Trong bối cảnh lãi suất thấp kỷ lục, với 200 triệu đồng nên đầu tư vào đâu để vừa an toàn, vừa sinh lời là bài toán đau đầu với những người là dân văn phòng.
Dưới đây là lời khuyên của bà Đào Hằng - Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty cổ phần Tư vấn tái cấu trúc BHM - doanh nghiệp chuyên về tư vấn chiến lược, tư vấn tái cấu trúc, M&A, tư vấn tài chính cá nhân.
Thế nào là an toàn tài chính?
Theo bà Đào Hằng, lời giải cho bài toán đầu tư 200 triệu đồng với dân văn phòng sẽ phụ thuộc vào tình trạng tài chính của mỗi người, mỗi gia đình.
Đối với nhóm người đang ở tình trạng bất ổn tài chính, chuyên gia cho biết ưu tiên hàng đầu của họ là trả nợ. Những người này cần dùng số tiền trên để trả các khoản nợ có lãi suất cao hơn lãi suất ngân hàng thay vì đem tiền đi đầu tư chứng khoán hay các kênh khác. Với những khoản nợ có lãi suất thấp hơn lãi ngân hàng hoặc không phải trả lãi, họ có thể cân nhắc chưa cần phải trả ngay.
Đối với những người không có áp lực trả nợ, công việc đầu tiên của họ là cần rà soát lại xem mình đã ở trạng thái an toàn tài chính hay chưa. Bà Hằng nêu một người được xem là an toàn tài chính khi có ít nhất 2 khoản dự phòng.
Đầu tiên, mọi người cần một khoản dự phòng có giá trị bằng 3-6 tháng chi tiêu tối thiểu. Ví dụ một người có chi tiêu hàng tháng tối thiểu ở mức 15 triệu đồng thì sau khi dư ra được 200 triệu đồng, họ cần phân bổ ít nhất 45 triệu đồng để gửi vào ngân hàng.
Mặc dù lãi suất ngân hàng hiện rất thấp nhưng đây là khoản tiền dự phòng bắt buộc cần có cho những tình huống bất trắc có thể xảy ra như mất việc đột ngột hoặc ốm đau, tai nạn. Trong bối cảnh kinh tế khó khăn, tình huống mất việc hoàn toàn có thể xảy ra.
Chuyên gia Đào Hằng đưa ra một lựa chọn khác cho quỹ dự phòng này là tích lũy vào vàng - loại tài sản dễ dàng chuyển đổi sang tiền mặt mà vẫn có thể sinh lời, ít rủi ro thua lỗ. Mọi người có thể phân bổ quỹ dự phòng rủi ro 3-6 tháng thành 2 phần, 50% vào gửi tiết kiệm ngân hàng, 50% vào tích trữ vàng.
Một khoản dự phòng khác trong tình huống xấu nhất có thể xảy ra là bảo hiểm nhân thọ. Sau khi đã dành tiền cho quỹ dự phòng khẩn cấp, mọi người cần rà soát lại các hợp đồng bảo hiểm nhân thọ tối thiểu cần có. Chuyên gia đưa ra lời khuyên cho dân văn phòng nên chi khoảng 7-12% tổng thu nhập hàng năm cho bảo hiểm nhân thọ tùy thuộc vào quy mô gia đình.
Như vậy, với giả định một người dự phòng khẩn cấp khoảng 45 triệu đồng, chi cho bảo hiểm khoảng 30 triệu đồng thì họ sẽ còn khoảng 125 triệu đồng để đầu tư, với điều kiện thu nhập tiếp tục ổn định trong tương lai gần và duy trì được tỷ lệ tiết kiệm bình thường khoảng 20%.
Ít tiền thì đầu tư gì?
Giả định với số tiền 125 triệu đồng còn lại, rót tiền vào kênh đầu tư nào phụ thuộc vào nền tảng hiểu biết tài chính của mỗi người.
Với những người hiểu biết về tài chính, chuyên gia nêu thời gian tới có thể ưu tiên vào kênh đầu tư chứng khoán, trái phiếu. Lựa chọn kênh đầu tư nào phụ thuộc vào khẩu vị rủi ro của từng người tuy nhiên lưu ý người này phải quản trị được rủi ro, tự thẩm định được giá trị cổ phiếu hoặc được chuyên gia tư vấn.
"Thời điểm này có nhiều mã chứng khoán tốt để đầu tư khoảng một năm tới. Hiện cơ hội thị trường có nhiều. Nhiều mã có thể có tỷ suất sinh lời 12-15%/năm, thậm chí cao hơn", bà Đào Hằng tiết lộ.
Với số đông những người không có hiểu biết tài chính, lời khuyên được đưa ra là không vào các hội nhóm kêu gọi đầu tư. Những người này có thể dành 30% số tiền còn lại để đầu tư vào chứng khoán với điều kiện có người am hiểu bên cạnh hoặc trái phiếu Chính phủ.
Ngoài kênh đầu tư tài chính, chuyên gia cho rằng với một số người năng động, nhạy bén thị trường, có kỹ năng bán hàng có thể cân nhắc kinh doanh trực tuyến - hình thức đầu tư kinh doanh với vốn thấp, đã có thể bắt đầu với số tiền từ 10-20 triệu đồng.
Một hướng kinh doanh khác hiện rất tiềm năng là đầu tư bất động sản cho thuê tại Hà Nội hoặc các thành phố lớn. Với số tiền khoảng 125 triệu đồng, một người biết cách vận hành đi thuê và cho thuê lại có thể sinh lời 10-12%/năm đối với sản phẩm chung cư, nhà đất thổ cư hướng tới nhóm khách hàng sinh viên, người đi làm.
Chuyên gia lưu ý dân văn phòng không nên đầu tư mở quán cà phê, nhà hàng bởi đây là ngành kinh doanh cần có hiểu biết sâu, có mối quan hệ cũng như cộng đồng kinh doanh sẵn.
Đầu tư cho bản thân là khoản sinh lời tốt nhất
Cuối cùng, bà Đào Hằng tiết lộ khoản đầu tư sinh lời tốt nhất mà bất kỳ ai cũng cần thực hiện là chi cho giáo dục, đầu tư phát triển bản thân. Mức đầu tư này được khuyên vào khoảng 10% thu nhập hoặc số tiền dư ra.
"Khoản đầu tư tốt nhất mà bạn có thể thực hiện là đầu tư cho bản thân. Đây là khoản đầu tư không bị tính thuế và ngay cả lạm phát cũng không thể làm suy giảm giá trị của nó", chuyên gia dẫn chứng lời khuyên từ huyền thoại đầu tư Warren Buffett.
Trong bối cảnh công nghệ thay đổi nhanh chóng cũng như làn sóng AI phát triển mạnh mẽ, việc đầu tư cho giáo dục, phát triển bản thân lại càng trở nên cấp thiết. AI sẽ không cướp hết công việc của con người nhưng là công cụ nâng cao năng suất lao động mạnh mẽ. Những công việc thủ công tay chân, mang tính chất lặp đi lặp lại sẽ được các tổ chức, doanh nghiệp dùng AI, robot để thay thế cho con người.
Những người lao động bình thường cũng sẽ buộc phải học tập để thích nghi với sự thay đổi. Mọi người cần học những thứ khó hơn, sáng tạo hơn mà AI không thể thay thế được.
"Đây là cơ hội để chúng ta thoát khỏi vòng an toàn mà rất nhiều năm sống trong đó. Hãy xem AI là cơ hội để thay đổi", bà Hằng nhấn mạnh. Ngoài ra khi bạn học tập, gia tăng giá trị bản thân, có thêm nhiều kỹ năng thì thu nhập sẽ tăng lên. Kể cả một ngày nào đó khi rơi vào tình huống mất việc, bạn cũng sẽ không còn sợ hãi nữa.