Tại khu vực mỏ đá cũ diện tích khoảng 15 ha ở thôn 5, xã Ea Bar, hàng trăm lò than thủ công đang hoạt động, khói bụi nghi ngút. Dọc các con đường vào đây chất đầy củi, gỗ, xe lớn, xe nhỏ ra vào nườm nượp.
Nhiều hộ dân sống trên địa bàn phản ánh, những năm gần đây, việc hàng loạt lò than hoạt động rầm rộ trong khu vực đã khiến cây trồng ở nương rẫy xung quanh hứng chịu nhiều hậu quả. Ông Hà Văn Bình, trú thôn 7, xã Ea Bar, có 8 sào hồ tiêu gần các lò than, trước đây mỗi năm thu hoạch khoảng 2 tấn tiêu hạt. Ông cho biết 2 năm trở lại đây, khi nhiều lò than hoạt động, năng suất vườn tiêu của ông bị sụt giảm trầm trọng, chỉ còn thu được khoảng 300 kg.
Tương tự, ông Nguyễn Thăng Quang cũng "kêu trời" về việc cây trồng mất mùa do ảnh hưởng khói bụi từ lò than. "Tôi có 1 ha cà phê trồng xen hồ tiêu; trước đây, mỗi năm tôi thu được 3 tấn cà phê, 2 tấn tiêu. Hiện do lò than tỏa khói bụi, khí độc khiến trái non rụng nhiều nên chỉ còn thu được 1 tấn cà phê, 5 tạ tiêu mỗi năm", ông Quang bức xúc nói.
Theo một số hộ gần đó, do canh tác không hiệu quả, họ phải bấm bụng bỏ rẫy cho thuê đất làm lò than.
Thời gian qua, nhiều hộ dân ở xã Ea Bar liên tục gửi đơn lên các cơ quan có thẩm quyền, yêu cầu xử lý tình hình ô nhiễm môi trường, gây hại cây trồng tại các lò than. Mới đây UBND H.Buôn Đôn tổ chức họp bàn các biện pháp xử lý tình trạng đốt than trên địa bàn; giao UBND xã Ea Bar tuyên truyền vận động, ký cam kết chấm dứt hành vi đốt than trái phép, lập biên bản vi phạm hành chính, xử phạt, cưỡng chế, buộc khôi phục hiện trạng đất.
Hầu hết các lò than hoạt động chưa đúng quy định
Theo thống kê của UBND xã Ea Bar, trên địa bàn xã có 255 lò than; trong đó, chỉ có 62 lò nằm trong khu quy hoạch bố trí tạm tại mỏ đá cũ thôn 5; còn lại hầu hết hoạt động chưa đúng quy định, chưa có giấy phép xây dựng, chưa có phương án bảo vệ môi trường. Vừa qua, UBND xã Ea Bar đã lập biên bản vi phạm hành chính, xử phạt 4 hộ tự ý xây dựng 11 lò than trái phép với tổng số tiền phạt 12 triệu đồng.
Ông Nguyễn Duy Hoài, Trưởng phòng TN-MT H.Buôn Đôn, cho biết khu vực bố trí tạm lò than khép kín tại mỏ đá cũ thôn 5, xã Ea Bar chỉ có 5 ha, nhưng trên thực tế có nhiều lò than mọc ngoài phạm vi diện tích bố trí tạm. "Huyện đã thành lập đoàn liên ngành để cùng xã Ea Bar tập trung xử lý những vấn đề liên quan đến hoạt động đốt than trên địa bàn. Hiện đoàn công tác đang triển khai phương án, kế hoạch cưỡng chế, giải tỏa những lò than xây dựng trái phép", ông Hoài thông tin.