Theo hãng tin Reuters, Mỹ ngày 27-5 đã kêu gọi Tổ chức Y tế thế giới (WHO) triển khai giai đoạn hai của cuộc điều tra về nguồn gốc virus SARS-CoV-2 gây đại dịch COVID-19, nhấn mạnh các chuyên gia độc lập cần được toàn quyền tiếp cận dữ liệu và mẫu bệnh phẩm gốc ở Trung Quốc.
Trong tuyên bố đưa ra hôm 27-5, phái bộ của Mỹ tại LHQ cho biết nghiên cứu ban đầu của WHO về nguồn gốc COVID-19 là "không đủ và không thể đưa ra kết luận", đồng thời kêu gọi tiến hành một cuộc điều tra thứ hai kịp thời, minh bạch và dựa trên bằng chứng, gồm cả ở Trung Quốc.
Mỹ thúc WHO triển khai điều tra nguồn gốc COVID-19 giai đoạn 2. Ảnh: WSJ
"Điều quan trọng là Trung Quốc phải cung cấp cho các chuyên gia độc lập quyền truy cập đầy đủ vào dữ liệu gốc và các mẫu bệnh phẩm liên quan để tìm hiểu nguồn gốc của virus và các giai đoạn đầu của đại dịch" - tuyên bố nêu rõ.
Thông qua phát biểu của một đại diện tại Đại sứ quán Trung Quốc ở Mỹ, Bắc Kinh hôm 27-5 cho biết nước này đã hỗ trợ "một nghiên cứu toàn diện về tất cả các trường hợp đầu tiên của đại dịch COVID-19 được phát hiện trên toàn thế giới và một cuộc điều tra kỹ lưỡng về một số căn cứ bí mật và phòng thí nghiệm sinh học trên toàn thế giới".
Trong tuyên bố riêng hôm 27-5, ông Simon Manley - đại sứ của Anh tại LHQ – cho biết: "Giai đoạn một của nghiên cứu về nguồn gốc COVID-19 do nhóm chuyên gia WHO dẫn đầu luôn có ý nghĩa là bắt đầu của quá trình chứ không phải kết thúc".
"Chúng tôi kêu gọi tiến hành giai đoạn hai của cuộc điều tra một cách kịp thời, minh bạch, dựa trên bằng chứng và có sự dẫn dắt của chuyên gia, gồm cả ở Trung Quốc” - ông Manley cho biết.
Phát biểu tại kỳ họp thường niên của Đại hội đồng Y tế thế giới (WHA) hôm 26-5, ông Mike Ryan - chuyên gia hàng đầu của WHO – cho biết: "Chúng tôi đã tham vấn không chính thức với nhiều quốc gia thành viên để xem xét những gì cần được tiến hành trong giai đoạn tiếp theo. Và chúng tôi sẽ tiếp tục có những cuộc thảo luận về vấn đề này trong những tuần tới".
Trước đó, Tổng thống Mỹ Joe Biden hôm 26-5 đã ra lệnh cho các cơ quan tình báo nước này "một lần nữa tăng gấp đôi nỗ lực" để Nhà Trắng nhận được báo cáo về nguồn gốc đại dịch COVID-19 trong vòng 90 ngày tới.
Ông Biden đã yêu cầu các cơ quan tình báo thu thập và phân tích thông tin để Washington có thể "tiến gần hơn tới kết luận cuối cùng" cho câu hỏi liệu virus SARS-CoV-2 là sản phẩm rò rỉ các phòng thí nghiệm của Trung Quốc hay COVID-19 thực sự là một dịch bệnh lây từ động vật sang người.
Hồi tháng 3, ông Biden cũng đã yêu cầu một báo cáo về nguồn gốc virus SARS-CoV-2. Khi đó, ông Biden cho biết cộng đồng tình báo Mỹ chưa có kết luận chính xác mà chỉ "tập hợp xung quanh hai kịch bản có thể xảy ra" là dịch COVID-19 lây từ động vật hoặc do một sự cố rò rỉ từ phòng thí nghiệm virus học.
WHO cuối tháng 3 đã công bố một báo cáo về nguồn gốc đại dịch sau chuyến điều tra tại Trung Quốc. Theo đó, các chuyên gia kết luận rằng rất ít có khả năng virus SARS-CoV-2 gây đại dịch COVID-19 xuất phát từ phòng thí nghiệm. Nhóm chuyên gia đánh giá, nhiều khả năng virus SARS-CoV-2 được truyền sang người thông qua một vật chủ trung gian, có thể là dơi hoặc một loại động vật khác.
Tuy nhiên, phương Tây cho rằng báo cáo có những sai sót do sự thiếu minh bạch và sự can thiệp của chính phủ Trung Quốc.