Cố tổng thống Mỹ Richard Nixon - Ảnh: NIXON FOUNDATION
Trong bức thư dài 7 trang, đề ngày 21-3-1994, ông Nixon đã đưa ra nhận định cá nhân về bối cảnh chính trị đầy biến động thời hậu Xô viết ngay sau khi ông trở về từ chuyến công du Nga và Ukraine.
Theo đó, cố tổng thống Mỹ cảnh báo tình hình ở Ukraine "rất dễ bùng nổ". Ông nói: "Nếu tình hình vượt khỏi tầm kiểm soát, nó sẽ khiến xung đột Bosnia chỉ như một bữa tiệc trong vườn của hội phụ huynh".
Ông Nixon đề cập đến cuộc xung đột sắc tộc 1992-1995 ở Balkan, đã cướp đi sinh mạng của hàng chục ngàn người.
Ông Nixon chỉ ra tình hình chính trị ở Ukraine là "không thể đoán trước", đồng thời nhận định rằng "Quốc hội Ukraine thậm chí còn tồi tệ hơn cả Duma Quốc gia Nga (Hạ viện)".
Do đó, ông Nixon hối thúc người kế nhiệm Bill Clinton tăng cường sự hiện diện ngoại giao của Mỹ ở Ukraine và ưu tiên tài trợ cho Kiev.
Ông Nixon cũng lưu ý rằng ảnh hưởng chính trị của tổng thống Nga lúc bấy giờ là ông Boris Yeltsin đã "suy giảm nhanh chóng", đồng thời cho rằng "những ngày ông ấy nắm quyền lãnh đạo nước Nga không còn nhiều".
Cố tổng thống Nga Boris Yeltsin (trái) và cựu tổng thống Mỹ Bill Clinton trong cuộc họp báo tại New York, Mỹ, ngày 23-10-1995 - Ảnh: AFP
Theo ông Nixon, ông Yeltsin đã sa đà vào những bữa tiệc và không còn có thể thực hiện cam kết của mình với các nhà lãnh đạo phương Tây, trong bối cảnh làn sóng chống Mỹ trong Duma Quốc gia Nga và trong nước Nga ngày càng tăng.
Cố lãnh đạo Mỹ không chắc ai có thể thay thế ông Yeltsin, nhưng gợi ý rằng trong số các lực lượng chống phương Tây của Nga có thể có "ứng cử viên đáng tin cậy cho chức tổng thống". Sau đó, ông Yeltsin từ chức vào cuối năm 1999 và ông Putin lên nắm quyền.
Mối quan hệ giữa Ukraine và Nga trở nên xấu đi vào năm 2014, sau cuộc đảo chính do phương Tây hậu thuẫn ở Kiev và chiến sự ở Donbass bùng nổ.
Ngày 24-2-2022, Nga đưa quân vào quốc gia láng giềng với lý do Ukraine không thực hiện thỏa thuận Minsk, nhằm trao quy chế tự quản đặc biệt cho khu vực Donetsk và Lugansk.
Từ trước khi bắt đầu cuộc xung đột hiện tại, Điệm Kremlin đã công nhận các nước cộng hòa tự xưng ở Donbass là các quốc gia độc lập, đồng thời yêu cầu Ukraine tuyên bố trung lập và không bao giờ tham gia bất kỳ khối quân sự phương Tây nào.
Tháng 9-2022, Donetsk và Lugansk, cùng với Kherson và Zaporizhzhia được sáp nhập vào Nga sau khi tổ chức trưng cầu ý dân.
Mỹ gửi gì trong gói viện trợ 400 triệu USD?
Theo Hãng tin AP, gói viện trợ quân sự mới trị giá 400 triệu USD của Mỹ dành cho Ukraine bao gồm 32 xe chiến đấu bọc thép Stryker. Gói viện trợ này dự kiến sẽ được công bố chính thức hôm nay 25-7.
Washington cũng sẽ gửi cho Kiev các loại đạn pháo, tên lửa Hydra-70, máy bay trinh sát Hornet, hệ thống pháo HIMARS, tên lửa đất đối không NASAMS, tên lửa vác vai Stinger và tên lửa chống tăng Javelin. Ngoài ra, Mỹ sẽ gửi khoảng 28 triệu viên đạn cho Ukraine.
Đại tá Nga thiệt mạng khi cố giải vây cho đồng đội tại UkraineĐại tá Nga Yevgeny Vashunin đưa quân đến giải cứu một đơn vị Nga đang bị Ukraine bao vây nhưng ông đã bị trọng thương và thiệt mạng.