Tổng thống Mỹ Joe Biden đã mời người đồng cấp Ukraine Volodymyr Zelenskiy thăm Nhà Trắng sau khi nhà lãnh đạo Mỹ trở lại Washington sau chuyến công du châu Âu sắp tới, tờ The Hill đưa tin.
Cố vấn An ninh quốc gia Mỹ Jake Sullivan hôm 7-6 thông báo với báo giới rằng ông Biden và ông Zelenskiy “đã có cơ hội nói chuyện rất lâu về tất cả các vấn đề trong mối quan hệ Mỹ-Ukraine”.
Theo lời ông Sullivan, ông Biden một lần nữa nhấn mạnh sự ủng hộ của Nhà Trắng đối với “chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ và nguyện vọng của Ukraine”, đồng thời mời ông Zelenskiy đến thăm Nhà Trắng vào mùa hè này, sau khi ông Biden trở về từ châu Âu.
Cố vấn An ninh quốc gia Mỹ Jake Sullivan trong buổi họp báo hôm 7-6. Ảnh: CNBC
Ngày 9-6, ông Biden sẽ rời Mỹ để thực hiện chuyến công du một số nước châu Âu và tham gia cuộc họp của lãnh đạo nhóm các nước công nghiệp phát triển (G7). Cuối chuyến thăm, ông Biden sẽ tới TP Geneva (Thụy Sĩ) và có cuộc hội đàm trực tiếp với Tổng thống Nga Vladimir Putin.
Trước đó, trong một buổi phỏng vấn do trang tin Axios thực hiện cuối tuần trước, ông Zelenskiy cho biết ông đã cố gắng thúc giục phía Mỹ sắp xếp một cuộc gặp với ông Biden trước cuộc gặp thượng đỉnh Mỹ-Nga được tổ chức ở Geneva vào ngày 16-6.
Tuy nhiên, có vẻ như đề xuất này vẫn chưa được phía Mỹ đồng ý. Cuộc điện đàm hôm 7-6 được coi là động thái Mỹ muốn trấn an Ukraine, như mời đảm bảo rằng Washington sẽ đứng về phía Kiev và rằng ông Biden sẽ nêu vấn đề Ukraine trong hội đàm với ông Putin.
Trước đó, ông Biden đã một lần điện đàm với người đồng cấp Ukraine vào tháng 4, khi căng thẳng dọc biên giới Ukraine-Nga tăng cao sau đợt điều binh lớn bất thường của Moscow.
Kể từ khi đắc cử hồi năm 2019, Tổng thống Ukraine Zelenskiy chưa từng tới thăm Nhà Trắng.
Ông Zelenskiy khó chịu vì Mỹ không trừng phạt đường ống dẫn khí Nga
Cũng trong buổi phỏng vấn với Axios, Tổng thống Ukraine Zelenskiy thể hiện sự "ngạc nhiên một cách khó chịu" khi Mỹ không trừng phạt công ty điều hành dự án đường ống dẫn khí Nord Stream 2 (tức Dòng chảy phương Bắc 2) của Nga.
Trước đó, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken hôm 19-5 cho biết Nhà Trằng từ chối trừng phạt công ty Nord Stream 2 AG, đơn vị thi công và giám sát lắp đặt đường ống trên, và giám đốc điều hành của công ty là ông Matthias Warnig.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy. Ảnh: AXIOS/AFP
Tổng thống Ukraine cáo buộc đường ống Nord Stream 2 là "vũ khí" trong tay Moscow để đe dọa an ninh của cả châu Âu và đối tác chiến lược là chính quyền Washington, đồng thời thể hiện sự bất ngờ khi Mỹ không đối phó “vũ khí” này. Ông Zelenskiy cho rằng Mỹ là nước duy nhất "có khả năng ngăn chặn hoạt động xây dựng" của dự án Nord Stream 2.
Ông Zelenskiy còn cho biết Mỹ không thông báo trước với Ukraine về lựa chọn "bất ngờ" này và Kiev chỉ biết về quyết định này qua báo chí. Tổng thống Ukraine lưu ý rằng các quyết định gần đây của Nhà Trắng đã làm giảm mức độ tin cậy của Kiev đối với sự hỗ trợ của Washington.
Dù Nhà Trắng đã đưa ra quyết định, ông Zelenskiy vẫn lạc quan rằng miễn là dự án Nord Stream 2 chưa hoàn thành, dù chỉ còn 1% khối lượng thi công thì ông Biden vẫn có ngăn chặn đường ống dẫn khí này.
Cũng trong buổi phỏng vấn, ông Zelenskiy kêu gọi Khối Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) "ngay lập tức" giải quyết đơn xin gia nhập của Ukraine vì Kiev coi đây là vấn đề quan trọng hàng đầu và đây là thời điểm Ukraine cần sự hỗ trợ từ phương Tây.
Đường ống dẫn khí Nord Stream 2 là dự án kết nối nguồn khí đốt của Nga với thị trường rộng lớn ở châu Âu qua điểm trung chuyển là Đức. Nga đã nhiều lần tuyên bố quyết tâm hoàn thành dự án này bất chấp sự phản đối của Mỹ. Hôm 4-6, ông Putin tuyên bố giai đoạn xây dựng đầu tiên của đường ống Nord Stream 2 đã hoàn tất. Giai đoạn thứ hai đang được tiến hành.
Dù không trừng phạt Nord Stream 2 AG và ông Warnig, Mỹ đã liệt 3 công ty khác và 13 tàu biển của Nga vào danh sách đen vì liên quan tới dự án đường ống khí đốt này. Động thái này vấp phải sự phản đối của Đức. Đại sứ Đức tại Moscow, ông Geza Andreas von Geyr gọi lệnh trừng phạt của Mỹ là không thích hợp và trái với luật pháp quốc tế.
Ukraine bị cho là nước sẽ chịu thiệt hại do đường ống Nord Stream 2. Khí đốt của Nga sẽ thông qua đường ống mới để tới châu Âu, thay vì quá cảnh qua Ukraine như trước nay khiến Kiev mất đi nguồn thu đáng kể.
Căng thẳng giữa Ukraine và Nga còn liên quan tới chiến sự ở miền đông Ukraine - nơi mà Kiev cáo buộc Moscow đang hậu thuẫn các nhóm dân quân ly khai. Ukraine cũng phản đối việc Nga sáp nhập bán đảo Crimea hồi năm 2014.