Có nhiều ý kiến trái chiều trong giới chuyên gia an ninh Nga và Ukraine về việc có phải Nga đang chuẩn bị cho một chiến dịch quân sự mới ở miền Đông Ukraine hay không.
Trong khi các chuyên gia Ukraine cho rằng Nga đang thúc đẩy phương Tây đi đến chỗ thỏa hiệp thì các chuyên gia Nga lập luận rằng Moscow có thể phát động một chiến dịch quân sự mới ở vùng Donbass, miền Đông Ukraine, theo hãng tin Anadolu.
Hoạt động quân sự của Nga là chiến tranh thông tin, chiến tranh tâm lý
Chuyên gia Mykhalio Samus, Phó Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Quân đội, Chuyển đổi và Giải trừ quân bị Ukraine mô tả hoạt động quân sự ngày càng tăng của Nga trong thời gian gần đây dọc biên giới với Ukraine là chiến tranh thông tin và chiến tranh tâm lý.
Mục đích là nhằm gây sức ép lên Ukraine, Pháp, Đức và Mỹ, đồng thời nhằm giành được những nhượng bộ thương mại, đặc biệt là đường ống dẫn khí tự nhiên Nordstream-2.
Binh sĩ Ukraine ở tiền tuyến với phe ly khai miền Đông Ukraine ở tỉnh Donetsk. Ảnh: Anatolii Stepanov/AFP/Getty Images
Theo ông Samus, mục đích khác của Nga là giành được lợi thế chính trị trước thềm diễn ra cuộc bầu cử quốc hội sắp tới tại Nga.
“Moscow không có lý do gì để khơi mào một cuộc tấn công như vậy vì có thể dẫn tới kết quả khó lường. Do đó, sự thay đổi trong hoạt động quân sự của Nga không nhiều hơn so với năm ngoái” – ông Samus nhận định.
Trả lời Anodolu, chuyên gia Denis Moskalik làm việc tại Viện Nghiên cứu chiến lược quốc gia Ukraine đánh giá có khả năng nổ ra một cuộc xung đột quân sự lớn nhưng không có khả năng xảy ra trong tương lai gần.
Ông Moskalik đồng ý với nhận định của ông Samus rằng những bước đi hiện nay của Nga là nhằm gây áp lực cho chính quyền Ukraine và Mỹ, đồng thời kiểm tra quyết tâm của họ.
Ông Moskalik lưu ý: “Nga có thể châm ngòi một vài cuộc đụng độ vũ trang nhỏ nhằm chiếm ưu thế trên bàn đàm phán và để thấy được giới hạn của sự ủng hộ mà Tổng thống Mỹ Joe Biden dành cho Ukraine”.
Ở chiều ngược lại, chuyên gia an ninh cấp cao của Nga Viktor Litovkin cho rằng Nga sẽ không khoanh tay đứng nhìn nếu Ukraine phát động chiến dịch quân sự nhằm vào Donbass.
“Hầu hết người dân sinh sống ở Donbass là công dân Nga. Vì thế, Nga có thể can thiệp để bảo vệ người dân của mình. Thậm chí, Nga có thể tấn công Ukraine” – ông Litovkin nói.
Thời gian gần đây, các nước phương Tây ngày càng lo lắng khi xuất hiện thông tin Nga tăng cường hiện diện quân sự gần miền Đông Ukraine và bán đảo Crimea.
Một số báo cáo, gồm cả video và hình ảnh được chia sẻ trên mạng xã hội, ghi nhận sự hiện diện quân sự đáng kể của Nga tại Crimea – nơi đóng quân của Hạm đội Biển Đen Nga và gần biên giới giữa Nga với vùng xung đột ở miền Đông Ukraine.
Báo The New York Times dẫn lời một quan chức giấu tên của Mỹ ước tính 4.000 binh sĩ Nga đã được triển khai tới biên giới với Ukraine. Tờ báo còn cho biết để đáp trả động thái này của Nga, Bộ Tư lệnh Mỹ tại châu Âu đã nâng mức báo động lên mức cao nhất.
Trong cuộc điện đàm với người đồng cấp Ukraine Volodymyr Zelenskiy, Tổng thống Mỹ Joe Biden cam kết ủng hộ vững chắc Ukraine và ủng hộ chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của quốc gia này.
Đáp lại, Nga nói rằng hoạt động chuyển quân của nước này là mang tính chất phòng thủ. Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov nói Nga có quyền điều động các đơn vị quân sự và binh sĩ trên khắp đất nước nếu muốn.
Mỹ yêu cầu Nga giải thích về “những hành động khiêu khích” ở biên giới với Ukraine
Theo kênh Al Jazeera, hôm 5-4, Bộ Ngoại giao Mỹ cho hay nước này yêu cầu Nga giải thích “những hành động khiêu khích” gần đây ở biên giới với Ukraine sau khi có thông tin Nga tăng quân gần miền Đông Ukraine.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky thăm tiền tuyến với phe ly khai ở tỉnh Lugansk (miền Đông Ukraine). Ảnh: AFP
Bộ Ngoại giao Mỹ nói rằng những báo cáo về hoạt động chuyển quân của Nga gần miền Đông Ukraine là đáng tin cậy.
Phát biểu tại buổi họp báo hôm 5-4, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Ned Price cho hay Mỹ lo ngại trước nỗ lực đe dọa Ukraine của Nga dù chuyện xảy ra trên lãnh thổ Nga hay bên trong Ukraine.
Bộ Ngoại giao Mỹ nói Washington sẵn sàng can thiệp vào tình hình. “Chúng tôi đã yêu cầu Nga giải thích những hành động khiêu khích này. Tuy nhiên quan trọng hơn là những gì chúng tôi ra hiệu với đối tác Ukraine là thông điệp trấn an” – ông Price nói.
Cũng trong ngày 5-4, Nga bác thông tin rằng việc nước ngày tăng quân gần Donbass gây ra mối đe dọa cho Ukraine.