Quá trình chuyển đổi từ xe động cơ đốt trong sang ô tô điện là một câu chuyện dài, bắt đầu từ 15 năm trước, và có thể sẽ tiếp tục trong ít nhất 15 năm nữa. Đó là những gì Felipe Munoz, chuyên gia của JATO Dynamics - công ty chuyên nghiên cứu về thị trường ô tô, nhận định trên Motor1 khi nhìn vào thống kê doanh số bán ô tô điện trong năm 2022.

Điều đó được lý giải do để chuyển sang một thế hệ sử dụng xe mới cần đầu tư quá lớn của các nhà sản xuất cũng như chính phủ, ngoài ra còn là mâu thuẫn văn hóa - xã hội giữa những người sử dụng.

Bất chấp nhiều nỗ lực và tiến bộ đã đạt được cho đến nay, thực tế cho thấy xe điện còn lâu mới thống trị được ngành công nghiệp ô tô.

Chạy đua với thời gian

Nhiều nhà sản xuất ô tô thông báo muốn và chỉ bán “xe xanh”, nhưng giữa nói và làm là khoảng cách khá lớn. 

Hầu hết chỉ đang cố đáp ứng các kế hoạch đầy tham vọng của chính phủ các nước - muốn cấm bán xe xăng dầu trong những năm tới nhằm giảm lượng khí thải.

Tuy nhiên, thực tế luôn khác với mục tiêu. Theo kết quả chính thức từ các nhà sản xuất ô tô hàng đầu thế giới và cũng như khảo sát của riêng Motor1, ô tô thuần điện chiếm khoảng 8,8% trong tổng số 71,3 triệu ô tô được bán trên toàn cầu vào năm 2022 (dữ liệu không bao gồm một số nhà sản xuất rất nhỏ ở châu Âu và Trung Quốc).

Thị phần này đã cao hơn so với ghi nhận một năm trước đó, nhưng còn quá khiêm tốn so với mục tiêu tham vọng đặt ra, đồng thời cũng cho thấy khoảng cách lớn giữa các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc, châu Âu, Mỹ, Nhật Bản và Hàn Quốc.

Trung Quốc

Không ngạc nhiên khi các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc đang dẫn đầu trong việc điện khí hóa đội xe. 10 nhà sản xuất hàng đầu đã bán được 2,83 triệu xe điện vào năm 2022, chiếm 23% doanh số toàn cầu của họ. 

Đây là một kết quả được đánh giá là tuyệt vời, bởi dựa trên tốc độ này, các hãng xe Trung Quốc có thể bán ra 100% ô tô trong 12 năm tới, tức chạm được mốc 2035 mà châu Âu rất muốn đạt được.

Mỹ

Phần còn lại của thế giới thì không được như vậy. Doanh số bán xe điện của các nhà sản xuất ô tô Mỹ chiếm 13,1% số xe bán ra của họ năm 2022. Đó là nhờ công rất lớn của Tesla - hãng chiếm tới 87% số ô tô điện đó. Không có Tesla, xe điện chỉ chiếm 1,9% doanh số toàn cầu của General Motors và Ford.

Châu Âu

5 nhà sản xuất ô tô lớn nhất châu Âu đã bán được 20,8 triệu xe vào năm ngoái, nhưng chỉ có 1,39 triệu chiếc là ô tô điện. Điều này nghĩa là xe điện chỉ chiếm 6,7% số xe mới bán ra.

Dựa vào kết quả này, việc đạt được 100% xe bán ra vào năm 2035 là thuần điện có vẻ khó khăn. Tuy nhiên, các nhà sản xuất ô tô châu Âu vẫn ở vị thế tốt hơn so với “đồng nghiệp” ở Nhật Bản, Hàn Quốc và Ấn Độ.

Nhật Bản

Trường hợp của Nhật Bản khá đáng lo ngại. Dữ liệu cho thấy 4 hãng xe lớn của Nhật Bản (Toyota, Nissan, Honda và Mazda) chỉ bán 168.000 ô tô điện trong tổng số 18,9 triệu chiếc bán ra, tương đương 0,9%. Tỉ lệ này sẽ còn thấp hơn nữa nếu tính cả Suzuki, Subaru và Mitsubishi.

Còn nhiều thách thức

Chuyên gia ô tô Felipe Munoz đánh giá: “Nếu ngành công nghiệp ô tô muốn giảm lượng khí thải kịp thời sẽ cần nhiều đầu tư và hỗ trợ của chính phủ. Vấn đề là, những nỗ lực này có nhất thiết phải bao gồm cả việc đóng cửa nhà máy, cắt giảm việc làm và cắt bỏ phân khúc ô tô quan trọng hay không. Chương mới về vấn đề điện khí hóa ngành công nghiệp ô tô đã bắt đầu và hứa hẹn sẽ rất thú vị”.

Mitsubishi tiết lộ gây sốc: Xe điện gây hại cho môi trường hơn xe xăng

Mitsubishi khẳng định xe điện có tác động môi trường tồi tệ hơn xe xăng, trừ phi năng lượng sạch được phổ biến rộng rãi hơn.