Đề nghị được Đại sứ Vũ Hồ, quyền trưởng SOM ASEAN Việt Nam, đưa ra tại Hội nghị SOM ASEAN - Trung Quốc về DOC ngày 17-5 ở Hạ Long (tỉnh Quảng Ninh). DOC là viết tắt của Tuyên bố ứng xử các bên trên Biển Đông. 

Đây là cuộc họp thứ 20 của SOM-DOC, được tổ chức sau gần 2 năm gián đoạn vì COVID-19. Hội nghị SOM-DOC lần này do Myanmar, nước điều phối quan hệ ASEAN - Trung Quốc, và Trung Quốc đồng chủ trì. 

Các nước quan ngại về các diễn biến vừa qua trên Biển Đông

Tại hội nghị, các nước tái khẳng định giá trị và tầm quan trọng của DOC đối với khu vực. Các bên cũng điểm qua các kết quả tích cực trong thực hiện DOC thời gian qua.

Bên cạnh đó, các nước cũng chia sẻ quan ngại về các diễn biến phức tạp trên Biển Đông vừa qua. Những diễn biến đó đã gây xói mòn lòng tin, gia tăng căng thẳng, ảnh hưởng tới quyền và lợi ích chính đáng của các quốc gia ven Biển Đông.

Trong bối cảnh ấy, các bên nhấn mạnh ASEAN và Trung Quốc cần thực hiện nghiêm túc, hiệu quả và đầy đủ tất cả các điều khoản của DOC.

Các nước cũng tái khẳng định tầm quan trọng của duy trì hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn, tự do hàng hải và hàng không ở Biển Đông. 

Trong đó nhấn mạnh tôn trọng các nguyên tắc như thực hiện kiềm chế, không sử dụng hay đe dọa sử dụng vũ lực. Các bên cũng phải giải quyết hòa bình các tranh chấp trên cơ sở luật pháp quốc tế, bao gồm Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển 1982 (UNCLOS).

Việt Nam đề nghị "nói đi đôi với làm"

Trước thực trạng tình hình Biển Đông vẫn diễn biến phức tạp, các hành động đơn phương vi phạm luật pháp quốc tế vẫn tiếp diễn, Đại sứ Vũ Hồ đề nghị các nước phát huy "nói đi đôi với làm". 

Theo ông, các nước cần biến các cam kết chính trị thành các hành động cụ thể, phù hợp trên thực địa.

Trưởng đoàn Việt Nam cũng nhấn mạnh cần lấy luật pháp quốc tế và UNCLOS làm "kim chỉ nam" cho các hoạt động trên Biển Đông. 

Trong khi đẩy mạnh các nỗ lực đạt được COC, các nước cần thực hiện nghiêm túc và đầy đủ mọi điều khoản của DOC. Nỗ lực này cũng sẽ góp phần tạo môi trường thuận lợi cho tiến trình đàm phán COC.

Kết thúc, hội nghị đã nhất trí với đề xuất đăng cai Hội nghị SOM-DOC lần thứ 21 của Trung Quốc. Dự kiến hội nghị sẽ diễn ra trong quý 4 năm nay.

Trung Quốc, ASEAN tăng cường đàm phán về COC ở Biển Đông

Ngày 22-2, các quan chức Indonesia và Trung Quốc cho biết các cuộc đàm phán về Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC) sẽ được tăng cường trong năm nay.