa chất.

Ông Guterres cho rằng hai nhiệm vụ ưu tiên hàng đầu hiện nay là cắt giảm khí thải gây hiệu ứng nhà kính và đạt được mục tiêu cân bằng về môi trường ngay trong thập kỷ này.

Mỹ nhận định tổng thư ký Liên Hiệp Quốc 'dường như nhượng bộ' Nga

Mỹ cáo buộc Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Antonio Guterres "dường như nhượng bộ trước các mối đe dọa của Nga", không cử quan chức tới Ukraine để kiểm tra các máy bay không người lái (drone) được cho là do Iran cung cấp và Nga sử dụng.