Họp với Bộ Xây dựng ngày 10/3 về đề án đầu tư xây dựng ít nhất một triệu căn hộ nhà ở xã hội, Phó thủ tướng Trần Hồng Hà nói đề án này cần tính phương án dài hơi hơn. Tức là đề án không chỉ gói gọn ở con số một triệu căn nhà ở xã hội vì hiện còn chục triệu người có nhu cầu về nhà ở.

Mục tiêu dài hạn của đề án này, theo Phó thủ tướng, là nâng cao thứ hạng của Việt Nam trong bảo đảm quyền tiếp cận nhà ở của người dân. Cơ quan quản lý đưa ra các mục tiêu, lộ trình ứng với từng giai đoạn phát triển để giải quyết nhu cầu tiếp cận nhà ở của mọi người dân, như xây ký túc xá cho sinh viên, nhà ở xã hội cho công nhân khu công nghiệp, nhóm người yếu thế.

"Nhà nước phải bảo đảm giá nhà ở phù hợp với thu nhập của người dân. Các bộ, ngành cần nghiên cứu chính sách để công nhân, người lao động có việc làm, thu nhập ổn định được vay tiền mua nhà, thuê nhà với mức lãi suất thấp", lãnh đạo Chính phủ đề nghị.

Ông yêu cầu Bộ Xây dựng và các bộ ngành nghiên cứu, đánh giá đầy đủ nhu cầu nhà, trong đó cần tính đến mức thu nhập và khả năng có thể mua nhà của người lao động, công nhân.

Trước đó, Bộ Xây dựng giảm mục tiêu đề án xây nhà ở xã hội, từ 1,4 triệu căn xuống còn hơn một triệu và vốn thực hiện cũng bớt 208.500 tỷ đồng, tức chỉ cần 849.500 tỷ đồng.

Với nguồn lực thực hiện giảm so với trước, Bộ Xây dựng cho biết sẽ tăng huy động nguồn lực xã hội, hạn chế dùng tiền ngân sách và đưa ra các cơ chế ưu đãi, khuyến khích doanh nghiệp tham gia. Ngoài ra, các địa phương cũng phải chủ động cân đối ngân sách để hỗ trợ đầu tư nhà ở xã hội.

Tại cuộc họp hôm nay, Phó thủ tướng Trần Hồng Hà nêu quan điểm, Nhà nước sẽ giữ vai trò dẫn dắt, tạo điều kiện ưu đãi về hạ tầng, đất đai, tài chính cho các doanh nghiệp tham gia đầu tư, xây dựng nhà ở xã hội. Do đó những khó khăn về cơ chế, chính sách phát triển loại hình nhà ở này sẽ theo hướng "lấy đầu tư công về hạ tầng cơ bản để dẫn dắt, thu hút đầu tư tư nhân".

Ông lưu ý, các dự án nhà ở xã hội cần được tính toán đồng bộ, dự báo chính xác để đưa vào quy hoạch đất đai, xây dựng và phát triển đô thị. Quy hoạch các khu công nghiệp phải đi kèm với quy hoạch, quỹ đất xây dựng nhà ở xã hội cho công nhân để có thể hình thành khu đô thị mới với đầy đủ cơ sở hạ tầng.

Doanh nghiệp làm nhà ở xã hội cần đủ năng lực, bảo đảm tiến độ, chất lượng. Chính sách thuê, mua nhà ở xã hội cần linh hoạt để công nhân gắn bó với doanh nghiệp.

Đầu tư nhà ở xã hội hiện được các chuyên gia và cơ quan quản lý cho là một giải pháp giúp phá băng thị trường bất động sản. Tuy nhiên, xây nhà giá rẻ là thách thức không nhỏ cho các bên. Bất chấp nhu cầu rất cao của người dân về nhà giá rẻ, phân khúc này lâu nay không được nhiều nhà đầu tư mặn mà

Chính Hiệp hội bất động sản TP HCM (HoREA) từng chỉ rõ 5 điểm nghẽn kìm hãm doanh nghiệp tham gia vào phát triển nhà ở xã hội như ách tắc nguồn vốn do chậm bố trí ngân sách làm vốn mồi; nhà ở xã hội bị áp thuế cao hơn luật định; hạn mức lợi nhuận của toàn bộ dự án không vượt quá 10% tổng chi phí đầu tư trong khi doanh nghiệp phải đối diện một loạt chi phí không tên khác; rủi ro pháp lý lớn.

Anh Minh