Với số lượng hơn 500 tàu, đội tàu du lịch Hạ Long đang là đội tàu hùng mạnh nhất Việt Nam. Trung bình để đóng mỗi con tàu ngủ đêm doanh nghiệp phải bỏ ra từ 50 tỷ đến hơn 100 tỷ (tùy vào số lượng phòng và hạng sao). Hiện đội tàu này có hơn 200 tàu ngủ đêm và hơn 300 tàu tham quan theo giờ. Mỗi tàu ngủ đêm cần ít nhất 25 đến 50 nhân viên phục vụ.

Sau gần 2 năm bị ảnh hưởng nặng nề bởi dịch COVID-19, hàng loạt chủ tàu đang đứng trước bờ vực phá sản. Không thể gắng gượng thêm bởi chi phí “nuôi” một con tàu nằm bờ là quá lớn. Có doanh nghiệp, mỗi tháng phải chi ít nhất 500 triệu để duy trì hệ thống, trong khi nguồn thu vẫn bằng không vì khách không có.

“Trước dịch, tôi có 27 con tàu và 80 nhân viên, nhưng đến thời điểm hiện tại chỉ còn 15 tàu và 8 ông bảo vệ. Ngoài vài chục tỷ nợ ngân hàng thì số nợ anh em, bạn bè, người thân, thậm chí vay lãi ngày đến nay vẫn chưa thống kê được. Để cầm cự, tôi bán bớt tàu để giảm gánh nặng chi phí cũng như trang trải nợ nần nhưng giờ có bán hết đi vẫn không trả hết được nợ”, anh Vũ Đình Linh (45 tuổi), chủ của một hãng tàu lớn nhất nhì tỉnh Quảng Ninh nói.

Mặc dù Quảng Ninh mở cửa du lịch nội tỉnh trở lại từ 8/6, nhưng mỗi ngày đội tàu du lịch chỉ đón vài khách đi thăm vịnh. Số tiền để đưa một con tàu hoạt động trở lại là quá lớn so với số tiền thu được từ việc chở khách, nhiều chủ tàu đã chọn phương án nằm bờ để giảm chi phí. Các chủ tàu vẫn nói vui với thực trạng hiện tại: “Mỗi khách đi thăm vịnh đang có gần 1 nghìn nhân viên phục vụ”.

Mỗi tháng chi phí để “nuôi” một con tàu nằm bờ không dưới 50 triệu đồng. Trong đó tiền lương, tiền ăn, tiền đóng bảo hiểm cho hai người khoảng 20 triệu đồng/tháng, kèm các loại chi phí như đăng kiểm, bến bãi, duy trì bảo dưỡng… Riêng tiền cạo hà bám vào thân tàu cũng đã mất vài chục triệu đồng.

“Khó khăn là thế nhưng phía ngân hàng vẫn thu lãi đều. Những ai không có tiền trả sẽ bị cho vào nhóm “nhảy nợ” (nhóm nợ xấu, sẽ không thể tiếp tục vay vốn). Muốn tiếp tục kinh doanh cần phải vay tiếp để hoạt động mới có tiền trả. Đã rơi vào tình cảnh này họ còn cho “nhảy nhóm nợ” thì chúng tôi chỉ có nước nhảy cầu”, bà Đinh Thị Ánh, chủ một hãng tàu du lịch nói.

Ai giải cứu?

Ông Đào Mạnh Lượng, Chi hội trưởng Chi hội Tàu du lịch Hạ Long cho biết, dịch COVID-19 ảnh hưởng rộng khắp, trong đó có nhiều ngành nghề phải gánh chịu hậu quả tàn khốc. Tuy nhiên, đối với những chủ tàu, thì đây quả là đòn đánh chí mạng.

Nếu như đầu tư 1 khách sạn, dịch bệnh kéo đến, ông chủ chỉ cần đóng cửa, tắt điện và thuê bảo vệ. Nhưng đầu tư 1 con tàu du lịch thì không phải vậy. Hàng loạt các khoản phí vẫn phải chi cho 1 con tàu nằm bờ, trong đó gánh nặng lớn nhất là tiền gốc lãi cho khoản vay ở các ngân hàng để đóng tàu.

Để tháo gỡ khó khăn của các doanh nghiệp kinh doanh tàu du lịch có liên quan tới lĩnh vực ngân hàng, ngày 15/6, tại TP Hạ Long, Ngân hàng Nhà nước chi nhánh tỉnh Quảng Ninh đã chủ trì tổ chức hội nghị với sự tham gia của 22 ngân hàng thương mại, cùng đại diện Sở Du lịch, Hiệp hội Du lịch Quảng Ninh, Hiệp hội Doanh nghiệp Quảng Ninh và hơn 200 chủ tàu kinh doanh du lịch trên tuyến vịnh Hạ Long - Bái Tử Long.

Tại hội nghị này, nhiều chủ tàu đã rơi nước mắt khi nêu ra những khó khăn họ đang gặp phải và đưa ra những giải pháp cần thiết từ phía ngân hàng đối với các khoản vay của họ. Cần có lộ trình và các giải pháp cấp bách đối với các khoản vay ngắn hạn, trung hạn và dài hạn. Cơ cấu các khoản vay sau khi Chính phủ tuyên bố hết dịch để doanh nghiệp có đủ sức hoạt động trở lại. Nhất là giãn nợ các khoản vay tính theo thời gian xảy ra dịch bệnh.

Trước bối cảnh ngành du lịch đang thiệt hại nặng nề do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19, nhằm tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp tàu du lịch, kích cầu thị trường, Hội đồng nhân dân (HĐND) tỉnh Quảng Ninh vừa quyết định sửa đổi, bổ sung một số nội dung tại Nghị quyết của HĐND ngày 9/12/2020 về một số giải pháp hỗ trợ kích cầu du lịch tỉnh Quảng Ninh năm 2021; trong đó thống nhất miễn phí 100% vé tham quan vịnh Hạ Long, Yên Tử và Bảo tàng Quảng Ninh đến hết năm 2021.

Hoàng Dương