Sự việc xảy ra vào năm 2013, trong lúc nạo vét con kênh tại làng Đại Cừ thuộc thị trấn An Định, Bắc Kinh, Trung Quốc, dân làng nơi đây đã gặp tình huống bất ngờ.

Mọi chuyện bắt nguồn từ việc kênh của làng bị khô cạn do phù sa chặn. Trưởng làng huy động người dân cùng tới khơi thông. Mọi người còn mang cả máy xúc tới để việc khơi thông nhanh hơn. Đột nhiên, khi đang nạo vét ở giữa kênh, máy xúc bị va phải vật gì đó. Do va đập mạnh, con kênh xuất hiện một chiếc hố lớn có đường kính tới 2m. Nhiều người tò mò ngó xuống xem chỉ thấy vài bức tường bằng gạch bên dưới.

Ai đó bỗng hét lớn: “ Hình như có thứ gì động đậy bên dưới”. Máy móc liền được cho dừng hoạt động. Hóa ra, bên dưới hố trôi ra chục con cá trê còn sống. Mọi người cảm thấy rất kinh ngạc, không hiểu chúng sống trong mộ cổ bao lâu rồi.

Có người tò mò muốn bắt những con cá trê nên trèo xuống xem xét. Nào ngờ, không chỉ bắt được cá, họ còn tìm thấy một vài bức tượng bằng gốm. Họ lập tức dừng lại và trưởng làng liền báo cáo với cảnh sát địa phương.

Một nhóm các nhà khảo cổ của Viện Nghiên cứu Di tích Văn hóa Bắc Kinh được cử tới hiện trường. Họ điều động một vài máy bơm tới hoạt động hết công suất trong gần ngày một đêm mới có thể rút hết nước trong mộ.

Trong mộ cổ, các chuyên gia tìm thấy tổng cộng 15 bức tượng gốm, 5 bình gốm, 20 bát gốm và 1 chiếc gương bằng đồng… Tuy nhiên, họ không thể tìm thấy văn bia hay tài liệu nào giúp xác minh danh tính của chủ nhân ngôi mộ. Từ kiểu dáng ngôi mộ và niên đại của các món đồ cổ, các chuyên gia nhận định ngôi mộ này thuộc thời nhà Hán. Ngôi mộ đã 2.000 năm tuổi.

Sau khi kiểm tra kỹ càng, các nhà khảo cổ nhận thấy ngôi mộ cổ này quy mô khá lớn, tương đương với lăng mộ của hoàng tộc thời nhà Hán.

Nào ngờ, khi đang dọn dẹp, dân làng lại báo với nhóm khảo cổ rằng, ở cách ngôi mộ cổ không xa, có một cánh đồng, dù mưa lớn hay nước trong kênh chảy vào mạnh như nào cũng không bao giờ có nước đọng. Ai nấy đều cảm thấy tò mò không biết nước trong ruộng đã thoát đi đâu.

Các nhà khảo cổ nhanh chóng tổ chức cuộc khai quật khác trong bán kính 50m của ruộng lúa.

Kết quả thu thật bất ngờ, một số lượng lớn mộ cổ được tìm thấy dưới lòng đất quanh khu vực này. Do số lượng mộ cổ quá lớn nên hiện tại công tác khai quật vẫn đang được thực hiện.

Sau đó, những người lớn tuổi ở làng đã đem đến nhiều tài liệu cổ. Giới chuyên gia tìm thấy thông tin ngôi làng Đại Cừ trước đây thuộc địa phận đất Yên do các thân vương trấn giữ. Do đó, những ngôi mộ cổ được tìm thấy chính là của những vị hoàng thân quốc thích nhà Hán lúc bấy giờ.