Bốn quy định liên tiếp từ EU tác động mạnh đến hàng xuất khẩu Việt Nam

Lan Nhi

(KTSG Online) - Hàng loạt hàng hóa thực phẩm, thực ăn chăn nuôi (có danh sách cụ thể) từ Việt Nam và một số nước thứ ba sẽ phải bổ sung giấy tờ chứng minh và chịu sự tăng cường kiểm soát chính thức từ các chốt kiểm soát biên giới để kiểm soát dư lượng thuốc trừ sâu và một số chất cấm khác, theo quy định mới từ EU. Ngoài ra còn hàng loạt quy định khác được áp dụng tức thì.

Hàng thủy sản từ Việt Nam và các nước thứ ba vào EU chịu hàng loạt quy định mới bổ sung. Ảnh:TL

Thương vụ Việt Nam tại Thụy Điển cho biết, sau khi Liên minh châu Âu (EU) ban hành quy định 2021/405 về danh sách các nước thứ ba hoặc khu vực được phép nhập cảnh vào EU đối với một số động vật và hàng hóa nhất định dành cho tiêu dùng của con người thì Việt Nam có tên trong danh sách này.

Theo đó, một số động vật và hàng hóa nhất định của Việt Nam được phép nhập cảnh vào EU, theo các phụ lục kèm theo quy định nói trên gồm:  1/ Danh sách các nước thứ ba hoặc khu vực được phép nhập cảnh vào EU đối với các lô hàng nhuyễn thể hai mảnh sống, ướp lạnh, đông lạnh hoặc đã qua chế biến, động vật da gai, động vật sống đuôi, động vật chân bụng theo Điều 12 của Quy định.  2/ Danh sách các nước thứ ba hoặc khu vực được phép nnhập cảnh vào EU các lô hàng thủy sản nhất định theo Điều 13, 18, 19, 20, 22 và 25 của Quy định. 3/ Danh sách các nước thứ ba hoặc khu vực được phép nhập cảnh vào EU các lô hàng là chân ếch và ốc theo Điều 17 của quy định. 4/ Danh sách các nước thứ ba hoặc khu vực được phép nhập cảnh vào EU các lô hàng là thịt các loài bò sát . 5/ Danh sách các nước thứ ba hoặc khu vực được phép nhập cảnh vào EU các lô hàng là thịt các côn trùng.

Quy định (EU) 2021/405 áp dụng kể từ ngày 21-4-2021.

Bên cạnh đó, EU cũng ban hành quy định (EU) 2021/608, áp dụng cùng thời gian trên, sửa đổi Quy định (EU) 2019/1973 về việc gia tăng tạm thời các biện pháp kiểm soát chính thức và khẩn cấp đối với một số hàng hóa nhất định từ một số nước thứ ba nhập khẩu vào EU.

Cụ thể, quy định này yêu cầu về chứng nhận chính thức: Mỗi lô hàng thực phẩm và thức ăn chăn nuôi được liệt kê phải kèm theo một giấy chứng nhận chính thức theo mẫu quy định nằm trong quy định này. Chứng nhận chính thức phải tuân theo các yêu cầu về cơ quan có thẩm quyền của nước thứ ba cấp, mã nhận dạng, chữ ký của cán bộ nhận dạng và con dấu chính thức, ngôn ngữ của giấy chứng nhận, màu sắc của chữ ký và con dấu, thời gian của giấy chứng nhận không quá 4 tháng kể từ ngày cấp, nhưng trong mọi trường hợp không quá 6 tháng kể từ ngày có kết quả phân tích trong phòng thí nghiệm…

Thực phẩm và thức ăn chăn nuôi không có nguồn gốc động vật từ một số nước thứ ba chịu sự tăng cường kiểm tra tạm thời của biện pháp kiểm soát chính thức tại các chốt kiểm soát biên giới. Theo đó, Việt Nam chịu sự kiểm soát về dư lượng thuốc bảo vệ thực vật đối với lá rau mùi, húng quế, cây bạc hà tươi hoặc ướp lạnh; đậu bắp ướp lạnh hoặc đông lạnh, ớt thuộc loài Capsicum (trừ ớt ngọt) ướp lạnh hoặc đông lạnh.

Thực phẩm và thức ăn chăn nuôi từ các nước thứ ba phải tuân theo các điều kiện đặc biệt khi hàng hóa vào EU do nguy cơ ô nhiễm bởi mycotoxin, bao gồm aflatoxin, dư lượng thuốc trừ sâu, pentachlorophenol và dioxin, và ô nhiễm vi sinh.

Theo đó, Việt Nam chịu sự kiểm soát về dư lượng thuốc trừ sâu đối với thanh long tươi hoặc ướp lạnh.
Hàng hóa Việt Nam chịu quy định thứ ba: Quy định số 2020/2235 liên quan tới mẫu chứng thư mới cho một số sản phẩm có nguồn gốc động vật xuất khẩu vào châu Âu. Quy định này có hiệu lực từ ngày 21-4-2021 và thời gian chuyển tiếp đến hết ngày 21-8-2021.

Trong hai ngày 14 và15-4-2021, Ủy ban châu Âu ban hành quy định (EU) 2021/617 và (EU) 2021/619 sửa đổi quy định số (EU) 2020/2235, (EU) 2020/2236 và (EU) 2021/403 liên quan đến mẫu chứng thư và thời hạn chuyển tiếp.
Quy định số 2020/2235 của Ủy ban châu Âu có một số nội dung tác động trực tiếp đến các doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản của Việt Nam khi đưa hàng vào châu Âu.

Cụ thể: Mẫu chứng thư cho sản phẩm thủy sản, nhuyễn thể, giáp xác sống, đùi ếch, ốc, gelatine, collagen, sản phẩm tổng hợp (composite) từ nước thứ 3 xuất khẩu vào châu Âu hiện đang được áp dụng theo Quy định số 2019/628 ngày 8-4-2019 của Ủy ban châu Âu sẽ được chuyển đổi tham chiếu tương ứng tại Quy định số 2020/2235 kể từ ngày 21-4-2021.

Ngoài ra, Ủy ban châu Âu còn đưa ra một số yêu cầu riêng biệt đối với sản phẩm tổng hợp (composite). Do đó, để tránh các vướng mắc trong quá trình xuất khẩu thủy sản vào thị trường châu Âu các doanh nghiệp chế biến thủy sản xuất khẩu cần chủ động cập nhật, nghiên cứu và tổ chức thực hiện đúng quy định nêu trên trong quá trình sản xuất, chế biến thủy sản và sản phẩm thủy sản xuất khẩu thị trường châu Âu.

Đặc biệt, doanh nghiệp phải nghiên cứu mẫu và hướng dẫn khai báo các nội dung trong chứng thư mới để đảm bảo thực hiện đúng, chính xác khi đăng ký thẩm định, chứng nhận lô hàng thủy sản xuất khẩu vào thị trường châu Âu sau ngày 21-4-2021.

Trước đây, EU quy định thực phẩm hỗn hợp có chứa trên 50% thành phần từ sản phẩm có nguồn gốc động vật thì áp dụng kiểm soát như thực phẩm có nguồn gốc động vật. Các loại thực phẩm hỗn hợp có chứa thành phần thực phẩm có nguồn gốc động vật nhỏ hơn 50% thì áp dụng như các quy định thực phẩm hỗn hợp có nguồn gốc thực vật.

Tất cả các sản phẩm tổng hợp có chứa sản phẩm động vật như sữa, trứng, thịt, thủy sản… phải kèm theo giấy chứng nhận kiểm dịch động vật hoặc giấy tự xác nhận của nhà sản xuất bổ sung, các sản phẩm từ sữa phải có chứng nhận xử lý nhiệt.

Các thành phần có nguồn gốc động vật (trừ gelatin và collagen) được sử dụng để sản xuất một sản phẩm tổng hợp phải có nguồn gốc từ nước thứ ba với một kế hoạch kiểm soát dư lượng đã được phê duyệt cho các thành phần cụ thể. EU đã đưa ra mẫu giấy chứng nhận y tế theo mẫu đối với các sản phẩm tổng hợp nhập khẩu, được thực hiện từ năm 2012. Các yêu cầu chứng nhận hiện tại đối với sản phẩm hỗn hợp sẽ tiếp tục được áp dụng cho đến ngày 21-4-2021.

Theo quy định mới của EU, sau ngày 21-4-2021, yêu cầu nhập cảnh sẽ không còn dựa trên tỷ lệ phần trăm của các thành phần có nguồn gốc từ động vật mà dựa trên sức khỏe động vật hoặc nguy cơ sức khỏe cộng đồng liên kết với chính các sản phẩm tổng hợp đó.