Một họa sĩ Ấn Độ vẽ hình cố thủ tướng Abe Shinzo, người tử vong do bị ám sát ở Nhật Bản ngày 8-7. Tranh có dòng chữ "Không lời nào tả xiết nỗi buồn này" - Ảnh: REUTERS

Nhằm góp thêm một góc nhìn, chuyên mục Bạn đọc làm báo giới thiệu bài viết dưới đây của TS Nguyễn Hoàng Chương.

Đông đảo người dân Việt Nam và nhân dân các nước trên thế giới vô cùng thảng thốt, tiếc thương trước sự ra đi quá ư đau xót của cựu thủ tướng Nhật Bản Abe Shinzo. 

Gõ tên ông, Google cho 606.000.000 kết quả trong 0,66 giây, cho thấy, sự quan tâm, lòng ngưỡng mộ, tình cảm trân quý đối với chính khách có tầm ảnh hưởng sâu rộng trên chính trường Nhật Bản và tác động mạnh mẽ đối với thế giới đầy biến động kéo theo thay đổi chóng vánh do văn hóa, chính trị, kinh tế, xã hội. 

Trong thiên hình vạn trạng có một con người mà sự nghiệp, tính cách luôn ở trạng thái kích hoạt sự phát triển, kỷ cương, ổn định, bền vững và mạnh mẽ, đó chính là Abe Shinzo!

Tôi tìm đọc các bài báo trong nước, quốc tế nói về thân thế và sự nghiệp của Abe Shinzo, chỉ có thể nói: quá lớn! 

Ông như ánh nắng chói lóa tỏa sáng đất nước Phù Tang; sóng ánh sáng Abe Shinzo còn lan tỏa đến nhiều nơi trên địa cầu - con sóng của hòa bình, hợp tác, thịnh vượng. 

Rồi đây các nhà sử học sẽ tiếp tục thiên chức của mình để hôm qua, hôm nay và ngày mai Abe Shinzo mãi mãi là một phần không thể thiếu của lịch sử thế giới, lịch sử Nhật Bản.

Xin được viết một vài (trong muôn vàn) dấu ấn Abe Shinzo, góp thêm lời tiễn đưa ông về chốn xa...

1- Nụ cười đôn hậu 

Ngày 19-9-2006, trong cuộc họp tại trụ sở Đảng Dân chủ tự do (LDP), khi ông Abe Shinzo đã là chánh Văn phòng nội các Nhật Bản - nụ cười tươi đậm chất hiền hòa - vừa trải lòng, vừa kết nối chặt chẽ vì tương lai xán lạn của đất nước mặt trời mọc, ông nhìn về phía trước với tất cả lạc quan và ấp ủ cơ hội lớn.

Một tuần sau, 26-9-2006, ông Abe Shinzo lần đầu trở thành người đứng đầu Chính phủ Nhật Bản. Những năm tháng lèo lái chính trường Nhật, nhiều giá trị được vun trồng và tiếp tục đơm hoa kết trái có chất liệu đặc thù: Nụ cười đôn hậu mang tên Abe Shinzo.

2- Trong sáng

Với ông Abe Shinzo, càng thăng tiến trên chính trường là thêm cơ hội phụng sự đất nước và nhân dân. 4 nhiệm kỳ làm thủ tướng nhưng viên ngọc quý Abe Shinzo luôn tỏa sáng, có lúc bị đồn đoán nhưng việc ấy nhanh chóng bị lãng quên, để lại trong lòng người dân Nhật và bè bạn 5 châu một Abe Shinzo lỗi lạc, liêm chính, thẳng thắn và nhân hậu.

3- Thủy chung

Luôn tay trong tay lúc có thể bên người vợ kém 8 tuổi - Akie Abe - càng khẳng định, "đằng sau thành công của một người đàn ông luôn có bóng dáng của người phụ nữ". 

Chất phụ nữ Nhật và lớn lên trong gia đình tiếng tăm trên thương trường, Akie Matsuzaki - đẳng cấp và bản lĩnh của một nội tướng, phu nhân cựu thủ tướng Abe Shinzo luôn đồng hành cùng chồng trên mọi nẻo đường của một chính trị gia và gắn bó bằng tất cả yêu thương. Abe Shinzo một mực thủy chung trong tổ ấm Shinzo - Akie. Hy vọng bà Akie Abe vượt qua đau thương, tiếp nối những gì mà ông Abe Shinzo chưa đạt đích đến.

4- Bao dung

Tháng 5-2016, sau khi Obama trở thành chủ nhân Nhà Trắng, ông là tổng thống Mỹ đầu tiên đặt vòng hoa tại công viên tưởng niệm Hòa Bình Hiroshima. Tại đây, ông Abe Shinzo đã bắt tay ông Obama. Cái bắt tay như nhắc nhở quá khứ bi thương khi Mỹ ném bom nguyên tử xuống thành phố Hiroshima; cái bắt tay bao dung; cái bắt tay trao gửi mong ước hòa bình vì lợi ích Nhật - Mỹ và cả của thế giới. 

Tháng 4-2019, ông Abe Shinzo bắt tay với ông Donald Trump tại Nhà Trắng, nắm chặt tay và khoảng cách hai ông đủ gần cho sự thân thiết.

5- Tầm nhìn Việt Nam

Sự nghiệp đối ngoại của cố thủ tướng Abe Shinzo thật đồ sộ, nhưng chắc hẳn cái tên Việt Nam luôn được đặt ở vị trí có tầm quan trọng. 

Sớm phát hiện một Việt Nam đầy tiềm năng và khả năng, có vị trí cả về địa lý và kinh tế, chính trị hết sức đặc biệt, lại mến mộ đất nước và con người Việt Nam nên "học thuyết quốc tế" của Abe Shinzo luôn gọi tên Việt Nam. 

Sự hợp tác Việt - Nhật vì lợi ích của nhân dân hai nước, vì ổn định và hòa bình trong khu vực cũng như trên thế giới, cùng nhau giữ vững độc lập và chủ quyền mỗi nước - theo đó, trên cương vị cao cả của mình, cựu thủ tướng Abe Shinzo đã dành ưu ái đầu tư cho Việt Nam. 

Mong ước Việt - Nhật hùng cường là nền tảng cho quan hệ hai nước và cho một ASEAN, châu Á, cùng các châu lục khác ổn định, phát triển. Di sản đó, hy vọng sẽ tiếp tục nâng lên tầm cao mới.

Vì sao ông Abe Shinzo được người Việt Nam yêu mến?

TTO - Nếu tình cảm đặc biệt của ông Abe Shinzo dành cho Việt Nam xuất phát từ trái tim, thì sự tận tâm vun đắp mối quan hệ Việt - Nhật xuất phát từ tầm nhìn của ông.