Theo ông Sơn, việc thu phí vào Hội An được thực hiện từ lâu chứ không phải chuyện mới. Do một số cách giải thích, truyền thông đưa thông tin ra chưa đầy đủ nên dẫn đến sự hiểu lầm. Ông nói:

- Tôi khẳng định việc tăng cường quản lý mua vé sẽ không có gì ảnh hưởng tới bà con ra vào. Mọi người cứ ra vào bình thường như lâu nay. Chắc chắn sẽ có sự cân đối, điều chỉnh vừa lòng tất cả mọi người.

Chuyện mua vé tham quan phố cổ Hội An đã làm từ lâu

* Có thể hiểu thế nào về chuyện Hội An "tăng cường quản lý ra vào để giám sát mua vé"?

- Việc mua vé tham quan phố cổ Hội An được thực hiện từ hàng chục năm trước, chứ không phải trong kế hoạch mới đây. Lâu nay về nguyên tắc đã đi du lịch và vào khu vực 1 của Hội An thì phải mua vé, khách quốc tế 120.000 đồng và khách trong nước 80.000 đồng.

Để kiểm soát vé, Hội An lâu nay cũng duy trì các quầy vé. Nhân viên có nhiệm vụ đứng tiếp đón, hướng dẫn mọi người vào mua vé chứ không hề ép buộc gì. Nhưng đa số khách quốc tế dù đi đơn lẻ hay theo đoàn đều tới mua vé để vào tham quan. Khách trong nước thì tỉ lệ mua rất ít, đâu chừng 10%.

Kế hoạch lần này của Hội An không phải là việc ép mọi người mua vé. Bản chất là mình tổ chức phân luồng, quản lý chặt hơn để nâng cao ý thức đóng góp cho di sản Hội An đối với các công ty lữ hành, các khách du lịch đi theo đoàn.

* Như vậy là lâu nay việc kiểm soát đã diễn ra lỏng lẻo?

- Không hẳn là lỏng lẻo, nhưng thực tế thì việc mua vé tại Hội An chủ yếu là khuyến khích, bà con (khách du lịch nội địa) nào ghé mua thì tốt không mua thì thôi chứ không ai ép vào. Hội An là đô thị mở, là tài sản chung nên mọi người đều có quyền được vào tham quan và đóng góp cho trùng tu di sản. Nhưng thực tế là có rất nhiều công ty lữ hành đã lợi dụng việc nới lỏng đó để trốn tránh trách nhiệm mua vé cho du khách.

Nguyên tắc đã du lịch đến Hội An thì phải có phần kinh phí vào tham quan khu phố cổ. Nhưng rất nhiều công ty du lịch đến Hội An đưa khách đi lòng vòng, tham quan nhiều nơi nhưng lại không vào phố cổ. Khách dù đến Hội An nhưng thực tế lại không được tham quan khu phố cổ dẫn đến hiểu sai về Hội An, làm hình ảnh du lịch phố cổ méo mó.

Thực tế cũng có nhiều doanh nghiệp tính chi phí mua vé cho du khách khi đặt tour nhưng khi đưa khách tới thì lại không mua vé cho họ. Khách đi vào phố cổ cứ lang thang rồi không biết đi đâu, tham quan ở đâu, không có hướng dẫn viên.

Kế hoạch lần này là nhằm chấn chỉnh lại việc đó.

Chủ yếu tăng cường ý thức mua vé với du khách tham quan phố cổ Hội An

* Như vậy là chỉ khách du lịch mới phải mua vé vào khu vực 1 phố cổ?

- Đúng! Nếu không phải khách du lịch thì bà con ra vào thoải mái. Người tới thăm thân nhân, ma chay cưới hỏi, người đi làm việc trong khu phố cổ, người dân Quảng Nam, Đà Nẵng hay tất cả mọi người nếu chỉ đi vào để có việc riêng, uống ly cà phê, uống ly nước, thưởng thức không khí thì không phải mua vé.

* Nhưng làm sao biết được đâu là khách du lịch, đâu là người đi dạo chơi một chút rồi về?

- Chúng tôi đang chuyển đổi số, kết hợp với một số giải pháp khác để giải quyết việc này. Mình chủ yếu tăng cường ý thức mua vé với khách du lịch, để họ thấy được đóng góp cho bảo tồn di sản. Nếu thực sự có nhiều người cố tình trốn tránh thì cũng chấp nhận vì mục tiêu gìn giữ di sản, cốt cách của Hội An lớn hơn chuyện tấm vé.

* Vì sao giá vé khách nước ngoài 120.000 đồng/lượt mà khách trong nước chỉ 80.000 đồng, sao không áp dụng một giá?

- Giá vé đi liền với số điểm di tích tham quan. Mỗi điểm di tích có biểu phí 20.000 đồng, khách quốc tế có sáu nơi để tham quan trong khu phố cổ, tương ứng 120.000 đồng. Còn người Việt Nam tham quan bốn điểm, tương ứng với 80.000 đồng. Sở dĩ có sự khác nhau là vì một số điểm di tích đã quá quen thuộc với người Việt rồi nên khách nội địa chỉ tham quan bốn điểm.

Ngoài tổng phí tham quan đã tính phí thì Hội An là một quần thể di sản, một không gian rộng lớn, khi khách vào thì được trải nghiệm toàn bộ không gian đó, cộng với các chương trình nghệ thuật được dàn dựng công phu.

* Theo ông, vé 80.000 đồng tham quan di sản văn hóa thế giới như Hội An là nhiều hay ít?

- Không thể có một sự đánh giá chính xác nào vì Hội An là quần thể di sản văn hóa thế giới, trên thế giới không có nhiều. Giá trị chiều sâu văn hóa, đời sống là vô cùng lớn. Nhưng giá vé tham quan ở phố cổ từ lâu được ấn định thấp nhất trong nhiều nơi tương quan trên cả nước, dù vật giá thay đổi dữ dội nhưng tới nay phí tham quan vẫn giữ nguyên. Chi phí duy trì, bảo tồn một quần thể kiến trúc là vô cùng tốn kém, nói "Hội An lấy di tích nuôi lại di tích" là vậy.