Mới đây, UBND TP Hội An thông báo từ ngày 15-5 sẽ bắt đầu bán vé đối với khách tham quan phố cổ với mức giá 120.000 đồng cho khách quốc tế và 80.000 đồng với khách trong nước. Hiện nay, chỉ du khách muốn tham quan những điểm nhất định mới phải mua vé, khách đi dạo phố và ăn uống tự do được miễn phí.
Chủ tịch TP Hội An Nguyễn Văn Sơn cho rằng việc áp dụng bắt buộc mua vé đối với tất cả du khách đến tham quan phố cổ là “để đảm bảo công bằng đối với địa phương và tất cả du khách”. Số tiền thu được sẽ được dùng để bảo tồn di sản và triển khai các hoạt động phát triển du lịch - văn hóa.
Theo cổng thông tin chính thức của tỉnh Quảng Nam, tổng lượt khách đến Hội An trong năm 2022 đạt 1.536.000 lượt, tăng 839% so với năm 2021; trong đó khách quốc tế là 614.000 lượt, tăng hơn 8.000%; khách Việt Nam 922.000 lượt, tăng hơn 490%.
Chủ trương mới của Hội An đang gây nhiều ý kiến trái chiều. Trên thực tế, ở nhiều nơi trên thế giới cũng áp dụng chính sách thu phí đối với khách du lịch, có thể kể đến hai TP du lịch nổi tiếng ở châu Âu là Venice của Ý và Barcelona của Tây Ban Nha.
Venice bắt đầu thu phí từ năm nay
Đài CNN cho biết bắt đầu từ tháng 1 năm nay, TP Venice ở Ý đã bắt đầu áp dụng thu phí đối với khách du lịch đi trong ngày tới đây. Mức phí dao động trong khoảng 3-10 euro (77.000-256.000 đồng) tùy mùa. Những khách ở qua đêm sẽ được miễn phí. Ủy viên Hội đồng TP chuyên trách du lịch Simone Venturini cho biết chính quyền đã xây dựng một cổng thông tin du lịch cho du khách có thể nhanh chóng đăng ký trong ngày.
Theo tạp chí Forbes, chính sách này được thiết lập để hạn chế lượng khách tham quan trong ngày bởi lượng khách này thường xuyên nhiều gấp đôi, thậm chí gấp ba cư dân địa phương. Tình trạng du khách thường xuyên ăn uống, xả rác, say xỉn gây mất mỹ quan và trật tự khu vực cũng thường xảy ra. Những khách ở lại qua đêm không bị thu phí, do tiền phòng của họ đã được cộng thuế du lịch.
Việc yêu cầu du khách đăng ký và thu phí là một phần trong kế hoạch đầy tham vọng của chính quyền TP nhằm giám sát chặt chẽ việc đến và đi ở Venice.
Năm ngoái, hội đồng TP đã cho lắp đặt một mạng lưới camera, cảm biến và chỗ phát dữ liệu điện thoại di động trên toàn Venice để theo dõi số lượng và thông tin của du khách. Mục đích nhằm xác định nếu đám đông bắt đầu tập trung tại một điểm nóng du lịch, chính quyền có thể tạm thời hạn chế quyền truy cập ở đây cho đến khi đám đông giảm bớt, chuyển hướng mọi người đến nơi khác để không cản trở giao thông của người dân.
Theo các quan chức TP, hệ thống theo dõi này cũng như hệ thống đăng ký du khách giúp họ có một bức tranh rõ ràng hơn về số lượng người đi qua Venice và cho phép họ dự đoán khi nào các khu vực cụ thể sẽ trở nên bận rộn. Họ nhấn mạnh rằng nó được thực hiện “với sự tôn trọng tuyệt đối quyền riêng tư” của du khách.
Du khách tham quan quảng trường St. Mark ở TP Venice (Ý) hồi tháng 7-2021. |
Barcelona tăng thuế, thêm phí du lịch
Kể từ năm 2012, TP Barcelona ở Tây Ban Nha đã bổ sung thuế du lịch đối với những ai muốn đến thăm điểm nóng du lịch này. Theo đó, ngoài việc trả thuế du lịch toàn khu vực, du khách phải trả thêm phí khi sử dụng dịch vụ hoặc tham quan trong TP. Tuy nhiên, tổng thuế du lịch (TP cộng với khu vực) phụ thuộc vào loại chỗ ở của du khách và chỉ áp dụng cho các cơ sở lưu trú du lịch chính thức.
Hiện tại, du khách ở lại qua đêm phải trả thêm thuế mỗi đêm 4 euro (khoảng 102.000 đồng), trong đó 2,25 euro là thuế du lịch khu vực, 1,75 euro còn lại là phụ phí TP. Đối với những người lưu trú tại các khách sạn năm sao thì thuế TP giữ nguyên, trong khi thuế khu vực tăng lên 3,50 euro (khoảng 90.000 đồng), nâng tổng số thuế phải nộp mỗi đêm lên 5,25 euro (khoảng 134.000 đồng).
Tuy nhiên, bắt đầu từ tháng 4, tổng thuế khách ở qua đêm phải nộp sẽ lên tới 5 euro (khoảng 128.000 đồng) mỗi đêm; 6,25 euro (khoảng 160.000 đồng) đối với khách sạn năm sao.
Đến tháng 4 năm sau, thuế du lịch sẽ tiếp tục tăng, trong đó phụ phí TP sẽ tăng thêm 0,5 euro (khoảng 12.000 đồng), nâng tổng số tiền này lên 3,25 euro (khoảng 83.000 đồng), theo tờ The Independent.
Giới chức TP Barcelona cho biết việc tăng thuế du lịch nhằm mục đích thu hút khách du lịch “chất lượng” hơn là chú trọng về số lượng. TP đón trung bình 32 triệu du khách mỗi năm, nhiều người trong số họ đến bằng tàu du lịch.
Năm ngoái, Barcelona cũng đã đưa ra các biện pháp mới để hạn chế sự gián đoạn từ các chuyến tham quan có hướng dẫn bao gồm hạn chế tiếng ồn và mở rộng hệ thống đường một chiều.
Việc tăng thuế du lịch cũng được kỳ vọng sẽ thúc đẩy ngân sách của TP. Các nhà chức trách hy vọng khoản phí này sẽ mang về 57,8 triệu USD trong năm nay và lên tới 109 triệu USD vào năm 2024.
“Dữ liệu kinh tế về du lịch năm 2019 đã tăng lên, không phải ở số lượng khách du lịch mà là ở mức thu nhập từ du lịch ở Barcelona. Đó là mục tiêu mà chúng tôi theo đuổi, tức là kiềm chế số lượng khách du lịch và tăng thu nhập từ hoạt động du lịch vì mô hình của chúng tôi không còn là du lịch đại trà mà là du lịch chất lượng, làm tăng thêm giá trị cho TP” - Phó Thị trưởng Jaume Collboni chia sẻ.•
Nhiều nước mở rộng thuế du lịch
Ở một số quốc gia khác, chính quyền không thu phí vào TP mà tăng thuế du lịch đánh vào du khách ngay khi vừa đặt chân đến các nước này, theo chuyên trang du lịch FordoTravel.
Chẳng hạn, chính quyền Anh từ năm nay bắt đầu triển khai hệ thống ETA Electronic Travel Authorisation (giấy phép du lịch điện tử), yêu cầu khách du lịch đăng ký thông tin và đóng phí trước khi nhập cảnh. Hiện nước này chưa công bố mức phí, song được kỳ vọng sẽ không quá cao, ở mức trung bình 10-20 USD. Để đăng ký, khách du lịch sẽ phải có hộ chiếu sinh trắc học cấp từ quốc gia nằm trong danh sách của ETA, cung cấp lịch trình di chuyển, email xác nhận và thẻ tín dụng/thẻ ghi nợ. Quá trình đăng ký sẽ hoàn tất trong khoảng 48-72 giờ.
Ở Thái Lan, bắt đầu tháng 6 năm nay, du khách quốc tế sẽ bị thu phí 4,35-8,75 USD. Khách du lịch quốc tế khi đến Thái Lan bằng đường hàng không sẽ đóng khoảng 8,75 USD, còn khách di chuyển bằng đường bộ hoặc đường thủy sẽ đóng 4,35 USD.
Khách du lịch không ở lại Thái Lan, như hành khách trên du thuyền hoặc quá cảnh sẽ không phải đóng phí. Nhóm khách du lịch khác thuộc diện miễn lệ phí gồm trẻ em dưới hai tuổi và người có hộ chiếu Thái Lan, hộ chiếu ngoại giao, giấy phép lao động.
Bộ trưởng Bộ Du lịch và Thể thao Thái Lan Phiphat Ratchakitprakarn cho biết khoản phí này chủ yếu được sử dụng để trang trải chi phí bảo hiểm và chăm sóc y tế cho khách du lịch.