Cấm nhập khẩu dầu thô của Nga

Phát biểu tại Nhà Trắng hôm 8/3, Tổng thống Joe Biden cho hay: "Hôm nay, tôi xin thông báo rằng Mỹ đang nhắm mục tiêu vào huyết mạch chính của nền kinh tế Nga. Chúng tôi sẽ cấm nhập khẩu toàn bộ dầu mỏ và khí đốt của Nga".

"Điều đó có nghĩa là các sản phẩm năng lượng của nước này sẽ không được phép cập cảng của Mỹ. Qua biện pháp mới, người dân nước ta sẽ cùng giáng một đòn đau nữa vào cỗ máy chiến tranh của ông Putin", Tổng thống Biden tiếp lời.

"Đây là một bước mới mà chúng tôi đang thực hiện để gây thêm đau đớn cho Tổng thống Vladimir Putin", ông chủ Nhà Trắng nhấn mạnh.

Động thái mới của Mỹ được đưa ra trong bối cảnh các quốc gia đồng minh phương Tây đang nỗ lực cô lập Nga khỏi nền kinh tế toàn cầu để trừng phạt ông chủ Điện Kremlin vì hành vi gây hấn tại nước láng giềng Ukraine.

Anh đã công bố các hạn chế riêng đối với hoạt động nhập khẩu dầu thô của Nga, ngay trước khi ông Biden thực hiện bài phát biểu. Động thời, London cho biết họ sẽ loại bỏ dần nhập khẩu năng lượng của Nga vào cuối năm nay.

Sáng hôm 8/3, trong một thông cáo báo chí, Liên minh châu Âu (EU) đã tiết lộ kế hoạch loại bỏ nhiên liệu hóa thạch của Nga. Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen cho biết: "EU không thể tin tưởng vào một nhà cung ứng đang đe dọa chúng tôi một cách rõ như ban ngày".

Nhà Trắng nói trong một tờ thông tin rằng Tổng thống Biden sẽ ký ban hành một lệnh hành pháp cấm nhập khẩu dầu mỏ, khí đốt tự nhiên hóa lỏng và than đá của Nga trong nay mai.

Chia sẻ với CNBC, một quan chức cấp cao cho biết lệnh cấm đối với các hợp đồng mới mua dầu thô của Nga sẽ có "hiệu lực ngay lập tức". Tức là, doanh nghiệp tại Mỹ sẽ không được ký hợp đồng mới và các hợp đồng hiện tại phải bị hủy trong vòng 45 ngày.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã hoan nghênh quyết định của ông Biden trên Twitter. "Cảm ơn Mỹ và Tổng thống Biden đã đánh vào trung tâm bộ máy chiến tranh của ông Putin… Rất hy vọng các nước khác sẽ tham gia cùng".

Dân Mỹ phải trả giá

Theo số liệu của Cơ quan Thông tin Năng lượng (EIA), năm ngoái, Mỹ đã nhập khẩu khoảng 672.000 thùng dầu/ngày từ Nga. Con số này tương đương khoảng 8% tổng lượng nhập khẩu dầu thô và các sản phẩm tinh chế của nền kinh tế lớn nhất thế giới.

Hầu hết dầu thô và xăng dầu nhập khẩu của Mỹ đến từ Canada, Mexico và Arab Saudi. Do đó, Mỹ nhìn chung ít phụ thuộc vào nguồn cung năng lượng của Nga so với nhiều đối tác châu Âu.

Hành động quân sự của ông Putin đã tạo ra phản ứng quốc tế chưa từng có, khi hàng chục quốc gia áp đặt các biện pháp trừng phạt nhằm làm tê liệt Điện Kremlin, giới tài phiệt Nga và thậm chí cả Tổng thống Nga.

Đồng tiền của Nga đã rớt giá thảm hại so với đồng USD và thị trường chứng khoán của nước này đã bị đóng cửa kể từ khi phương Tây ồ ạt cấm vận. Đồng thời, ngày càng nhiều doanh nghiệp tháo chạy khỏi Nga do lo sợ bị liên lụy.

Tại Mỹ, công chúng và các nhà lập pháp đã liên tục kêu gọi ông Biden nhắm vào dầu thô - mặt hàng xuất khẩu chủ lực của nền kinh tế nước này. Song, trong bối cảnh giá xăng tăng cao kỷ lục, ông Biden đã chần chừ một thời gian.

Giá xăng của Mỹ đã leo lên mức cao nhất mọi thời đại sau tin tức về lệnh cấm nhập khẩu dầu thô của Nga. Theo AAA, giá xăng trung bình trên toàn quốc đã tăng lên 4,173 USD/gallon. Kỷ lục trước đó là 4,114 USD/gallon, xác lập vào tháng 7/2008.

Trong tuyên bố tại Nhà Trắng, Tổng thống Biden thừa nhận rằng lệnh cấm mới sẽ khiến giá xăng đi theo chiều hướng tồi tệ hơn. "Do biện pháp cấm vấn mới đối với Nga, giá xăng sẽ còn leo thang hơn nữa", ông Biden nói, đồng thời cảnh báo doanh nghiệp không nên lợi dụng tình hình mà tăng giá bán.

Vị tổng thống Đảng Dân chủ bày tỏ: "Sự hung hăn của Nga đang khiến tất cả chúng ta bị tổn hại, đây không phải lúc để trục lợi từ người dân Mỹ".

Khi được hỏi liệu Nhà Trắng có dự đoán về tác động của lệnh cấm đối với lạm phát hay không, quan chức chính quyền ông Biden nói người dân Mỹ phải chịu thiệt khi Washington buộc Moscow trả giá cho hành vi của họ.

Tuy nhiên, vị quan chức trên khẳng định giá dầu tăng vọt trên toàn cầu là lỗi của Điện Kremlin và bản thân ông Putin phải chịu trách nhiệm cho việc giá xăng dầu phi mã thời gian gần đây.

"Nguyên nhân giá năng lượng tăng cao như bây giờ là do quyết định của ông Putin và cuộc chiến phi nghĩa tại Ukraine", quan chức trên nhấn mạnh. "Chúng tôi tin đây là thời điểm người dân Mỹ nên quyết tâm. Chống lại Putin sẽ có cái giá riêng, nhưng chính phủ đang làm mọi thứ có thể để giảm thiểu thiệt hại".