Không nên mở rộng phạm vi áp dụng luật với công ty con của doanh nghiệp nhà nước

Tại phiên thảo luận về Luật Đấu thầu (sửa đổi), vấn đề có nên mở rộng phạm vi áp dụng luật đối với công ty con của doanh nghiệp nhà nước tiếp tục được nhiều đại biểu tranh luận.

Chính phủ đề xuất chỉ áp dụng đấu thầu đối với chọn nhà đầu tư, dự án với doanh nghiệp nhà nước.

Còn công ty con thuộc doanh nghiệp nhà nước có vốn nhà nước 30% trở lên, hoặc dưới 30% nhưng tổng vốn nhà nước trong dự án trên 500 tỉ đồng sẽ không phải đấu thầu.

Từ đây có 2 loại ý kiến. Ý kiến đồng ý với đề xuất của Chính phủ vì cho rằng điều này nhằm đảm bảo quyền tự chủ, tự quyết định của doanh nghiệp.

Loại ý kiến thứ hai cho rằng nếu quy định như dự thảo sẽ thu hẹp đáng kể đối tượng dự án sử dụng vốn nhà nước phải đấu thầu, tạo khoảng trống pháp luật trong quản lý vốn nhà nước.

Thảo luận nội dung này, đại biểu Phan Đức Hiếu (Thái Bình) cho rằng không mở rộng phạm vi áp dụng Luật Đấu thầu đối với công ty con của doanh nghiệp nhà nước.

Vì việc mở rộng đồng nghĩa với việc thêm 4 nhóm đối tượng áp dụng luật, đây là phạm vi rất rộng.

Ông Hiếu cho rằng Luật Đấu thầu không phải là công cụ duy nhất quản lý doanh nghiệp nhà nước vì còn có các cơ chế giám sát khác. Do đó, không nên mở rộng phạm vi áp dụng luật đối với công ty con của doanh nghiệp nhà nước

Cũng theo ông Hiếu, nếu áp dụng cứng nhắc việc mở rộng phạm vi áp dụng đối với công ty con của doanh nghiệp nhà nước có thể làm hoạt động sản xuất của doanh nghiệp bị ảnh hưởng, ảnh hưởng lợi ích của nhà đầu tư, lợi ích của Nhà nước.

Ông cũng lo ngại sự tác động của việc áp dụng luật cho công ty con của doanh nghiệp nhà nước đến cả thị trường chứng khoán, quá trình cổ phần hóa doanh nghiệp.

Giơ biển tranh luận lại với đại biểu Hiếu, đại biểu Lê Hoàng Anh (Gia Lai) cho rằng đã có quy định đấu thầu là bảo đảm cạnh tranh công bằng, minh bạch, hiệu quả kinh tế.

"Những điều rất tốt đẹp này, tại sao lại loại trừ những doanh nghiệp này thực hiện điều tốt đẹp như vậy?", ông Anh nêu.

Ông phân tích các công ty, doanh nghiệp có vốn nhà nước đầu tư phải thực hiện, dẫn đầu các doanh nghiệp khác trong cả nước cùng thực hiện.

Cùng với đó, các doanh nghiệp tư nhân, doanh nghiệp có vốn đầu tư nhà nước dưới 50% vẫn đang thực hiện theo quy định của Luật Đấu thầu. Vì vậy, ông đề nghị không loại trừ doanh nghiệp, công ty con do Nhà nước đầu tư trong việc thực hiện đấu thầu.

Không phải chỉ dùng Luật Đấu thầu là khắc phục được tham nhũng, tiêu cực

Giơ biển tranh luận, đại biểu Trương Trọng Nghĩa (TP.HCM) ủng hộ quan điểm của đại biểu Phan Đức Hiếu.

"Chúng ta không nên cực đoan trong việc này và đúng như đại biểu Hiếu nói, không phải cứ làm ra Luật Đấu thầu để làm một số vòng kim cô như thế thì cho là mọi việc sẽ tốt. Yếu tố cuối cùng vẫn là con người và doanh nghiệp", ông Nghĩa nêu.

Ông nêu rõ khi doanh nghiệp nhà nước đầu tư vào một doanh nghiệp khác có thể chỉ ký 5-10% vốn của doanh nghiệp, nên phải chịu sự chi phối của Luật Đấu thầu là không cần thiết.

Ông chỉ rõ các doanh nghiệp chịu trách nhiệm về kết quả cuối cùng. Đối với doanh nghiệp, khi đấu thầu không chỉ có tiền mà còn nhiều yếu tố khác như thời gian, thời cơ.

"Đặc biệt nếu không có tiêu cực thì quen biết cũng là yếu tố có lợi trong hoạt động đấu thầu, vì doanh nghiệp làm ăn quen với nhau rồi.

Chúng ta đừng suy nghĩ một cách cực đoan mà chúng ta cho là quấn nhiều vòng dây vào thì sẽ tốt hơn, có khi là chúng ta làm chậm đi, siết chặt hiệu quả", ông Nghĩa nhấn mạnh.

Theo ông Nghĩa, Nhà nước chỉ quản lý doanh nghiệp nhà nước và doanh nghiệp ấy đi đầu tư doanh nghiệp khác đã có nhiều luật khác quản lý như Luật Doanh nghiệp.

"Ai tham nhũng, tiêu cực đã có cơ quan thanh tra, kiểm tra, điều tra xử lý, chứ không phải chỉ dùng Luật Đấu thầu mà khắc phục được tham nhũng, tiêu cực", ông Nghĩa nhấn mạnh thêm.

Giải trình sau đó, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng bày tỏ chia sẻ với các ý kiến của đại biểu Hiếu và một số đại biểu.

Ông khẳng định phương án của Chính phủ sẽ không làm thu hẹp phạm vi áp dụng của luật và vẫn đảm bảo quản lý chặt chẽ việc sử dụng vốn nhà nước.

Lo tùy tiện chỉ định thầu mua sắm thuốc, đại biểu Quốc hội đề nghị quy định rõ

Đại biểu Quốc hội Trần Thị Nhị Hà cho rằng những vi phạm chủ yếu trong mua sắm đấu thầu thời gian qua chính từ giá gói thầu.